Czym jest laktoferyna?
Laktoferyna to białko z grupy transferyn. Po raz pierwszy odkryto ją w mleku ssaków. Obecna jest w płynach oraz wydzielinach śluzowych (mleko, ślina, łzy), a także w granulocytach obojętnochłonnych (neutrofilach). Największe jej ilości znajdują się w siarze, czyli mleku matki produkowanym w pierwszych dniach po porodzie. Podstawową funkcją laktoferyny w organizmie ludzkim jest wiązanie wolnych jonów żelaza. Posiada więc wysokie powinowactwo do tego pierwiastka.
Czytaj również: Wiązówka błotna – mało znana lecznicza roślina
Laktoferyna – działanie
Lecznicze właściwości laktoferyny są wyjątkowo obszerne. Poza zdolnościami chelatującymi wykazuje następujące właściwości:
- działa przeciwbakteryjnie – poprzez wiązanie żelaza, wnikające do organizmu patogeny mają ograniczone zdolności do namnażania się;
- stwierdzono, że obecność laktoferyny podnosi ruchliwość bakterii, co zapobiega ich adhezji na powierzchni komórek gospodarza;
- utrudnia powstawanie opornego w leczeniu biofilmu bateryjnego;
- działa przeciwwirusowo oraz przeciwpasożytniczo;
- hamuje rozwój grzybów, w szczególności dermatofitów;
- wspiera prawidłowe namnażanie flory bakteryjnej jelit (jest prebiotykiem);
- usuwa reaktywne formy tlenu, chroni komórki przed negatywny wpływem stresu oksydacyjnego;
- sprzyja eradykacji szczepów Helicobacter pylori, odpowiedzialnych za rozwój choroby wrzodowej;
- „uszczelnia” jelita i wspomaga wchłanianie;
- wywiera działanie ochronne na niemowlęta w okresie noworodkowym;
- zmniejsza ryzyko wystąpienia sepsy u niemowląt;
- wzmacnia działanie wybranych antybiotyków;
- działa przeciwzapalnie i przeciwnowotworowo;
- stanowi źródło żelaza;
- wywiera korzystny wpływ na układ odpornościowy.
Laktoferyna – wpływ na odporność
Gdy jesteśmy zdrowi, nasz organizm produkuje dziennie ok. 5 g laktoferyny neutrofilowej. Podczas zakażenia lub stanu zapalnego ilości te wzrastają kilkukrotnie. Mechanizm immunomodulującego działania laktoferyny jest złożony. Często podkreśla się, że jest ona nie tylko kluczowym białkiem, jeśli chodzi o odporność wrodzoną, ale i stanowi istotny łącznik pomiędzy odpornością swoistą i nieswoistą. Laktoferyna mobilizuje układ immunologiczny. Aktywuje ponadto makrofagi i komórki NK określane mianem „naturalnych zabójców” (ang. natural killer), a także pobudza dojrzewanie limfocytów T wpływających na syntezę cytokin. Podkreśla się szczególnie istotny wpływ laktoferyny na organizm noworodków, otrzymujących ją wraz z pierwszym mlekiem matki zwanym siarą. Badania wykazały, że jest ona głównym źródłem żelaza w początkowym okresie życia. Ponadto działa osłaniająco na błonę śluzową jelit i zapobiega ich rozszczelnieniu. Urodzony o czasie, zdrowy noworodek, karmiony mlekiem matki przyjmuje średnio ok. 3 g laktoferyny na dobę w pierwszym tygodniu swojego życia.
Czytaj również: Olej z czarnuszki na odporność i nie tylko
Laktoferyna a alergia na mleko
Przeciwwskazaniem do stosowania laktoferyny jest uczulenie na białko mleka krowiego. Dlatego też należy zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza jeśli chodzi o niemowlęta i dzieci, u których istnieje podejrzenie skazy białkowej. Z kolei w przypadku występowania nietolerancji laktozy możliwe jest stosowanie laktoferyny w formie preparatów, które w składzie nie zawierają cukru mlecznego.
Preparaty z laktoferyną – które wybrać?
Amerykańska Agencja Żywności i Leków uznała laktoferynę za związek o statusie GRAS (ang. Generally Regarded as Safe), czyli bezpieczny w stosowaniu dla ludzi. Potwierdzają to wyniki badań dotyczące jej dobrej tolerancji i braku działań niepożądanych. Rynek apteczny oferuje już całkiem szeroki wybór preparatów zawierających w składzie laktoferynę, głównie pochodzenia bydlęcego. Są to w zdecydowanej większości suplementy diety dedykowane zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Laktoferyna dostępna jest przede wszystkim w formie kropli lub proszku do rozpuszczania. O wyborze preparatu decyduje przede wszystkim wygoda jego stosowania. Dla małych dzieci i niemowląt najlepszym wyborem będzie laktoferyna w kroplach. W przypadku dzieci starszych i dorosłych sprawdzą się saszetki lub kapsułki. Warto pamiętać, że laktoferyna stanowi składnik siary bydlęcej, czyli równie popularnego i ogólnodostępnego colostrum .