Najczęstszą przyczyną nadmiernej potliwości pach jest czynnik genetyczny oraz stres i podwyższone napięcie nerwowe. Nadpotliwość może być także objawem chorób – nadczynności tarczycy, cukrzycy lub nowotworów. Nadmierne pocenie pod pachami wymaga stosowania odpowiedniej higieny, dezodorantu, antyperspirantu. Skutecznym sposobem na pocenie pach mogą być także zioła i tabletki na nadmierne pocenie.
Pot pod pachami i nadmierna potliwość pach – jak sobie radzić?
Spis treści
Jakie są przyczyny nadmiernego pocenia pod pachami?
Organizm każdego dnia produkuje około 0,5–1 l potu, a w upalne dni ilość ta jest jeszcze większa. Pot pod pachami produkowany jest przez gruczoły apokrynowe. Znajdują się one także w okolicach narządów płciowych, na powiekach i w brodawkach sutkowych. Wytwarzają pot pod wpływem bodźców emocjonalnych i hormonalnych.
Oprócz wody, elektrolitów, mocznika i kwasu mlekowego pot zawiera substancje tłuszczowe, węglowodany i białka. Z tego powodu jest dobrą pożywką dla rozwoju bakterii, a tym samym przyczynia się do powstania brzydkiego zapachu pod pachami.
Ilość produkowanego potu na całym ciele, także pod pachami to cecha indywidualna. Najczęstszą przyczyną nadpotliwości jest czynnik genetyczny. Osoby spokrewnione pocą się z podobną intensywnością. Wydzielanie potu jest silnie związane ze stresem, ciągłym napięciem nerwowym i sytuacjami zagrożenia. Bywa, że nadmierna potliwość pach to jeden z objawów choroby.
Schorzenia, którym towarzyszy nadmierne pocenie się pach to:
- choroby tarczycy – szczególnie nadczynność tego gruczołu; objawy towarzyszące to chudnięcie, kołatanie serca, drażliwość, drżenie rąk;
- nowotwory układu chłonnego (białaczki, chłoniaki) – specyficznym objawem są zlewne poty pojawiające się nocą; pacjenci skarżą się na osłabienie, częste infekcje, uczucie duszności, krwawienia; skóra staje się blada, a węzły chłonne powiększają się;
- cukrzyca – pocenie się często towarzyszy obniżeniu poziomu cukru we krwi; towarzyszy temu bladość, drżenie, zaburzenia świadomości, przyspieszenie akcji serca, pojawiają się mokre plamy pod pachami;
- gruźlica – poty są zlewne, występują głównie nocą, towarzyszy im uporczywy kaszel, osłabienie, gorączka;
- infekcje przebiegające z gorączką – za pomocą pocenia się pach organizm walczy z wysoką temperaturą;
- otyłość, nadwaga – u osób otyłych nadmierne pocenie pod pachami pojawia się nawet przy niewielkim wysiłku.
Wypowiedź dermatologa na temat nadmiernego pocenia się
Zdaniem eksperta
Nadmierna potliwość może być uogólniona bądź ograniczona oraz pierwotna bądź wtórna. Pierwotna występuje u osób z odpowiednim uwarunkowaniem genetycznym do nadmiernej reakcji układu współczulnego, pobudzającego gruczoły potowe do wydzielania potu – najczęściej w reakcji na stres lub duże doznania emocjonalne. Wtórna dotyczy osób z zaburzeniami endokrynologicznymi, np. z nadczynnością tarczycy, cukrzycą, gruźlicą bądź chorobami neurologicznymi.
Nadpotliwość może dotyczyć całej skóry ciała lub może być ograniczona do dołów pachowych, dłoni, stóp lub twarzy (może być również ograniczona do jednej części twarzy lub tylko do wargi górnej). Uwarunkowana genetycznie jest też nadpotliwość nosa u dzieci, która mija wraz z dojrzewaniem.
Schorzenie to jest dużym dyskomfortem dla pacjentów, ponieważ uniemożliwia im ono prawidłowe funkcjonowanie towarzyskie, zawodowe, a często bywa nawet powodem depresji.
Leczenie miejscowe polega na stosowaniu preparatów z kwasem bornym, z tlenkiem lub wodorotlenkiem glinu i cynkiem. Są to preparaty w postaci kremów, sprayów bądź kulek do stosowania na okolicę, która ulega nadmiernej potliwości. Jeżeli te preparaty nie pomagają, dołączamy ziołowe suplementy diety, które również ograniczają pocenie się i regulują pracę gruczołów potowych. Jeżeli nadmierna potliwość jest bardzo duża, można wykonać zabieg ostrzykiwania okolic z nadmierną potliwością toksyną botulinową. Taki zabieg ma czas działania około roku, ale jest dość drogi.
Przy bardzo dużej nadpotliwości i kłopotach z uzyskaniem poprawy istnieje jeszcze możliwość chirurgicznego usunięcia tkanki gruczołowej, np. dołów pachowych – taki zabieg nazywa się kiretażem i polega na usunięciu części skóry z gruczołami potowymi okolicy pach. Możliwy jest również zabieg sympatektomii piersiowej bądź lędźwiowej, który blokuje wydzielanie sygnałów przez układ współczulny, powodujących pracę gruczołów potowych.
