Spuchnięte ucho, ból, uczucie zatkania, zaczerwienienie oraz swędzenie może wskazywać na wiele chorób ucha. Najczęściej stanowi objaw tzw. ucha pływaka, a także zapalenia ucha zewnętrznego, w przebiegu którego pojawia się dodatkowo ropna wydzielina. Przyczyną obrzęku ucha może być ponadto alergia kontaktowa, uraz oraz nieprawidłowe czyszczenie uszu, np. usuwanie woskowiny przy pomocy patyczków higienicznych.
Spuchnięte ucho – przyczyny obrzęku ucha
Spis treści
Obrzęk ucha, swędzenie i ropa – zapalenie ucha zewnętrznego
Spuchnięte ucho, ból, swędzenie w uszach, zaczerwienienie, czasem wydzielina i przejściowy niedosłuch to objawy zapalenia ucha zewnętrznego. Infekcjom sprzyja nadmierna wilgotność i uszkodzenie mechaniczne przewodu słuchowego. Dodatkowymi czynnikami ryzyka są: cukrzyca, osłabienie układu odpornościowego, przyjmowanie leków immunosupresyjnych, częste korzystanie z basenów, saun. Drobnoustroje atakujące ucho mogą mieć różny charakter.
Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie
- Bakteryjne zapalenie ucha – wywoływane jest głównie przez gronkowce złociste. Towarzyszy im najczęściej ropna wydzielina z ucha.
- Zakażenie wirusowe – to przede wszystkim infekcje wirusami opryszczki.
- Zakażenie grzybicze – dotyczy przede wszystkim zakażeń drożdżakami – grzybami Candida (do objawów grzybicy ucha zalicza się biały nalot na małżowinie usznej lub w przewodzie słuchowym) lub grzybami pleśniowymi.
Rozpoznania zapalenia ucha zewnętrznego dokonuje otolaryngolog, który wdraża odpowiednie leczenie. Jest ono konieczne, aby zapobiegać dalszym powikłaniom procesu zapalnego i łagodzić objawy.
Nieleczone zapalenie ucha może być przyczyną szerzenia się zapalenia na okoliczne tkanki, kości, chrząstki itp. Do powikłań choroby zaliczamy: zapalenie ucha środkowego, zapalenie wyrostka sutkowatego, zapalenie ochrzęstnej, a nawet całkowitą utratę słuchu.
Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie
Spuchnięte ucho – objaw ucha pływaka
Spuchnięte ucho może wskazywać także na tzw. ucho pływaka. To jedna z podstawowych przyczyn zapalenia ucha zewnętrznego. Może występować w każdym wieku, ale częściej spotyka się je u dzieci. Szczególnie narażeni są pływacy, stąd nazwa schorzenia.
Istota choroby polega na zakażeniu ucha zewnętrznego. Nadmierna wilgotność sprzyja rozwojowi bakterii. Dodatkowo częste zanurzanie głowy powoduje wypłukiwanie woskowiny, która w sposób naturalny chroni nasze uszy. Do zainfekowania łatwiej dochodzi, jeśli nadmiernej wilgotności towarzyszy wysoka temperatura, np. w saunie.
Dodatkowe czynniki ryzyka to: brak dbałości o higienę osobistą, uszkodzenie mechaniczne przewodu słuchowego zewnętrznego podczas czyszczenia uszu, korzystanie z aparatów słuchowych oraz pływanie w zanieczyszczonych zbiornikach.
Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?
Do objawów ucha pływaka należy:
- obrzęk ucha,
- ból ucha (nasilający się podczas ruchów żuchwą),
- swędzenie uszu,
- zaczerwienienie ucha,
- dyskomfort w uchu.
Leczenie w przypadku zakażeń bakteryjnych polega na zastosowaniu miejscowo antybiotyku. Jeśli infekcja ma charakter grzybiczy, niezbędne będzie zastosowanie leków przeciwgrzybiczych. Dodatkowo w zwalczaniu objawów ucha pływaka pomocne będą dostępne bez recepty leki przeciwbólowe.
Aby zapobiec infekcji, należy osuszać uszy po wyjściu z basenu, unikać korzystania ze zbiorników wodnych z brudną, zanieczyszczoną wodą, dbać o higienę osobistą, używając odpowiednich preparatów do czyszczenia uszu (należy unikać wprowadzania do uszu patyczków higienicznych czy zapałek, które mogą uszkodzić skórę).
