Tuż przed okresem, organizm kobiety zaczyna się zmieniać. Wahania stężenia hormonów powodują, że mogą pojawić się trądzik, uczucie obrzmienia, nerwowość, gorsze samopoczucie przed okresem. Objawy przed okresem mogą być bardzo dokuczliwe, wówczas mówimy o PMS, czyli zespole napięcia przedmiesiączkowego. Czy istnieją objawy zbliżającego się okresu, które mogą zwiastować krwawienie miesiączkowe?
Objawy przed okresem – jakie są pierwsze objawy miesiączki?
Pierwsza miesiączka – jakie są objawy przed pierwszą miesiączką?
Pierwsza miesiączka, zwana fachowo menarche, pojawia się u polskich nastolatek średnio w 13. roku życia. Zakres normy jest dość szeroki – krwawienie może też pojawić się u dziewczynek 10-letnich, a u tych późno dojrzewających nawet dopiero w 16. roku życia. Wiek wystąpienia pierwszej miesiączki bywa podobny do wieku, w którym miesiączka pojawiła się u mamy czy babci dziewczyny.
W związku z akcelaracją (przyspieszonym rozwojem) kolejnych pokoleń, czas wystąpienia pierwszej miesiączki w ostatnich latach przesuwa się i występuje u coraz młodszych dziewcząt. Ma to prawdopodobnie związek z lepszym odżywieniem, stanem zdrowia społeczeństwa. Okazuje się też, że dziewczyny z terenów miejskich miesiączkują szybciej niż te, które zamieszkują tereny wiejskie.
Przeczytaj też: Brak okresu przy tabletkach – o czym może świadczyć?
Oznaki okresu – kiedy nieregularne miesiączki mogą niepokoić?
Cykle menstruacyjne przez pierwsze 2 lata od pojawienia się pierwszej miesiączki u nastoletnich dziewcząt z reguły są nieregularne i nie jest to powód do niepokoju. Warto jednak udać się do ginekologa, jeżeli ich termin nadal trudno przewidzieć u dziewczyny 18-letniej.
Sprawdź nasz kalkulator miesiączki online
Jakie są objawy pierwszej miesiączki?
Dziewczynki, które zaczynają miesiączkować zazwyczaj nie mają dokuczliwych objawów przed pierwszym okresem. Objawy zbliżającego się okresu raczej dokuczają dorosłym kobietom. U dziewczynek zazwyczaj pierwsza miesiączka (bez wcześniejszych objawów) występuje nieoczekiwanie i jest dla młodej dziewczyny ogromnym zaskoczeniem.
Jeśli jednak u dziewczynki pojawią się objawy pierwszej miesiączki, do najczęściej spotykanych charakterystycznych oznak pierwszego okresu należą:
- pojawienie się białej wydzieliny z pochwy,
- plamienia lub niewielkie krwawienia,
- niewielkie bóle i skurcze w dole brzucha,
- lekkie osłabienie przed okresem,
- ogólne złe samopoczucie przed okresem,
- nudności,
- rozdrażnienie i dekoncentracja,
- wahania nastrojów.
Czytaj również: Faza lutealna – co to? Objawy, kiedy występuje, ile trwa?
Co się dzieje przed okresem? Jakie są objawy zbliżającej się miesiączki?
Objawy przed miesiączką nie są charakterystyczne. U każdej kobiety objawy okresu wyglądają inaczej i na pewno łatwiej jest je rozpoznać dorosłej kobiecie, miesiączkującej od lat, niż młodej dziewczynie. Bywa również tak, że kobieta nie odczuwa żadnych objawów przed miesiączką. Okresu nie poprzedzają żadne typowe objawy, dolegliwości.
Do najczęściej występujących objawów przed okresem należą:
- bóle podbrzusza,
- obrzmienie piersi,
- mniej obfita wydzielina z pochwy lub jej brak (dzień przed miesiączką można czasem zaobserwować brunatne zabarwienie wydzieliny),
- gorsze samopoczucie przed okresem.
Kiedy objawy okresu są bardzo nasilone…
U części kobiet objawy przed okresem są jednak tak nasilone, że nazwano je zespołem napięcia przedmiesiączkowego (PMS – ang. Premenstrual syndrome). Jest to szereg dolegliwości fizycznych, psychicznych i emocjonalnych, które pojawiają się na kilka-kilkanaście dni przed spodziewanym terminem krwawienia (nasilone objawy zbliżającego się okresu). Przyczyna występowania zespołu napięcia przedmiesiączkowego i związanego z nim gorszego samopoczucia przed okresem nie jest znana, aczkolwiek uważa się, że może on wynikać z zaburzeń hormonalnych.