Domowe sposoby na nadmierne pocenie się pod pachami
Najważniejszym sposobem na pocenie pod pachami jest rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny. Częste mycie się i stosowanie dobrego dezodorantu na pocenie ogranicza miejscowe wydzielanie potu pod pachami.
Nieprzyjemny zapach potu może być neutralizowany przez odpowiednie mydła z chlorheksydyną. We właściwej pielęgnacji pomaga także regularna depilacja pach.
Co zrobić, żeby się nie pocić pod pachami? Wśród domowych sposobów na pocenie się należy wymienić antyperspiranty. W przeciwieństwie do najlepszego dezodorantu, który dzięki zawartości alkoholu zabija bakterie, produkty te dodatkowo zatykają ujścia gruczołów potowych. Hamują pocenie się i nawet przez kilka dni przeciwdziałają poceniu się pod pachami .
Coraz bardziej popularne stają się też tabletki na pocenie. Zawierają składniki ziołowe, które ograniczają pocenie na całym ciele. Stosowane są też nalewki i napary z szałwii, pokrzyku czy porostu islandzkiego. Wskazane są także ziołowe kąpiele (np. z szałwii), do których – dla zwiększenia efektu – można także dodać mięty, rumianku oraz kory dębu.
Ważna jest odpowiednia dieta. Na problemy z poceniem na pewno nie pomogą ostre przyprawy, które zwiększają potliwość. Wskazana jest dobrze zbilansowana dieta bogata w owoce i warzywa. Towarzyszyć jej powinna regularna aktywność fizyczna oraz odpowiednie nawodnienie (około 2 litry dziennie). Unikać należy alkoholu, kawy oraz palenia papierosów, które wzmagają pocenie się.
Na pocenie się pod pachami sprawdzi się także odpowiednia odzież, zwłaszcza ta z jonami srebra. Przy uprawianiu sportu i dużym wysiłku warto wypróbować specjalne oddychające materiały. Część z nich wykonana jest z poliuretanu i nylonu. Mimo że są to materiały sztuczne, to sprawdzają się przy silnym poceniu pach. Szybko wysychają i nie zatrzymują przykrego zapachu.
Sposobem na pot pod pachami są kąpiele parowe w saunie. Pomagają pozbyć się szkodliwych toksyn z organizmu, które przyczyniają się do wzmożonej potliwości.
Przeczytaj również: Świerzb, objawy, przyczyny, leczenie
Silne pocenie pach – kiedy iść do lekarza?
Gdy problem nadmiernej potliwości pach jest nasilony i utrudnia codzienne funkcjonowanie, a plamy pod pachami powodują dyskomfort i ograniczenie kontaktów towarzyskich, warto skorzystać z porady lekarza, który leczy problem nadmiernego pocenia, czyli dermatologa.
Bywa, że niezbędna może okazać się wizyta u innych specjalistów (np. endokrynologa), jeżeli przyczyną nadpotliwości są hormony.
Skorzystanie z fachowej pomocy bywa konieczne także wtedy, gdy nadmiernemu poceniu się pach towarzyszą zmiany zapalne skóry. Może stać się ona zaczerwieniona, obrzęknięta i swędząca. Częstą przypadłością tych okolic są także potówki u dorosłych. W zależności od stopnia nasilenia dolegliwości lekarz może odpowiednio dobrać leczenie. Jednym ze sposobów jest stosowanie miejscowo kremów z antybiotykiem (np. klindamycyną, erytromycyną).
Dermatolog może doradzić także, by skórę pach smarować na noc roztworem chlorku aluminium (w aptekach jest duży wybór kosmetyków mających go w swym składzie) – pocenie zwykle zmniejsza się po tygodniu.
Te zaawansowane antyperspiranty pomagają w zwalczaniu problemu tylko pod warunkiem, że są używane w prawidłowy sposób. Należy stosować je na czystą i idealnie suchą skórę, można okrywać je plastikowym opatrunkiem.
Leczenie nadpotliwości – botoks i jonoforeza
W bardzo nasilonych przypadkach ulgę mogą przynieść coraz popularniejsze zabiegi z wykorzystaniem toksyny botulinowej oraz jonoforezy. Działanie toksyny botulinowej polega na odwracalnym porażeniu zakończeń nerwowych, dochodzących do gruczołów potowych. Niestety, zabieg ten jest dość drogi, poza tym zwalcza problem na około 6 miesięcy, dlatego należy go powtarzać dwa razy w roku.
Jonoforeza polega natomiast na przepuszczaniu przez nadmiernie potliwy obszar prądu elektrycznego o niewielkim natężeniu. Częściej stosowana jest przy nadmiernej potliwości dłoni lub stóp.
Opublikowano: 27.12.2016;
aktualizacja: 22.06.2017
Oceń:
4.4
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Żabka
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Obecnie lekarz rezydent w trakcie specjalizacji z psychiatrii w CSK Umed w Łodzi.
12
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 23.09.2019
opublikowany 28.01.2020
opublikowany 10.07.2020