Wysoki progesteron – o czym mówi taki wynik?

Progesteron (luteina) – co to za hormon?

Progesteron to jeden z najbardziej kluczowych kobiecych hormonów płciowych , który odpowiada za prawidłowy przebieg cyklu miesiączkowego (zwłaszcza owulacji). Jest niezbędny do prawidłowego rozwoju płodu i donoszenia ciąży. Z tego względu tak ważne staje się regularne badanie i sprawdzanie wyników progesteronu u kobiet, zarówno tych planujących dzieci, jak i będących w ciąży.

O czym może świadczyć nadmiar progesteronu, a o czym progesteron poniżej normy?

Najczęściej oznaczany jest u kobiet, chociaż możliwe jest też oznaczanie progesteronu u mężczyzn w celu diagnostyki wrodzonego przerostu nadnerczy (podwyższony, wysoki progesteron) lub uszkodzenia przysadki lub podwzgórza (obniżony, za niski progesteron).

Czytaj również: Faza lutealna – co to? Objawy, kiedy występuje, ile trwa?

Badanie progesteronu – w ciąży i kiedy jeszcze?

Badanie progesteronu we krwi wykonywane jest w przypadku objawów wskazujących na niski poziom tego hormonu płciowego.

Objawy wskazujące na progesteron poniżej normy:

• rozdrażnienie,
• zaburzenia miesiączkowania,
• spadek libido,
• bóle głowy i stawów,
• przewlekłe zmęczenie.

Podwyższony progesteron

Badanie powinno być wykonywane także w sytuacji występowania symptomów wskazujących na wysoki progesteron.

Wysoki progesteron - objawy:

• opuchnięcie nóg,
• suchość pochwy ,
• spadek libido,
• zaburzenia owulacji,
• przewlekłe zmęczenie.

Inne wskazania, aby zbadać poziom progesteronu to:

• diagnostyka niepłodności ,
• diagnostyka problemów z zajściem w ciążę,
• ocena normalizacji cyklu i wystąpienia owulacji po zastosowanym leczeniu,
• pierwszy okres ciąży w celu rozpoznania ciąży pozamacicznej, a w okresach późniejszych – w celu oceny rozwoju łożyska i płodu (zwłaszcza w ciąży zagrożonej),
• oznaczenie profilaktyczne przed zajściem w ciążę,
• w celu monitorowania leczenia progesteronem.

Przeczytaj też: 17- 17-hydroksyprogesteron – kiedy badać i co oznacza podwyższony 17-OH-progesteron?

Progesteron w ciąży

Objawy wysokiego progesteronu w ciąży:

• silne obrzęki nóg,
• żylaki,
• wzdęcia,
• zaparcia,
• wyraźne przebarwienia na twarzy.

Badanie progesteronu w ciąży należy bezwzględnie wykonać u ciężarnej, gdy wystąpią bóle brzucha czy krwawień z pochwy (dróg rodnych).

Badanie poziomu progesteronu – jak wygląda?

Aby ustalić poziom progesteronu, sprawdzić, czy poziom progesteronu nie jest podwyższony lub zbyt niski, wymagane jest pobranie próbki krwi żylnej. U mężczyzn wystarczy jednorazowe uzyskanie próbki na czczo.

Badanie progesteronu u kobiet

W przypadku kobiet zalecane jest cykliczne wykonywanie badania krwi.

Przygotowanie polega na określeniu początku cyklu, a następnie na badaniu stężenia progesteronu we krwi z podziałem na fazy cyklu: między 3. a 5. dniem cyklu, na 12–14 dni przed spodziewaną miesiączką oraz około 21. dnia cyklu.

Czytaj również: Krwawienie owulacyjne – plamienie podczas owulacji

Progesteron – norma w ciąży, prawidłowy poziom progesteronu podczas owulacji

Poziom progesteronu zmienia się u kobiety w zależności od fazy cyklu miesiączkowego.

Fizjologiczne normy progesteronu są następujące:

• przed owulacją 0,28–0,72 ng/ml,

• podczas owulacji 0,64–1,63 ng/ml,

• jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, poziom progesteronu po owulacji osiąga najwyższy poziom – około 4,71–18,0 ng/ml.

W kilku ostatnich dniach cyklu poziom progesteronu obniża się, co prowadzi do złuszczenia błony śluzowej macicy i wystąpienia miesiączki.

Progesteron – normy w ciąży:

Gdy dojdzie do zapłodnienia, poziom progesteronu będzie stale wzrastał.

Normy progesteronu w ciąży:

• w pierwszym trymestrze ciąży 9–47 ng/ml,

• w drugim trymestrze ciąży 17–146 ng/ml,

• w trzecim trymestrze ciąży 55–200 ng/ ml.

Jeśli jednak poziom progesteronu w ciąży jest za niski i stale obniża się, może to wskazywać na nieprawidłowy rozwoju płodu i ryzyko poronienia .

Jak interpretować wyniki? Co oznacza podwyższony progesteron?

Niski progesteron w badaniu krwi spotykany jest o wiele częściej niż za wysoki wynik progesteronu. Przyczynę podwyższonego progesteronu stanowią najczęściej źle dobrane dawki lecznicze luteiny.

Inne przyczyny nadmiaru progesteronu to:

• ciąża mnoga ,

• zespół policystycznych jajników,

• niektóre przypadki raka jajnika .

Zbyt wysoki progesteron w ciąży

Wysoki progesteron w ciąży zazwyczaj nie powoduje negatywnych skutków zdrowotnych ani niebezpieczeństwa dla płodu.

Podwyższony poziom progesteronu w ciąży może powodować:

• rozdrażnienie,
• huśtawkę nastrojów,
• zaparcia,
• wzdęcia,
• zatkanie nosa,
• wrażliwość piersi,
• ogólne zmęczenie.

Nadmiar progesteronu w ciąży może powodować również zaburzenia laktacji w wyniku hamowania wydzielania oksytocyny.