Ból ramienia – co oznacza ból ramion – lewego lub prawego?

Zespół cieśni podbarkowej

Zespół cieśni podbarkowej, zwany inaczej ciasnotą podbarkową lub konfliktem podbarkowym, jest jednym z częściej występujących schorzeń w obrębie barku. Przestrzeń podbarkowa jest zmniejszona i struktury, które tamtędy przebiegają zostają uciskane podczas ruchu, co powoduje ból. Ból może mieć początkowo charakter ostry, ale po spoczynku ustępuje. Występuje podczas ruchu odwiedzenia ramienia, czyli ruchu ramienia do boku w zakresie 70–120° – jest to tzw. bolesny łuk. Przyczyną zwężenia przestrzeni podbarkowej może być np.:

• zapalenie kaletki podbarkowej;
• wyrośla kostne powstające w przebiegu choroby zwyrodnieniowej (osteofity);
• budowa wyrostka barkowego, pod którą znajduje się przestrzeń podbarkowa.

Ciasnota podbarkowa występuje głównie u osób po 40 r.ż. (pierwotny zespół cieśni podbarkowej), ale może także dotyczyć osób młodych, głównie sportowców uprawiających takie dyscypliny jak: baseball, tenis, siatkówka, czy pływanie. Mówi się wówczas o wtórnym zespole cieśni podbarkowej.

To też może Cię zainteresować: Co oznacza ból czubka głowy?

Objawy ciasnoty podbarkowej:

• ból ramienia z przodu i z boku,
• ból podczas dotyku zajętej okolicy,
• ból o różnym natężeniu (nasila się w nocy, co utrudnia sen na danym ramieniu),
• osłabienie mięśni bolącego ramienia,
• ból barku przy podnoszeniu ręki ponad głowę (np. wieszanie firanek, mycie okien, wywołujące także ból mięśni ramion),
• zmniejszony zakres ruchu.

Uszkodzenie stożka rotatorów

Na stożek rotatorów składają się ścięgna czterech mięśni (nadgrzebieniowy, podgrzebieniowy, podłopatkowy i obły mniejszy), które stabilizują staw ramienny. W wyniku uszkodzenia czy też zmian zwyrodnieniowych może dojść do naderwania ścięgna lub całkowitego przerwania. Uszkodzenie stożka rotatorów często związane jest z ciasnotą podbarkową. Do tego rodzaju urazu częściej dochodzi u osób po 40 r.ż.

Ból ramienia narasta powoli – może to trwać kilka tygodni i dłużej. Rzadko dochodzi do uszkodzenia w wyniku nagłego urazu. Początkowo jest to ból miejscowy, a z czasem ból ręki w ramieniu staje się rozlany, występuje ból ramienia i szyi czy ból przedramienia. Podobnie jak w zespole ciasnoty podbarkowej, pojawia się ból ramienia przy podnoszeniu ręki ponad głowę. Bóle barku uniemożliwiają również sen na zajętym boku. Dochodzi do ograniczenia funkcji barku.

Uszkodzenia ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego

Mięsień dwugłowy ramienia (biceps) nie tylko zgina staw ramienny i przedramię, ale także jest stabilizatorem ramienia (głowa długa). Uszkodzenie ścięgna tego mięśnia powoduje często ból w barku. Spowodowane jest ono nadmiernym obciążaniem lub urazem. Większe ryzyko występuje u osób ze zmianami zwyrodnieniowymi, u osób starszych oraz u sportowców wraz z innymi zaburzeniami (np. gdy uszkodzone są rotatory barku). Stosowanie kortykosteroidów także jest jednym z czynników ryzyka, ponieważ osłabiają one mięśnie i ścięgna.

Kiedy dojdzie do naderwania lub zerwania ścięgna mięśnia dwugłowego pojawia się silny i ostry ból ramienia u góry. Czasami słyszalny jest trzask. Występuje tkliwość i ból w uszkodzonej okolicy.

Czytaj również: Pulsowanie w głowie – jakie są przyczyny uczucia pulsowania w głowie?

