WyleczTo

Fortrans – działanie. Jak stosować? Dawkowanie, odchudzanie

24 czerwca 2025
Martyna Binko
Martyna Binko
Martyna Binko

magister farmacji

Fortrans to środek przeczyszczający powszechnie stosowany w celu przygotowania organizmu do badań diagnostycznych (takich jak kolonoskopia) czy przed planowanym zabiegiem chirurgicznym w obrębie jamy brzusznej. Jego zadaniem jest skuteczne oczyszczenie jelita z zalegających treści, co pozwala na dokładniejsze i bezpieczniejsze przeprowadzenie procedur medycznych. Stosowanie leku Fortrans wymaga odpowiedniej wiedzy na temat dawkowania oraz zasad bezpieczeństwa, aby uniknąć efektów ubocznych. W artykule zostały omówione zasady stosowania preparatu, dawkowania oraz kwestie związane z jego używaniem w kontekście odchudzania.

Fortrans – działanie. Jak stosować? Dawkowanie, odchudzanie
Depositphotos

Kolonoskopia

Kolonoskopia jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych stosowanym w celu zdiagnozowania dolegliwości dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Istnieją ścisłe wskazania i przeciwwskazania do tego badania. Przed jego wykonaniem należy przygotować jelito grube, co pozwala na jego prawidłowe badanie i zdiagnozowanie.

Przygotowanie do badania

Odpowiednie przygotowanie jelita do kolonoskopii jest jednym z istotnych elementów zapewniających wysoką jakość tego badania, zgodnie z kryteriami European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE). Zalecenia ESGE dotyczące standardowego przygotowania obejmują przede wszystkim:

  • stosowanie diety ubogoresztkowej na dzień przed planowanym badaniem (np. ograniczenie błonnika czy owoców pestkowych);

  • podanie kilku litrów roztworu przeczyszczającego w dawkach podzielonych (lub przyjęcie całej dawki tego środka w dniu badania, jeśli jest ono zaplanowane na popołudnie);

  • kolonoskopię należy przeprowadzić najpóźniej 4 godziny po ostatnim podaniu roztworu.

Fortrans – skład preparatu

W jednej saszetce zawarte jest 73 690 g preparatu o następującym składzie:

  • makrogol 4000,

  • siarczan sodu bezwodny,

  • wodorowęglan sodu,

  • chlorek sodu,

  • chlorek potasu.

Fortrans – wskazania do stosowania

Stosowanie leku Fortrans zazwyczaj odbywa się, gdy ma miejsce:

  • Oczyszczanie jelita grubego (okrężnicy) przed badaniami endoskopowymi lub radiologicznymi.

  • Oczyszczanie przed operacjami w obrębie jelita grubego.

Produkt Fortrans jest przeznaczony wyłącznie dla pacjentów powyżej 18. roku życia w celu oczyszczenia jelita grubego.

Sposób sporządzania roztworu doustnego i stosowanie leku Fortrans

Każdą saszetkę należy rozpuścić w jednym litrze wody, dokładnie mieszając aż do całkowitego rozpuszczenia proszku.

Roztwór można podawać jako jednorazową dawkę lub w dwóch podzielonych porcjach, pod warunkiem, że zostanie spożyta cała jego objętość (średnio od 3 do 4 l – w zależności od masy ciała pacjenta).

W przypadku dawki podzielonej:

  • Można wypić 2 l płynu wieczorem w dniu poprzedzającym badanie lub zabieg oraz 1–2 l płynu rano w dniu badania lub zabiegu.

  • W innej opcji można też wypić 3 l wieczorem w dniu poprzedzającym i 1 l rano w dniu badania lub zabiegu.

Najczęściej zaleca się, aby ostatnią porcję płynu pacjent przyjął na 3–4 godziny przed planowanym badaniem lub zabiegiem.

W przypadku podania jednorazowego:

  • Można wypić 3–4 l wieczorem przed badaniem lub zabiegiem z możliwością 1-godzinnej przerwy po wypiciu 2 l roztworu.

Wskazana szybkość spożywania roztworu to ok. 1 do 1,5 l na godzinę, co odpowiada dawce ok. 250 ml co 10–15 min.

Przeciwwskazania do stosowania

  • Nadwrażliwość na substancje, które są zawarte w preparacie.

  • Ciężka niewydolność serca.

  • Stan ogólny poważny, np. odwodnienie.

  • Zaawansowane stadium choroby nowotworowej lub inna choroba okrężnicy powodująca nadmierną kruchość błony śluzowej.

  • Ostre fazy chorób zapalnych jelit, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

  • Perforacja przewodu pokarmowego lub ryzyko jej wystąpienia.

  • Zapalenie okrężnicy lub toksyczne zapalenie okrężnicy.

  • Ryzyko lub obecność niedrożności jelit.

  • Ryzyko lub obecność zwężenia lub niedrożności przewodu pokarmowego.

  • Zaburzenia opróżniania żołądka, np. gastropareza.

  • Stosowanie leku przez osoby poniżej 18. roku życia.

Działania niepożądane

Po przyjęciu leku występować mogą następujące skutki uboczne:

  • nudności,

  • ból brzucha,

  • rozdęcie brzucha,

  • wymioty.

  • nadwrażliwość (np.: wstrząs anafilaktyczny, obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka, wysypka czy świąd).

Kiedy wiadomo, że jelito jest dobrze oczyszczone?

Jelito jest dobrze oczyszczone, gdy po zakończeniu procesu przygotowania do badania (np. kolonoskopii) zauważa się następujące objawy:

  • brak resztek pokarmowych i śluzu na powierzchni ścian jelita,

  • jasnobiała lub przejrzysta konsystencja treści w odbytnicy i jelicie,

  • widoczność naczyń krwionośnych na ścianach jelita bez przeszkód,

  • brak widocznych kępków kału, grudek czy innych zanieczyszczeń na ekranie endoskopu.

Dobrze oczyszczone jelito umożliwia lekarzowi dokładne obejrzenie ścian jelita i prawidłową ocenę stanu zdrowia. Jeśli podczas badania widać resztki kału lub śluzu, konieczne może być powtórzenie badania.

Czy Fortrans trzeba popijać wodą?

Po rozpoczęciu przyjmowania preparatu Fortrans nie jest dozwolone spożywanie pokarmów, natomiast można pić wodę niegazowaną lub herbatę.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Fortrans – CHPL.

  2. Lewandowska, Agnieszka, and Elżbieta Poniewierka. Kolonoskopia – czy istnieje optymalny sposób przygotowania do badania?.„Gastroenterologia Polska/Gastroenterology” 16.1 (2009).

  3. Franczyk, Robert. Przygotowanie do kolonoskopii wybranych grup pacjentów. „Gastroenterologia Kliniczna. Postępy i Standardy” 10.4 (2018): 151–155.


Więcej na ten temat