Antykoagulant toczniowy należy do przeciwciał antyfosfolipidowych. Ich obecność powoduje zaburzenia w układzie krzepnięcia. Badanie zleca się pacjentkom, u których podejrzewa się zespół antyfosfolipidowy, który jest przyczyną nawracających poronień. Badanie LA wykonuje się także u pacjentów z zakrzepicą żył głębokich. Nie określa się normy przeciwciał. Ich obecność we krwi oznacza dodatni wynik.
Antykoagulant toczniowy
Spis treści
Czym jest antykoagulant toczniowy?
Antykoagulant toczniowy, oznaczany również skrótem LA jest przeciwciałem skierowanym przeciwko fosfolipidom oraz białkom, które są z nimi związane. Antykoagulant toczniowy ma wpływ na układ krzepnięcia, zaburzając jego pracę.
Antykoagulant toczniowy został po raz pierwszy wykryty w przebiegu choroby autoimmunologicznej jaką jest układowy toczeń rumieniowaty. Pomimo nazwy wywodzącej się od tej choroby, wykrycie antykoagulantu toczniowego w badanej próbce krwi pacjenta nie stanowi rozpoznania tej choroby autoimmunologicznej. Niezbędne jest oznaczenie także innych parametrów do pełnej diagnostyki tego schorzenia. Jest natomiast ważny w diagnostyce zespołu antyfosfolipidowego, a także nieprawidłowego układu krzepnięcia.
Kiedy zleca się oznaczenie antykoagulantu toczniowego?
Badanie w kierunku antykoagulantu toczniowego należy wykonać u osób z podejrzeniem zespołu antyfosfolipidowego. Zespół ten objawia się najczęściej nawracającymi poronieniami u kobiet oraz występującą zakrzepicą żył głębokich.
W przebiegu zakrzepicy naczyń może rozwinąć się zatorowość płucna, albo udar niedokrwienny mózgu. Oznaczenie LA jest wskazane u osób, u których występuje przedłużony czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (aPTT) o nieustalonej przyczynie.
Do oznaczenia antykoagulantu toczniowego pacjent nie musi się specjalnie przygotowywać. Do wykonania oznaczenia w kierunku antykoagulantu toczniowego niezbędne jest uzyskanie próbki krwi od pacjenta. Najłatwiej jest wykonać wkłucie w żyłę łokciową kończyny górnej pacjenta. Wprowadza się w nią cienką igłę, a następnie aspiruje krew do strzykawki lub próżniowej próbówki. Pobrany materiał należy jak najszybciej przekazać do laboratorium w celu wykonania oznaczenia.
Jak wygląda badanie na antykoagulant toczniowy?
W diagnostyce laboratoryjnej nie ma testów wykrywających bezpośrednio antykoagulant toczniowy, dlatego też jego obecność wykrywa się w sposób pośredni wykonując odpowiednie oznaczenia. W pierwszej kolejności oznacza się aPTT. W momencie stwierdzenia przedłużonego czasu częściowej tromboplastyny po aktywacji wykonuje się badanie mające wykryć przyczynę tego stanu.
Aby to zrobić miesza się oznaczaną próbkę krwi z próbką krwi pochodzącą od zdrowego dawcy, zawierającą wszystkie czynniki krzepnięcia. Jeżeli przedłużone aPTT będzie wywołane niedoborem czynnika krzepnięcia oznaczany czas ulegnie normalizacji. W przypadku, kiedy przyczyną wydłużenia będzie antykoagulant toczniowy, aPTT nie ulegnie normalizacji. Świadczy to o tym, że w oznaczanym osoczu znajduje się przeciwciało skierowane przeciwko poszczególnym czynnikom krzepnięcia.
Dla potwierdzenia, należy wykonać jeszcze jedną próbę, mianowicie do oznaczanej próbki należy dodać nadmiar fosfolipidów. Doprowadza się do nasycenia antykoagulantu toczniowego, dodatkową ilością fosfolipidów. W tym przypadku aPTT powinno wrócić do wartości prawidłowych.
Antykoagulant toczniowy – wynik badania LA
Antykoagulantu toczniowego nie ocenia się pod kątem ilościowym, a jedynie jakościowym. Stwierdza się tylko obecności LA w organizmie człowieka. Wynik ujemny oznacza brak przeciwciał w badanym osoczu. Wynik pozytywny stwierdza się w momencie wykrycia antykoagulantu toczniowego w osoczu pacjenta. Wynik dodatni może być słaby, silny lub wątpliwy. Jest to uwarunkowane czasem częściowej tromboplastyny po aktywacji (aPTT), a konkretnie jego zmianami pod wpływem podawanych fosfolipidów. Im więcej się ich podaje do wyrównania czasu aPTT, tym zapewne więcej znajduje się w osoczu antykoagulantu toczniowego.
U zdrowych osób antykoagulant toczniowy nie występuje. Obecność antykoagulantu toczniowego może wskazywać na zespół antyfosfolipidowy. Należy mieć jednak na uwadze, że do rozpoznania zespołu niezbędne jest oznaczenie innych parametrów. Dopiero mając komplet wyników można postawić konkretne rozpoznanie.
Do potwierdzenia zespołu antyfosfolipidowego niezbędne jest uzyskanie pozytywnych wyników antykoagulantu toczniowego, przeciwciał antykardiolipinowych oraz przeciwciał przeciw β2-glikoproteiny I. Oznaczenie powyższych parametrów należy wykonać dwukrotnie w odstępnie 12 miesięcy.
Pojawienie się dodatnich wyników w oznaczeniu antykoagulantu toczniowego ma miejsce u pacjentów stosujących niektóre leki, np. fenytoinę, pochodne fenotiazyny, hydralazynę, chinoliny, amoksycylinę.
Zauważono również, że antykoagulant toczniowy może wystąpić u pacjentów zmagających się z niektórymi chorobami nowotworowymi oraz zapalnymi chorobami jelit – choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Antykoagulant toczniowy występuje w układowym toczniu rumieniowatym, ale jak wspomniano wcześniej jego obecność nie stanowi podstawy do rozpoznania tej choroby autoimmunologicznej. Do stwierdzenia tej choroby niezbędny jest obraz kliniczny oraz wykonanie dodatkowych badań laboratoryjnych potwierdzających zakładane rozpoznanie.
Opublikowano: 09.03.2015;
aktualizacja: 16.03.2015
Oceń:
4.3
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Kamil Kowal
Lekarz
Absolwent Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W chwili obecnej pracuje jako lekarz stażysta w Wojewódzkim Szpitalu im. Prymasa Kardynała S. Wyszyńskiego w Sieradzu. W zakresie medycyny szczególnie zainteresowany chirurgią oraz ortopedią i traumatologią.
209
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 24.10.2024