Ceramidy – czym są, właściwości i zastosowanie

Czym są ceramidy?

Ceramidy to różnorodne związki organiczne z grupy lipidów. Zbudowane są ze sfingozyny połączonej wiązaniem amidowym z kwasem tłuszczowym. Zostały odkryte w latach 70. XX wieku.

Ceramidy występują w skórze i stanowią część bariery ochronnej. Odgrywają istotną rolę w utrzymaniu prawidłowej kondycji skóry. Bywają nazywane cementem międzykomórkowym, bowiem działają jak bariera wodno-lipidowa.

Nasza skóra wytwarza kilkanaście rodzajów ceramidów, które oznaczane są cyframi arabskimi. W sumie tworzą aż około stu różnych związków, a co ciekawe, niektóre z nich występują wyłącznie w warstwie rogowej naskórka. Ze względu na szereg cennych właściwości chętnie wykorzystywane są przez producentów kosmetyków.

Ceramidy – jaką pełnią rolę?

Ceramidy pełnią wiele istotnych funkcji, a jedną z ważniejszych jest utrzymanie prawidłowego poziomu nawilżenia i pielęgnacji skóry. Uszkodzenie płaszcza wodno-lipidowego powoduje nadmierną utratę wody z komórek skóry, co skutkuje jej przesuszeniem i odwodnieniem.

Ceramidy pomagają w utrzymaniu homeostaty skóry, czyli równowagi między środowiskiem zewnętrznym a wewnętrznym. Tworzą warstwę ochronną, która chroni skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, np. przed promieniowaniem UV, niską temperaturą czy zanieczyszczeniami znajdującymi się w powietrzu. Ceramidy wspierają odbudowę naskórka i pomagają skórze przywrócić funkcję naturalnej bariery ochronnej. Łagodzą podrażnienia, zmniejszają zaczerwienienia i zapobiegają nadmiernemu złuszczaniu się martwych komórek naskórka.

Spowalniają pojawienie się pierwszych oznak starzenia się skóry. O odpowiedni poziom ceramidów powinny dbać osoby ze skórą dojrzałą oraz te, które chciałyby poprawić elastyczność skóry i jej jędrność.

Poziom ceramidów – dlaczego maleje?

Niestety, poziom ceramidów w organizmie nie jest stały i maleje wraz z upływem czasu. Co gorsza, około 40. roku życia ich produkcja zazwyczaj ustaje. Niekorzystny wpływ na poziom ceramidów mają: stres oksydacyjny, szkodliwe czynniki zewnętrzne (np. promieniowanie UV) czy nagłe zmiany temperatury.

Niedobór ceramidów związany jest również z menopauzą i towarzyszącymi jej zmianami hormonalnymi. Nie bez znaczenia jest nieodpowiadania pielęgnacja, zbyt częste stosowanie produktów złuszczających czy silnych detergentów. Niewystarczająca ilość ceramidów sprawia, że skóra staje się przesuszona i mniej elastyczna, a efektem jest szybszy proces jej starzenia.

Nadmiernemu przesuszeniu skóry towarzyszy uczucie swędzenia, pieczenia, które w sezonie jesienno-zimowym się nasila.

Ceramidy w kosmetykach

Cenne właściwości i skuteczność działania ceramidów sprawiły, że coraz więcej marek wykorzystuje je w swoich kosmetykach. Produkty te stosowane są do pielęgnacji twarzy, szyi, dekoltu i okolicy oczu.

Kosmetyki z ceramidami przeznaczone są do pielęgnacji cery suchej, wrażliwej i skłonnej do podrażnień. Są ważnym elementem rutyny pielęgnacyjnej cery dojrzałej, z widocznymi oznakami starzenia.

Stosowane są wspomagająco w leczeniu trądziku, bowiem jednym ze skutków ubocznych kuracji dermatologicznej jest zaburzenie funkcjonowania bariery hydrolipidowej. By nie doprowadzić do podrażnienia i przesuszenia skóry, preparaty przeciwtrądzikowe warto łączyć z kosmetykami bogatymi w ceramidy.

Produkty kosmetyczne na bazie ceramidów wspierają również leczenie skóry przesuszonej, której dodatkowo towarzyszy stan zapalny (w tym przypadku najczęściej w połączeniu z innymi lekami). Mogą po nie sięgać osoby zmagające się ze swędzeniem skóry lub łuszczycą.

Ceramidy znajdują się w kremach do twarzy, kremach pod oczy, w tonikach, maskach, mleczkach do mycia czy serach. Obok nich w składzie kosmetyków często znajduje się m.in. kwas hialuronowy, który zapewnia długotrwałe nawilżenie skóry czy kwasy tłuszczowe.

Źródło ceramidów

Ceramidy wykorzystywane w produkcji kosmetyków pozyskiwane są z różnych źródeł. Największą popularnością cieszą się fitoceramidy, czyli związki pochodzenia roślinnego, których budowa chemiczna jest podobna do ceramidów występujących w naszej skórze. Ten rodzaj ceramidów pozyskiwany jest np. z kukurydzy, zbóż.

Warto wspomnieć także o pseudoceramidach, czyli syntetycznych odpowiednikach naturalnych ceramidów, które są bardzo podobne do tych, które znajdują się w naszej skórze. Niekiedy producenci sięgają po ceramidy ekstrahowane z tkanek zwierzęcych.

Oznaczenia ceramidów w składach INCI podanych na opakowaniach produktów to: Ceramide NG, Ceeramide EOS, Ceramide AP, Ceramide AS, Ceramide EOP, Ceramide NP.

Jak używać kosmetyków z ceramidami?

Kluczową rolę odgrywa regularne stosowanie produktów z ceramidami oraz odpowiednie stężenie składników aktywnych. By zauważyć efekty, produkty z ceramidami najlepiej stosować co najmniej dwa razy dziennie – w ciągu dnia i w nocy. Podczas aplikacji warto wykonać delikatny masaż twarzy i co ważne, kosmetyk nakładamy okrężnymi ruchami.

Efekty stosowania kosmetyków z ceramidami

Kosmetyki z ceramidami przeznaczone są do leczenia stanów suchości skóry oraz pielęgnacji twarzy, szyi, dekoltu i okolicy oczu. To właśnie w tych miejscach skóra jest cieńsza, a tym samym szczególnie wrażliwa na działanie czynników chemicznych i mechanicznych. Włączając kosmetyki z ceramidami do codziennej pielęgnacji, odbudowujemy naturalną barierę hydrolipidową, nawilżamy skórę, przywracamy jej sprężystość, jędrność i elastyczność, a także zmniejszamy widoczność pierwszych zmarszczek.

Kremy z ceramidami są zbawienne dla osób borykających się z alergią skórną, atopowym zapaleniem skóry lub jej nadmiernym rogowaceniem. Kosmetyki z ceramidami odżywiają i regenerują skórę, odbudowują jej barierę hydrolipidową oraz zabezpieczają przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych. Ich właściwości kojące przynoszą ulgę i łagodzą podrażnienia.