WyleczTo

Laktoferyna – białko o cennych właściwościach

15 września 2025
Paulina Znajdek-Awiżeń
Paulina Znajdek-Awiżeń
Paulina Znajdek-Awiżeń

dr nauk farmaceutycznych

Treść napisana przez eksperta

Laktoferyna od lat przyciąga uwagę badaczy na całym świecie. Trudno się temu dziwić. Wyniki licznych doświadczeń wskazują, że wywiera niezwykle korzystny wpływ na cały organizm. Często określa się ją białkiem multipotencjalnym. Działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwgrzybiczo. Chroni jelita, stymuluje układ odpornościowy. Warto przyjrzeć się jej bliżej.

laktoferyna na odporność
Depositphotos

Czym jest laktoferyna?

Laktoferyna to białko z grupy transferyn. Po raz pierwszy odkryto ją w mleku ssaków. Obecna jest w płynach oraz wydzielinach śluzowych (mleko, ślina, łzy), a także w granulocytach obojętnochłonnych (neutrofilach). Największe jej ilości znajdują się w siarze, czyli mleku matki produkowanym w pierwszych dniach po porodzie. Podstawową funkcją laktoferyny w organizmie ludzkim jest wiązanie wolnych jonów żelaza. Posiada więc wysokie powinowactwo do tego pierwiastka.

Czytaj również: Wiązówka błotna – mało znana lecznicza roślina

Laktoferyna – działanie

Lecznicze właściwości laktoferyny są wyjątkowo obszerne. Poza zdolnościami chelatującymi wykazuje następujące właściwości:

  • działa przeciwbakteryjnie – poprzez wiązanie żelaza, wnikające do organizmu patogeny mają ograniczone zdolności do namnażania się;
  • stwierdzono, że obecność laktoferyny podnosi ruchliwość bakterii, co zapobiega ich adhezji na powierzchni komórek gospodarza;
  • utrudnia powstawanie opornego w leczeniu biofilmu bateryjnego;
  • działa przeciwwirusowo oraz przeciwpasożytniczo;
  • hamuje rozwój grzybów, w szczególności dermatofitów;
  • wspiera prawidłowe namnażanie flory bakteryjnej jelit (jest prebiotykiem);
  • usuwa reaktywne formy tlenu, chroni komórki przed negatywny wpływem stresu oksydacyjnego;
  • sprzyja eradykacji szczepów Helicobacter pylori, odpowiedzialnych za rozwój choroby wrzodowej;
  • „uszczelnia” jelita i wspomaga wchłanianie;
  • wywiera działanie ochronne na niemowlęta w okresie noworodkowym;
  • zmniejsza ryzyko wystąpienia sepsy u niemowląt;
  • wzmacnia działanie wybranych antybiotyków;
  • działa przeciwzapalnie i przeciwnowotworowo;
  • stanowi źródło żelaza;
  • wywiera korzystny wpływ na układ odpornościowy.

Laktoferyna – wpływ na odporność

Gdy jesteśmy zdrowi, nasz organizm produkuje dziennie ok. 5 g laktoferyny neutrofilowej. Podczas zakażenia lub stanu zapalnego ilości te wzrastają kilkukrotnie. Mechanizm immunomodulującego działania laktoferyny jest złożony. Często podkreśla się, że jest ona nie tylko kluczowym białkiem, jeśli chodzi o odporność wrodzoną, ale i stanowi istotny łącznik pomiędzy odpornością swoistą i nieswoistą. Laktoferyna mobilizuje układ immunologiczny. Aktywuje ponadto makrofagi i komórki NK określane mianem „naturalnych zabójców” (ang. natural killer), a także pobudza dojrzewanie limfocytów T wpływających na syntezę cytokin. Podkreśla się szczególnie istotny wpływ laktoferyny na organizm noworodków, otrzymujących ją wraz z pierwszym mlekiem matki zwanym siarą. Badania wykazały, że jest ona głównym źródłem żelaza w początkowym okresie życia. Ponadto działa osłaniająco na błonę śluzową jelit i zapobiega ich rozszczelnieniu. Urodzony o czasie, zdrowy noworodek, karmiony mlekiem matki przyjmuje średnio ok. 3 g laktoferyny na dobę w pierwszym tygodniu swojego życia.

Czytaj również: Olej z czarnuszki na odporność i nie tylko

Laktoferyna a alergia na mleko

Przeciwwskazaniem do stosowania laktoferyny jest uczulenie na białko mleka krowiego. Dlatego też należy zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza jeśli chodzi o niemowlęta i dzieci, u których istnieje podejrzenie skazy białkowej. Z kolei w przypadku występowania nietolerancji laktozy możliwe jest stosowanie laktoferyny w formie preparatów, które w składzie nie zawierają cukru mlecznego.

Preparaty z laktoferyną – które wybrać?

Amerykańska Agencja Żywności i Leków uznała laktoferynę za związek o statusie GRAS (ang. Generally Regarded as Safe), czyli bezpieczny w stosowaniu dla ludzi. Potwierdzają to wyniki badań dotyczące jej dobrej tolerancji i braku działań niepożądanych. Rynek apteczny oferuje już całkiem szeroki wybór preparatów zawierających w składzie laktoferynę, głównie pochodzenia bydlęcego. Są to w zdecydowanej większości suplementy diety dedykowane zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Laktoferyna dostępna jest przede wszystkim w formie kropli lub proszku do rozpuszczania. O wyborze preparatu decyduje przede wszystkim wygoda jego stosowania. Dla małych dzieci i niemowląt najlepszym wyborem będzie laktoferyna w kroplach. W przypadku dzieci starszych i dorosłych sprawdzą się saszetki lub kapsułki. Warto pamiętać, że laktoferyna stanowi składnik siary bydlęcej, czyli równie popularnego i ogólnodostępnego colostrum .

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Małaczewska J i wsp. Laktoferyna – mechanizm działania przeciwwirusowego. Medycyna Wet. 2006;62(10):1104-1107.
  2. Gajda-Morszewski P, Śpiewak K. Medyczne zastosowania laktoferyny. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Ścisłe, Nr 11 (2/2015).
  3. Artym J. Laktoferyna – strażnik przyswajania żelaza. Postępy biologii komórki. TOM 42 2015 NR 2 (283–308

Więcej na ten temat