Jeżeli nosimy aparat słuchowy, dbajmy o czystość urządzenia.
Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?
Co jeszcze oznacza opuchlizna uszu?
Opuchnięte ucho to również manifestacja uczulenia. Opuchlizna małżowiny usznej może stanowić objaw alergii kontaktowej (np. na metale, z których wykonana jest biżuteria), na spożywane pokarmy, leki, ukąszenia owadów. Symptomami uczulenia są: czerwone uszy, obrzęk, ból, swędzenie uszu.
Szczególnie niebezpieczne są przypadki, gdy dochodzi do równoczesnego obrzęku krtani i języka, uniemożliwiającego swobodne oddychanie. W leczeniu alergii podaje się leki przeciwhistaminowe, a w ciężkich przypadkach sterydy. Jeśli obrzęk ucha powstał w wyniku użądlenia przez pszczołę, konieczne jest usunięcie żądła. W przypadkach uczulenia na biżuterię (np. na nikiel) leczenie wymaga rezygnacji z kolczyków, klipsów itp.
Ból małżowiny usznej, ból za uchem, a dodatkowo obrzęk, zaczerwienienie, krwista wydzielina z ucha mogą wiązać się ściśle z urazem okolic ucha. Uraz mechaniczny w wyniku upadku lub po uderzeniu twardym przedmiotem może wymagać dalszej, wnikliwej diagnostyki.
Niekiedy konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej głowy. Kolczykowanie uszu czy wykonywanie tatuaży w tej okolicy to również urazy. Małżowina uszna ulega najczęściej zaczerwienieniu, występuje ból ucha przy dotyku, podwyższenie temperatury skóry ucha i opuchlizna. Dolegliwości złagodzą zimne okłady.
Uraz termiczny (np. oparzenie słoneczne) jest kolejną przyczyną opuchlizny uszu. Aby mu zapobiec, warto osłaniać uszy przed nadmierną ekspozycją na słońce. Pamiętajmy o nakładaniu kremu przeciwsłonecznego również na małżowiny uszne.
Sprawdź też: Woskowina w uchu – jak usunąć czop woskowinowy?
Usuwanie woskowiny – jak czyścić ucho, by nie spuchło?
Woskowina to naturalna substancja wydzielana przez skórę w przewodzie słuchowym zewnętrznym. Chroni ona go przed zanieczyszczeniami, urazami itp. Jej nadmiar może powodować powstanie woskowinowego korka w uchu, który poza ryzykiem obrzęku ucha, powoduje szereg nieprzyjemnych objawów:
- przejściowy niedosłuch,
- swędzenie ucha,
- dyskomfort w uchu, uczucie zatkanego ucha,
- dzwonienie w uszach,
- ból ucha.
Nie tylko zaniedbania w kwestii higieny uszu, ale także niewłaściwe usuwanie woskowiny może skutkować wystąpieniem nieprzyjemnych dolegliwości. Stosowanie patyczków higienicznych wewnątrz przewodu słuchowego powoduje wepchnięcie mas woskowiny do wnętrza ucha.
Czyszczenie uszu za pomocą spinek, wykałaczek, zapałek jest również niewskazane. Przedmioty te upychają czop woskowinowy wewnątrz kanału i dodatkowo mogą podrażnić i uszkodzić delikatną skórę przewodu słuchowego.
Najlepszym sposobem usunięcia nadmiaru woskowiny w uszach jest płukanie uszu wodą o temperaturze 37oC. Zabieg ten wykonuje otolaryngolog w swoim gabinecie. W aptekach dostępne są bez recepty liczne preparaty do czyszczenia uszu. Do wyboru mamy m.in. krople czy spray do uszu, dzięki któremu specyfik wprowadzany jest bezpośrednio do ucha.
Zawierają one najczęściej glicerynę, oliwę lub inne środki powierzchniowo czynne. Mają za zadania rozmiękczenie wydzieliny i ułatwiają usunięcia korka woskowinowego.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Otorynolaryngologia kliniczna” Dariusz Jurkiewicz, Witold Szyfter. Wyd. 2014 r.
- „Wykłady z otolaryngologii” Kazimierz Niemczyk. Wyd. 2012 r.
Opublikowano: 04.04.2017;
aktualizacja: 05.07.2018
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
98
Komentarze i opinie (4)
opublikowany 21.02.2020
opublikowany 27.10.2022
opublikowany 07.10.2023
opublikowany 19.06.2024