Czym jest abasiofilia?
Abasioflia to zaburzenie preferencji seksualnych (parafilia) polegające na odczuwaniu pociągu seksualnego w stosunku do osób z dysfunkcjami narządów ruchu. W szczególności chodzi o pacjentów korzystających z wózków inwalidzkich, protez ortopedycznych lub kul łokciowych albo innych podobnych urządzeń. Abasiofilia w pewnym stopniu zazębia się z:
Medycznym fetyszyzmem, czyli odczuwaniem podniecenia seksualnego na widok różnego rodzaju procedur medycznych lub osób noszących strój medyczny.
Akrotomofilią oraz apotemnofilią, czyli – odpowiednio: odczuwanie pociągu seksualnego w stosunku do osób po amputacji kończyny albo na myśl o amputacji własnej kończyny.
Termin abasiofilia po raz pierwszy został użyty przez seksuologa Johna Moneya w 1990 roku w czasopiśmie „Journal of Psychology and Human Sexuality”. Niektórzy psychologowie wyodrębniają także autoabasiofilię, czyli podniecenie seksualne na myśl o byciu niepełnosprawnym fizycznie. Sam wyraz „abasiofilia” pochodzi z języka greckiego: abazja – „niemożność chodzenia” i philia – „miłość”.
Przeczytaj również:
Jeffrey Dahmer – na co chorował ten seryjny morderca?
Jakie czynniki przemawiają za wykształceniem się abasiofilii?
Podobnie jak w przypadku wszystkich innych parafilii, pojawienie się nietypowych preferencji seksualnych bardzo rzadko ma jedną, konkretną przyczynę. U ich podnóża mogą leżeć:
czynniki genetyczne związane z określonym funkcjonowaniem mózgu;
czynniki społeczne, np. pierwsze doświadczenia seksualne, traumy z okresu dojrzewania;
choroby o podłożu psychicznym i zaburzenia osobowości;
uwarunkowania społeczne, np. wychowanie w danym środowisku.
Według wielu poglądów parafilie nie są zaburzeniami, a jedynie nietypowymi preferencjami seksualnymi. Ich piętnowanie może prowadzić do poczucia winy i ograniczenia kontaktów intymnych, a także dalszych problemów psychicznych, w: tym izolacji, osamotnienia i depresji.
Czy parafilie wymagają leczenia?
Nieakceptowane przez społeczeństwo zachowania seksualne określane mianem parafilii często powodują odczuwanie poczucia winy u osób nimi dotkniętych.
W konsekwencji może to wywoływać dotkliwe cierpienia emocjonalne. Skoro uznaje się, że parafilie nie są zaburzeniami, ich leczenie nie jest konieczne.
Niemniej jednak wiele osób poszukuje interwencji seksuologicznej, aby ulżyć sobie w cierpieniu. Wyróżnia się kilka rodzajów terapii.
Wsparcie psychologiczne w przypadku parafilii
Podstawę powinno stanowić wsparcie natury psychologicznej. Terapia kognitywno-behawioralna ma pomóc w przepracowaniu negatywnych uczuć poprzez stymulowanie pacjenta do samodzielnej identyfikacji źródła problemu.
Jej zadaniem jest identyfikacja wzorców zachowań postrzeganych jako negatywne. Jeśli pacjent czuje się źle z powodu pociągu seksualnego do osób używających urządzeń ortopedycznych, należy pomóc zmodyfikować wzorce myślowe tak, aby zaczął czerpać zainteresowanie seksualne również w innych sytuacjach.
Nierzadko pomoc specjalisty jest realizowana równolegle w ramach terapii indywidualnej oraz grupowej. W tym drugim przypadku pozytywny wpływ na zmianę sposobu myślenia wynika niejako z budowania przynależności do grupy, zrozumienia faktu, że wiele innych osób boryka się z tymi samymi trudnościami. Skuteczność psychoterapii w dużej mierze zależy od zaangażowania pacjenta.
Farmakoterapia a eliminacja parafilii
W sytuacji kiedy terapia psychologiczna nie przynosi oczekiwanych rezultatów, pacjent może otrzymać pomoc poprzez przepisanie mu różnego rodzaju leków, które pomagają regulować działanie układu hormonalnego oraz systemu neuroprzekaźników. Z reguły są to substancje z następującej listy:
Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) – mają za zadanie zredukować intensywność zachowań kompulsywnych związanych z daną parafilią.
Antyandrogeny – substancje takie, jak: octan cyproteronu, octan medroksyprogesteronu, a także gonadoliberyna (ang. luteinizing-hormone-releasing hormone) służą do zahamowania popędu płciowego i ograniczenia liczby zachowań będących źródłem dyskomfortu.
U pacjentów szczególnie podatnych na występowanie parafilii stosuje się terapię łączoną – konsultacje ze specjalistą uzupełnione o leki.
Przeczytaj również:
Splanchnofilia – co to takiego?
Kiedy parafilie stają się problemem?
Nietypowe zachowania seksualne mogą doprowadzić do powstawania problematycznych sytuacji. Jeśli jeden z partnerów naciska drugiego, zmuszając go do określonych zachowań, taką sytuację należy ocenić jednoznacznie negatywnie. Podobnie prezentują się przypadki szantażu, kiedy jeden z partnerów odmawia np. płacenia rachunków lub chodzenia do pracy w przypadku niezaspokojenia jego pragnień.
Zaburzenia parafiliczne mogą wreszcie prowadzić do problemów z prawem, a to pociąga za sobą już wizję wymiernych sankcji.
Choć abasiofilia stanowi stosunkowo rzadki problem, szeroko pojęte parafilie są w społeczeństwie zjawiskiem znacznie częstszym, niż kiedyś sądzono. Z reguły nie stanowią one powodu do niepokoju i nie wymagają wsparcia specjalisty tak długo, jak nie stanowią źródła cierpienia dla jednej ze stron relacji lub nie utrudniają codziennego funkcjonowania. Obecnie wyróżnia się niemal 550 różnego rodzaju parafilli, co potwierdza, jak zróżnicowane i trudne do monitorowania jest to zjawisko.
