Popękany język może być oznaką różnych schorzeń – chorób języka lub problemów ogólnoustrojowych. Bruzdy na języku występują także fizjologicznie, współuczestnicząc w odbieraniu bodźców smakowych. Jeśli linie są poprzeczne i głębokie, mówimy o języku mosznowym, a przy języku geograficznym występują gładkie, czerwone plamy. Gdy pęknięciu towarzyszy pieczenie i swędzenie języka, może to być reakcja uczuleniowa.
Popękany język – co oznaczają bruzdy na języku?
Spis treści
Brodawki na języku – jak wygląda zdrowy język?
Na języku znajduje się ogromna liczba brodawek, które są uwypukleniami śluzówki. Szacuje się, że zdrowy język ma ich od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy. Brodawki smakowe nie są jednakowej wysokości, ponadto mogą układać się w listewki, co może dawać wrażenie obecności linii na języku. Wyróżniamy następujące rodzaje brodawek na języku:
- nitkowate – jest ich najwięcej, mają około 2 mm wysokości, dzięki nim język jest szorstki;
- grzybowate – znajdują się na koniuszku języka;
- okolone – są z tyłu języka, u jego nasady, są największe, a każda jest otoczona bruzdą i rowkiem;
- liściaste – występują po bokach trzonu języka, mają kształt fałdów.
Obecność linii i bruzd na języku związanych z występowaniem brodawek smakowych jest wyrazem prawidłowej budowy anatomicznej języka – są stanem prawidłowym i fizjologicznym. Zdarza się jednak, że niepokojące zmiany pojawiają się w przebiegu chorób języka, a także dolegliwości ogólnoustrojowych. Na jakie objawy należy zwrócić uwagę?
Przeczytaj też: Co oznaczają grudki i krosty na języku?
Popękany język – objaw języka mosznowego
Kiedy zmiany na języku przyjmują formę poprzecznych, dość głębokich linii, najprawdopodobniej jest to język mosznowy, inaczej skrotalny, bruzdowaty. Bruzdy te umiejscowione są na górnej, grzbietowej powierzchni języka, zarówno po lewej, jak i po prawej stronie. Wyglądają jak dość głębokie, nieregularne pęknięcia. Nie towarzyszą tym zmianom inne objawy, takie jak ból czy pieczenie języka.
Język mosznowy jest wadą rozwojową, czyli taką, która powstała już w trakcie życia płodowego. Nie wiąże się z innymi jednostkami chorobowymi, nie jest także objawem innego schorzenia. Należy to traktować jako specyficzną dla danej osoby budowę anatomiczną.
Mając popękany język, należy zwracać uwagę na możliwość pozostawania resztek pokarmowych w zagłębieniach języka, trzeba więc starannie i dokładnie szczotkować zęby i górną powierzchnię języka, aby ograniczyć szerzenie się zmian zapalnych i próchnicy zębów.
Zobacz też: Czerwone plamy na nogach – co mogą oznaczać?
Zmiany na języku – co to jest język geograficzny?
W sytuacji, kiedy na języku widać nieregularne gładkie obszary o konturach przypominających na przykład kształty kontynentów na mapie, stwierdza się język geograficzny.
Miejsca gładkie, bez brodawek smakowych tworzą czerwone plamy na języku, wyraźnie odgraniczone od różowej powierzchni z brodawkami, czasem pomiędzy tymi obszarami obserwuje się białawą granicę. Językowi geograficznemu nie towarzyszą pieczenie i ból języka.
Charakterystyczna jest duża dynamika zmian na języku, ponieważ układ tych obszarów i linii może zmieniać się z dnia na dzień. Etiologia oraz mechanizm powstawania języka geograficznego nie są poznane. Zwraca się uwagę na współwystępowanie łuszczycy lub chorób autoimmunologicznych.
Czasem tego typu bruzdy na języku to efekt niedoborów składników pokarmowych. Najczęściej jest to zmiana łagodna i niegroźna, obecna miesiącami lub latami. Można spotkać się z inną nazwą – rumień wędrujący języka lub łagodne zapalenie języka .
Bruzdy na języku, swędzenie i pieczenie a alergia
Zmiany na języku w postaci bruzd i pęknięć mogą być również spowodowane uczuleniem na niektóre pokarmy. Osoby, u których stwierdzono chorobę o podłożu alergicznym powinny być wyczulone, że objawy uczulenia mogą pojawić się także na języku, nie musi to być katar alergiczny, kichanie czy wysypka na skórze.
Jednym z objawów uczulenia może być tak zwany zespół alergii jamy ustnej. Dolegliwości pojawiają się po zjedzeniu uczulającego pokarmu. Najczęściej są to jabłka i owoce egzotyczne, takie jak kiwi czy ananas.
Początkowo odczuwa się dokuczliwe swędzenie języka, a nawet pieczenie. Język staje się żywoczerwony, obrzmiały, na grzbietowej powierzchni pojawiają się bordowe, nieregularne linie, mogące przypominać swoim kształtem liście paproci.
Co oznacza gładki, bolący język i suchość w ustach?
Wiele niedoborów pokarmowych może spowodować zanik brodawek smakowych i wygładzenie grzbietowej powierzchni języka. Przede wszystkim są to niedobory witamin: kwasu foliowego, witaminy B12 i B6, a także niedobór żelaza.
Jeśli współwystępują inne objawy, takie jak ból i pieczenie języka, świadczy to o zanikowym zapaleniu języka.
Natomiast w kandydozie jamy ustnej (zakażeniu drożdżakami) obserwuje się zanik brodawek nitkowatych, w tych miejscach język jest gładki, czerwony, popękany. Pojawia się ból języka oraz uczucie suchości w jamie ustnej. W tej sytuacji należy skonsultować się z lekarzem, aby wyjaśnić tło zmian na języku i włączyć odpowiednie leczenie.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Zarys współczesnej ortodoncji, pod. red. Ireny Karłowskiej. Wyd. 2008 r.
- Endodoncja, Mahmoud Torabinejad, Richard E. Walton. Wyd. 2010 r.
- Choroby błony śluzowej jamy ustnej, radiologia, chirurgia stomatologiczna, Paul Coulthard, Keith Horner. Wyd. 2011 r.
Opublikowano: 13.03.2017;
Oceń:
4.4
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Karolina Szurmiej
Lekarz
Lekarz w trakcie specjalizacji z kardiologii. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W trakcie studiów uczestniczyła w zagranicznych praktykach zawodowych z zakresu chorób wewnętrznych we Francji. Aktualnie pracuje w USK im. WAM w Łodzi.
132
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 30.01.2019
opublikowany 13.10.2020
opublikowany 09.07.2023