Bark zamrożony

Bark zamrożony, inaczej zwany zarostowym zapaleniem torebki stawowej, jest kolejnym schorzeniem, które powoduje bóle ramienia. Częściej występuje u kobiet w wieku 40–60 lat. Jest uznawane za proces samoograniczający, jednak może trwać nawet kilka lat. Charakterystyczną cechą zamrożonego barku jest ograniczenie biernej rotacji zewnętrznej. Wyróżnia się w nim trzy okresy:

1. Faza „zamarzania”, trwająca 3–6 miesięcy – ból barku, który nasila się podczas ruchów i w nocy. Unieruchomienie sprzyja zamarzaniu, w związku z tym należy go unikać.
2. Faza postępującego sztywnienia, trwająca 3–18 miesięcy – zmniejsza się ból, ale również zmniejsza się zakres ruchomości w stawie we wszystkich płaszczyznach.
3. Faza topnienia, trwająca 36 miesięcy – ból ręki w ramieniu ustępuje, następuje odzyskiwanie zakresu ruchu.

Zmiany zwyrodnieniowe barku

Bolesny bark jest także objawem zmian zwyrodnieniowych. Dochodzi do niszczenia powierzchni stawowych, które się o siebie ocierają i powodują ból. U większości osób po 60. roku życia, które odczuwają ból w barku, występuje on na skutek choroby zwyrodnieniowej. Ograniczony jest zakres ruchomości, bolesne jest przywiedzenie, występuje także ból przy zginaniu ramienia. Występuje bolesność uciskowa. Zmiany zwyrodnieniowe barku często współistnieją z konfliktem podbarkowym. Mogą pojawiać się po urazach, przeciążaniach, u osób z niestabilnością stawu czy też u osób przewlekle chorych, np. na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS).

Badania ustalające przyczynę bólu barku

W celu ustalenia, co jest przyczyną bólu barku, należy udać się do lekarza specjalisty, który skieruje na specjalistyczne badania oraz wykona testy, dzięki którym będzie mógł ocenić z jakiego powodu ból lewego lub prawego ramienia występuje. Początkowo wykonuje się badanie rentgenowskie, szczególnie gdy ból spowodowany jest urazem i istnieje podejrzenie, że za ból kości ramiennej odpowiada pęknięcie czy złamanie. Innym badaniem obrazowym jest USG, czyli badanie ultrasonograficzne, dzięki któremu ocenić można tkanki miękkie wokół stawu. Można również wykonać rezonans magnetyczny oraz badania laboratoryjne, jeśli jest podejrzenie, że ból spowodowany jest chorobą zapalną.

Leczenie zachowawcze i operacyjne barku

Aby zmniejszyć dolegliwości bólowe ramienia, można zastosować zarówno leczenie zachowawcze, jak i operacyjne. Jeśli chodzi o leczenie zachowawcze, można zastosować leczenie farmakologiczne oraz fizjoterapeutyczne. Leki mają na celu zmniejszyć ból oraz zapalenie stawów. Stosuje się tzw. blokady stawowe, które polegają na wstrzyknięciu kortykosteroidu lub leku miejscowo znieczulającego w miejsce, które jest przyczyną dolegliwości bólowych. Podaje się również leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, takie jak paracetamol, ibuprofen, czy słabe opioidy.

Fizjoterapia ma na celu zmniejszanie bólu i stanu zapalnego barku, zwiększanie zakresu ruchu i zwiększanie siły mięśniowej. Można wykonywać zabiegi z zakresu fizykoterapii (np. laser, krioterapia, ultradźwięki), masaż oraz wszelkiego rodzaju ćwiczenia rozluźniające mięśnie ramienia, rozciągające, wzmacniające i zwiększające zakres ruchomości w stawie ramiennym. Stosuje się również zaopatrzenie ortopedyczne, np. stabilizator na bark, który go odciąży.

Innym sposobem leczenia bólu barku jest leczenie operacyjne, które stosuje się np. w zespole cieśni podbarkowej, czy uszkodzeniu stożka rotatorów. Często stosowaną metodą operacyjną jest artroskopia barku. Jeśli jest to możliwe, należy jednak początkowo zastosować leczenie zachowawcze, a dopiero kiedy ono nie przyniesie pożądanych efektów, zdecydować się na zabieg operacyjny.

Czytaj również: Blokada kręgosłupa – co to jest, działanie, wskazania, przeciwwskazania i skutki uboczne