Czym jest patologia?
Patologia to szeroko pojęta nauka o chorobach zajmująca się badaniem przyczyn chorób – ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów ich powstawania oraz rozwoju i ich wpływu na funkcjonowanie organizmu człowieka. Jest to bardzo szeroka dziedzina dzieląca się na różne podspecjalizacje, w tym przede wszystkim:
patologię ogólną,
patologię kliniczną,
patologię molekularną,
patologię sądową,
cytopatologię,
histopatologię,
hematopatologię,
patomorfologię,
psychopatologię,
osteopatologię,
neuropatologię.
Patolog – kim jest i czym się zajmuje?
Patolog to lekarz specjalista, który zajmuje się badaniem płynów ustrojowych, tkanek i narządów, a także całego ciała ludzkiego w celu ustalenia rodzaju i przyczyny choroby. Praca patologa dostarcza szczegółowych informacji na temat stanu zdrowia pacjenta, co wymaga szerokiej wiedzy z różnych gałęzi nauk ścisłych, w tym zwłaszcza: anatomii, chemii i biologii.
Jego praca w dużej mierze opiera się na analizie laboratoryjnej pozyskanego od pacjenta materiału biologicznego. Najczęściej więc patolog obejmuje stanowiska w: szpitalach, placówkach naukowych oraz laboratoriach diagnostycznych.
Warto mieć jednak na uwadze fakt, iż patolog może pracować w różnych dziedzinach (nie tylko patologii klinicznej), ale również m.in. sądowej, która wymaga badań przeprowadzanych na ciałach osób zmarłych, nie tylko z powodu choroby, ale np. w wyniku wypadków czy przestępstw. Wtedy – oprócz pracy w prosektorium czy laboratorium – konieczne mogą być czynności wykonywane na miejscu wypadku/zbrodni, pozwalające również dostarczyć kluczowych dowodów w sprawie.
Przeczytaj również:
Umieranie – objawy, jak długo trwa, czy boli
Jak wygląda praca patologa?
Choć patolog jest lekarzem, ma on tak naprawdę znikomy kontakt z pacjentem. Praca lekarza patologa w dużej mierze opiera się na analizowaniu materiału pobranego od chorego. W zależności od tego, co dolega pacjentowi, mogą to być np.: wycinki skórne, materiały pobierane z organów w trakcie biopsji czy operacji chirurgicznych, płyny ustrojowe. Próbki te są następnie odpowiednio preparowane i szczegółowo analizowane pod mikroskopem – zarówno pod kątem morfologicznym jak i chemicznym – co pozwala na ustalenie: z jakimi zmianami chorobowymi mamy do czynienia, jaki jest mechanizm ich powstawania i charakter rozwoju. Dzięki pracy, którą wykonuje lekarz patolog, możliwe jest postawienie trafnej diagnozy.
Patolog a patolog sądowy – czy to to samo?
Oprócz analiz dokonywanych w laboratorium, lekarz patolog może również zajmować się badaniami autopsyjnymi w szpitalach bądź prosektoriach sądowych, których celem jest ustalenie jednoznacznej przyczyny śmierci.
Patolog sądowy poddaje zwłoki dokładnej analizie, ustalając nie tylko bezpośrednią przyczynę i czas zgonu, ale również liczne okoliczności towarzyszące. Efektem jego pracy jest orzeczenie, które stanowi cenny dowód w postępowaniach karnych czy sprawach ubezpieczeniowych – zwłaszcza jeżeli się podejrzewa, że do zgonu przyczyniły się osoby trzecie. Gdy istnieje taka konieczność – w wyjątkowych sytuacjach – lekarz patolog może być także wezwany na miejsce zgonu, by dokonać dodatkowych oględzin.
Jak zostać patologiem?
By rozpocząć karierę patologa, konieczne jest przede wszystkim:
Ukończenie 6-letnich studiów lekarskich – w ich trakcie zdobywa się wiedzę z zakresu: biologii, anatomii, fizjologii, farmakologii i farmakokinetyki, odbywając również praktyki na różnych oddziałach szpitalnych.
Odbycie obowiązkowego, rocznego stażu podyplomowego i zdanie państwowego egzaminu lekarskiego.
Przystąpienie do specjalizacji z zakresu patomorfologii lub medycyny sądowej – trwa ona od 4 do 6 lat, w trakcie których odbywają się zarówno zajęcia teoretyczne jak i praktyczne. Obejmują one analizę tkanek i płynów ustrojowych oraz przeprowadzanie autopsji. Oprócz tego w trakcie specjalizacji lekarze powinni samodzielnie zdobywać wiedzę z zakresu medycyny. Specjalizację kończy egzamin specjalizacyjny.
Możliwe jest zdobywanie dodatkowych kompetencji w ramach kolejnych specjalizacji lub studiów podyplomowych, np. z patomorfologii molekularnej.
Oprócz wiedzy i uprawnień, w pracy patologa niezbędne są również określone cechy charakteru, takie jak: analityczny umysł, wnikliwość, umiejętność łączenia faktów i interdyscyplinarne podejście do pacjenta. Niezbędna jest również tzw. zimna krew i silny charakter, zwłaszcza jeśli w grę wchodzi praca patologa sądowego, kiedy to niejednokrotnie dokonuje się oględzin i sekcji zwłok w różnym stanie.
Przeczytaj również:
Śmierć kliniczna – definicja, czas trwania i szanse na przeżycie
Ile zarabia patolog?
Zarobki lekarza patologa w Polsce wynoszą średnio od 8 000 do 12 000 złotych brutto, przy czym są one zależne od wielu czynników, takich jak:
rodzaj zatrudnienia,
doświadczenie,
specjalizacja,
lokalizacja.
Młodsi patolodzy, świeżo po ukończeniu specjalizacji (w mniejszych miejscowościach), mogą liczyć na zarobki ok. 7000 zł brutto. Wraz z doświadczeniem będą one jednak rosły, osiągając wysokość rzędu 10 000–15 000 zł brutto miesięcznie. Miesięczne wynagrodzenie lekarza patologa jest również zdecydowanie wyższe w większych miastach, takich jak: Kraków, Łódź, Warszawa czy Wrocław.
Na nieco wyższe zarobki mogą również liczyć patolodzy sądowi. W ich przypadku zarobki na początku kariery mogą wynosić od 8 000 do nawet 10 000 zł brutto. Z kolei doświadczeni specjaliści z zakresu medycyny sądowej, pracujący w renomowanych instytucjach, mogą liczyć na zarobki w kwocie nawet 20 000 zł brutto miesięcznie.