Typowe objawy przed miesiączką – PMS
Względny niedobór progesteronu w stosunku do estrogenów, który występuje przed miesiączką, jest prawdopodobnym czynnikiem niżej wymienionych dolegliwości, czyli objawów zbliżającego się okresu:
- wahania nastroju,
- rozdrażnienie,
- płaczliwość, ogólne przygnębienie,
- gorsze samopoczucie przed okresem,
- osłabienie przed okresem,
- podwyższona temperatura, gorączka przed okresem,
- tkliwe, bolesne piersi,
- pojawienie się przejściowych problemów z cerą w postaci trądziku,
- spadek koncentracji,
- bóle podbrzusza promieniujące do pleców,
- uczucie obrzmienia, zatrzymania wody w organizmie,
- wzrost masy ciała o 2–3 kilogramy (skutek przede wszystkim retencji płynów),
- zwiększony apetyt, głównie na słodkie przekąski,
- bóle głowy.
Zmiana terminu okresu – przyczyny nieregularnych miesiączek
Miesiączka, czyli krwawienie miesiączkowe, to objaw cyklicznego złuszczania się błony śluzowej macicy.
Prawidłowa miesiączka pojawia się przeciętnie co 28+/-5 dni i trwa od 3 do 5 dni.
Niewielkie przesunięcia terminu miesiączki nie powinny niepokoić, jeżeli nie występują zbyt często. Plamienie nie powinno być też zbyt obfite i bolesne – te objawy mogą być sygnałem np. mięśniaków macicy.
Zdarza się, że miesiączka nie pojawia się w przewidzianym terminie. Nieregularne cykle mogą wynikać z wielu powodów. Generalnie cykle krótsze niż 22 dni i dłuższe niż 35 dni uważa się na nieprawidłowe, wymagające dalsze diagnostyki. Prawdopodobnie są to też cykle bezowulacyjne (nie dochodzi podczas nich do jajeczkowania). Oprócz oczywistej niedogodności w przewidywaniu spodziewanego krwawienia, brak regularnych miesiączek może łączyć się z poważniejszymi zaburzeniami endokrynologicznymi. Na szczęście nie każde opóźnienie w pojawieniu się miesiączki jest sygnałem choroby.
Jakie mogą być przyczyny nieregularnych miesiączek?
Powodów pojawienia się nieregularnych miesiączek może być wiele:
- stres emocjonalny,
- duża utrata masy ciała,
- zaburzenia odżywiania (jadłowstręt psychiczny, bulimia),
- wyczerpujące treningi,
- infekcja z osłabieniem i gorączką przed okresem,
- częste dalekie podróże, zmiana klimatu,
- ciąża,
- zaburzenia hormonalne, np. zespół policystycznych jajników, zespół przedwczesnego wygasania czynności jajników, niewydolność podwzgórza.
Przyczyny pierwotnego braku miesiączki
Z kolei brak pojawiania się pierwszej miesiączki po 16. roku życia (tzw. pierwotny brak miesiączki) może wiązać się z:
- tzw. dysgenezją gonad, czyli nieprawidłowym ukształtowaniem jajników; najczęściej genetycznym zespołem Turnera,
- zahamowaniem funkcji podwzgórza, przede wszystkim u dziewcząt na restrykcyjnych dietach, z anoreksją, intensywnie ćwiczących,
- wadami anatomicznymi (całkowite zarośnięcie błony dziewiczej, przegroda poprzeczna pochwy, brak macicy.
W większości przypadków jednak nie ma powodu do niepokoju, zwłaszcza, jeżeli pojawiły się inne objawy dojrzewania płciowego, a w rodzinie dziewczyny i kobiety miesiączkowały później niż rówieśniczki. Miesiączka pojawia się później również u dziewczynek szczupłych, o drobnej budowie ciała.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Jyotsna Pundir, Arri Coomarasamy, „Ginekologia - algorytmy oparte na dowodach naukowych”, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2019,
- Tomasz Maciejewski, Ewa Filipp, „Ginekologia wieku rozwojowego”, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2015,
- Eric J. Bieber, Joseph S. Sanfilippo, Ira R. Horowitz, red. wyd. pol. Romuald Dębski, „Ginekologia kliniczna” (tom 1), Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008.
Natalia Ignaszak-Kaus
Lekarz
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Główne zainteresowania medyczne to ginekologia i położnictwo, a także endokrynologia oraz dietetyka. Swoją wiedzę pogłębia na kongresach i konferencjach medycznych, na których również sama prezentuje prace naukowe. Miłośniczka kotów i biegów długodystansowych.
Komentarze i opinie (5)
opublikowany 02.02.2019
opublikowany 03.02.2020
opublikowany 07.05.2019
opublikowany 08.07.2022
opublikowany 11.05.2023