Leki na refluks – jakie wybrać na refluks żołądkowo-przełykowy?

Refluks – objawy refluksu żołądkowo-przełykowego

Choroba refluksowa (refluks żołądkowy) to dolegliwość związana z cofaniem się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Przyczyną jest nadmierne rozluźnienie dolnego jego zwieracza.

Objawy refluksu żołądkowo-przełykowego to m.in.:

• uczucie pieczenia czy nawet palenia w przełyku, popularnie nazywane zgagą,
• częste, puste odbijanie (powietrzem),
• bóle nadbrzusza (potocznym określeniem używanym przez pacjentów jest ból w dołku),
• problemy z przełykaniem,
• ból przełyku.

W przypadku choroby refluksowej przełyku część pacjentów skarży się także na suchy kaszel spowodowany przez dostanie się niewielkich ilości kwaśnej treści pokarmowej do układu oddechowego i wywołanie przez nią stanu zapalnego. Osoby z refluksem przełyku miewają również częściej problem z próchnicą, z powodu niszczącego wpływu kwasu solnego na szkliwo zębów.

Nie można lekceważyć częstej zgagi, gdyż może to doprowadzić do powstania owrzodzeń przełyku, a nawet krwawień. Konieczna jest wówczas wizyta u lekarza rodzinnego, który zleci odpowiednią diagnostykę.

Ból za mostkiem (zamostkowy) o palącym charakterze może również świadczyć o zawale. Jeśli uczuciu pieczenia za mostkiem towarzyszą: duszność, poty i uczucie niepokoju, należy niezwłocznie wezwać pogotowie.

Leki na refluks – jakie wybrać?

Wyróżniamy cztery grupy leków na refluks żołądka, a co za tym idzie – łagodzących zgagę. Pierwszą z nich są antacida, czyli preparaty zobojętniające już wydzielony kwas solny. To sole metali, które, reagując z kwasem, podwyższają pH treści żołądka. Do tej grupy należą sole: magnezu, glinu i wapnia. Sole magnezu mogą jednak zadziałać przeczyszczająco, a pozostałe dwa metale – zapierająco. Z tego powodu często w jednym leku na refluks żołądkowo-przełykowy są ze sobą połączone, aby zapobiec skutkom ubocznym. Występują one w postaci tabletek, gum do żucia i w formie zawiesiny – tzw. mleczko na zgagę. Są dostępne bez recepty. Przed ich zażyciem warto skonsultować się z farmaceutą, gdyż przy jednoczesnym stosowaniu mogą zmniejszać wchłanianie niektórych leków.

Tabletki na refluks i leki na zgagę mogą również zawierać blokery receptora histaminowego H₂. Należą do nich ranitydyna (bez recepty) oraz famotydyna – dostępna jedynie z przepisu lekarza.

Refluks – leki oraz tabletki bez recepty i na receptę

Wytwarzanie kwasu solnego w żołądku najskuteczniej hamuje grupa leków na chorobę refluksową, jaką stanowią inhibitory pompy protonowej . Bez recepty dostępne są omeprazol i pantoprazol, a na receptę także lansoprazol, rabeprazol i esomeprazol. Powinno się je stosować na czczo, ok. 30 minut przed śniadaniem – wówczas ich działanie będzie najskuteczniejsze. Zmniejszenie kwasowości w żołądku (czyli podwyższenie pH) ma jednak również negatywne skutki. Powoduje to np. zmniejszone wchłanianie niektórych makro- i mikroelementów, jak choćby magnezu, co skutkuje hipomagnezemią.

Kwasowe pH jest również jedną z barier ochronnych dla organizmu przed bakteriami, które dostają się do niego z pokarmem. Przez jego zwiększenie, zwiększa się również ryzyko zakażeń drogą pokarmową. Ponadto omeprazol może spowodować szereg interakcji z innymi lekami, dlatego przed zastosowaniem leków na refluks z omeprazolem konieczna jest konsultacja z lekarzem lub farmaceutą.

Ostatnią grupę stosowaną w leczeniu refluksu stanowią prokinetyki. Ich działanie polega na przyspieszeniu przesuwania treści pokarmowej z żołądka do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Do grupy tej należą dostępny jedynie na receptę itopryd oraz dostępne bez recepty krople STW 5 zawierające kompozycję wyciągów z różnych ziół na refluks. Poza ostatnią grupą, leków tych nie można stosować bez konsultacji z lekarzem długotrwale, czyli powyżej 2 tygodni.

Leczenie refluksu – dieta i domowe sposoby na zgagę?

Przed sięgnięciem po leki na refluks, ale także w trakcie farmakoterapii, warto wprowadzić zmiany do stylu życia i diety, które pomogą zmniejszyć dolegliwości związane ze schorzeniem. Jakie są sposoby na zgagę? Jaką dietę na refluks stosować?

• W jadłospisie trzeba ograniczyć potrawy smażone i ciężkostrawne oraz pikantne potrawy.
• Domowym sposobem na refluks i zgagę będzie częstsze spożywanie mniejszych porcji posiłków.
• Należy unikać: przejadania się, przyjmowania pozycji leżącej tuż po posiłku oraz spożywania produktów wysoko przetworzonych.
• Wskazane jest ograniczenie alkoholu i rezygnacja z produktów, takich jak: kawa, herbata, czekolada – wszystkie te artykuły spożywcze rozluźniają dolny zwieracz przełyku, co ułatwia cofanie się treści pokarmowej i wzmaga dolegliwości.
• W przypadku osób z nadwagą lub otyłością zaleca się zmniejszenie wagi ciała.
• Należy spać na lewym boku z dodatkową poduszką pod głową.
• Ostatni posiłek dobrze jest spożywać na ok. 2–3 godzin przed położeniem się spać.

Jeśli jednak zastosowanie tych sposobów na refluks i zgagę nie spowoduje zmniejszenia dolegliwości, warto rozważyć zastosowanie leków opisanych wcześniej.