Amoksycylina – działanie, dawkowanie, cena, preparaty

Amoksycylina – co to za lek?

Amoksycylina należy do tak zwanych antybiotyków beta-laktamowych (zawierających w swojej budowie pierścień beta-laktamowy). Są to analogi penicylin o szerokim spektrum działania, stosowane zarówno przeciwko bakteriom Gram-dodatnim, jak i Gram-ujemnym, do których należą: Streptococcus spp., S. pneumoniae , Enterococcus spp., S. aureus, S. epidermidis, N. meningitidis, E. coli, Shigella, Salmonella spp., H. pylori oraz, w mniejszym stopniu, wiele innych.

Istnieją jednak szczepy bakterii wydzielających enzym – beta-laktamazę, która niszczy pierścień beta-laktamowy w budowie amoksycyliny. Z tego powodu w niektórych preparatach dodaje się kwas klawulanowy – środek hamujący działanie tego enzymu, powodując tym samym, że spektrum działania tego antybiotyku jest jeszcze szersze.

Zobacz też: Na co działa Amotaks Dis?

Działanie amoksycyliny

Amoksycylina jest antybiotykiem o działaniu bakteriobójczym. Mechanizm działania polega na blokowaniu białek budujących ściany komórkowe mikrobów, przez co w momencie ich namnażania nowo powstałe bakterie nie są zabezpieczone ścianą komórkową i w efekcie tego giną. Dlatego też trzeba pamiętać, by nie łączyć amoksycyliny z antybiotykami o działaniu bakteriostatycznym (one tylko hamują namnażanie bakterii bez zdolności do zabicia jej), gdyż w ten sposób amoksycylina jest nieskuteczna.

Należy również pamiętać, że amoksycylina i alkohol nie są dobrym połączeniem. Napoje wysokoprocentowe mogą wpływać na skuteczność leku, a także nasilać jego skutki uboczne.

Dowiedz się, czym jest antybiotykooporność

Amoksycylina – zastosowanie i dawkowanie

Szerokie spektrum działania obejmujące wiele szczepów bakterii spowodowało, że amoksycylina jest nie tylko antybiotykiem na zatoki, lecz lista jej zastosowań jest o wiele dłuższa i obejmuje:

• ostre zapalenie pęcherza moczowego,
• ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek,
• ostre zapalenie ucha środkowego,
• ostre paciorkowcowe zapalenie migdałków i zapalenie gardła,
• zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli,
• pozaszpitalne zapalenie płuc,
• dur brzuszny i dur rzekomy,
• eradykację bakterii H. pylori,
• boreliozę.

Amoksycylina może być stosowana zarówno u dzieci, jak i dorosłych, dlatego występuje w formie tabletek doustnych, tabletek rozpuszczalnych, a także w formie zawiesiny dla dzieci.

W zależności od choroby i masy ciała pacjenta dawkowanie amoksycyliny może być różne. Dla dorosłych waha się między 0,25–1,0 grama podawanych co 8 lub 12 godzin. U dzieci, również w zależności od choroby, podaje się od 20 do 100 mg antybiotyku na każdy kilogram masy ciała dziecka w dawkach podzielonych, co zawsze musi być ustalone przez lekarza.

Amoksycylina – przeciwwskazania i skutki uboczne

Najważniejszym przeciwwskazaniem do stosowania amoksycyliny jest uczulenie na jakikolwiek składnik preparatu (dlatego zawsze należy przeczytać ulotkę amoksycyliny) lub, co występuje częściej, uczulenie na samą penicylinę. Tacy pacjenci powinni na samym początku informować o tym lekarza, gdyż pochodne penicyliny są bardzo powszechne wśród antybiotyków.

Do najczęstszych skutków ubocznych amoksycyliny należą te ze strony układu pokarmowego (nudności, biegunka, wymioty, bóle brzucha). Często występuje też kandydoza jamy ustnej (dlatego w czasie leczenia warto stosować dobrej jakości probiotyki). Zwrócić uwagę należy także na wystąpienie wysypki po amoksycylinie lub rumienia wielopostaciowego, po którym nie powinno się wychodzić bezpośrednio na słońce. Najrzadszym, ale najgroźniejszym dla życia działaniem niepożądanym jest wystąpienie wstrząsu anafilaktycznego, po którym konieczna jest natychmiastowa hospitalizacja. Trzeba pamiętać, że większość z wymienionych skutków ubocznych występuje stosunkowo rzadko, niemniej jednak zawsze trzeba się w takich sytuacjach skontaktować z lekarzem, gdyż najprawdopodobniej niezbędna będzie zmiana antybiotyku.

Amoksycylinę można zażywać w czasie ciąży (należy do kategorii B), gdyż dotychczasowe badania nie wykazały jej szkodliwego działania na płód. Decyzję taką jednak zawsze musi podjąć lekarz, który ocenia, czy ryzyko jest większe czy mniejsze od ewentualnych korzyści związanych z przyjmowaniem preparatu. Amoksycylina przenika do mleka matki, ale jest jednocześnie jednym z najlepiej poznanych i najbezpieczniejszych antybiotyków w okresie laktacji.

Amoksycylina – preparaty

Na rynku aptecznym znajduje się wiele zamienników zawierających samą amoksycylinę (Amotaks, Amotaks Dis, Duomox, Hiconcil, Ospamox) lub w połączeniu z kwasem klawulanowym (Amoksiklav, Amoksiklav Quicktab, Amylan, Augmentin, Augmentin ES, Forcid, Hiconcil Combi, Ramovlav, Taromentin).

Amoksycylina, jak każdy doustny antybiotyk, nie jest dostępna bez recepty. Zawsze trzeba się najpierw udać do lekarza, który zdiagnozuje chorobę i ustali ewentualne dawkowanie. Cena tego antybiotyku waha się od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych w zależności od postaci leku. Jeśli lekarz będzie widział wskazania do refundacji, to cena amoksycyliny zaczyna się już od kilku złotych.