Czym jest i jak powstaje mleko w proszku?
Mleko w proszku należy do produktów mlecznych, które zostały celowo pozbawione ponad 90% wody. Określa się je mianem koncentratu mlecznego. Powstaje na skutek następujących po sobie procesów: zagęszczania oraz suszenia pasteryzowanego mleka od krowy w specjalnych suszarkach rozpyłowych.
Mleko w proszku instant to produkt, który powstaje przez podwójne suszenie. Po zakończeniu pierwszego etapu suszenia, zwilża się proszek mleczny, w celu utworzenia z niego skupisk ziaren, które następnie ponownie się suszy. Takie mleko charakteryzuje się bardzo dobrą rozpuszczalnością w wodzie.
Rodzaje mleka w proszku
Wyróżnia się następujące rodzaje mleka w proszku:
- pełne, które zawiera dużo, bo aż od 25 do 28% tłuszczu;
- odtłuszczone, które, jak sama nazwa wskazuje, jest pozbawione dużej ilości tłuszczu. Zawiera ono od 0,7 do 1,3% tłuszczu;
- instant pełne;
- instant odtłuszczone.
Mleko w proszku pełne zawiera tylko 4% wody, natomiast mleko w proszku odtłuszczone, nie więcej niż 5% wody. Polska słynie z produkcji odtłuszczonego mleka w proszku – jest jego czołowym producentem na skalę unijną.
Na rynku można też spotkać mleko w proszku pozbawione laktozy, dzięki czemu mogą je spożywać osoby z nietolerancją pokarmową tego cukru mlecznego. Występuje ono w analogicznych wersjach jak mleko z laktozą. Do mleka w proszku bez laktozy producenci dodają specjalny enzym, β-galaktozydazę, rozkładający laktozę do glukozy oraz galaktozy.
Właściwości pełnego mleka w proszku
Produkt charakteryzuje się biało-kremową barwą. Przyjmuje formę delikatnego, drobno zmielonego proszku. Ma słodki i pyszny smak.
Mleko w proszku jest mocno zagęszczone, co przekłada się na jego skład i właściwości. Jest dużo bardziej kaloryczne niż jego płynny odpowiednik. W 200 ml szklance mleka płynnego znajduje się około 120 kcal, natomiast 200 g mleka w proszku ma aż 1000 kcal!
Zagęszczenie wpływa też na zawartość składników mineralnych w produkcie. Mleko w proszku zawiera aż dziesięciokrotnie więcej fosforu, magnezu, potasu, sodu oraz wapnia niż jego płynny odpowiednik.
Zalety mleka w proszku
Mleko w proszku ma wiele zalet. Należą do nich:
- długi czas przydatności do spożycia, od 12 do nawet 24 miesięcy;
- przechowywanie poza lodówką i warunkami chłodniczymi;
- posiadanie wielu wartości odżywczych;
- możliwość odtworzenia mleka płynnego oraz wykorzystania mleka w proszku jako dodatku do deserów;
- większa stabilność mikrobiologiczna niż mleko świeże;
- łatwość transportu, dzięki lekkości oraz mniejszej objętości.
Jaki jest skład mleka w proszku?
Mleko w proszku zawiera wiele cennych wartości odżywczych. Jest ono cennym źródłem białka . W 100 g pełnego mleka w proszku znajduje się go od 25 do 27 g. Poza tym, zawiera ono:
- tłuszcz w ilości około 25-28 g w tym kwasy tłuszczowe nasycone;
- sód w ilości 370-420 mg;
- cukry, czyli laktozę w ilości 36-38 g;
- 1150-1350 mg potasu;
- 900-1000 mg wapnia;
- 85-100 mg magnezu;
- 700-770 mg fosforu .
Zdarza się, że producenci wzbogacają mleko w proszku także o witaminy A i D.
Do czego używa się mleka w proszku? Zastosowanie mleka w proszku
Mleko w proszku znajduje zastosowanie w przemyśle spożywczym i cukierniczym. Wzbogaca inne produkty o wartości odżywcze, dodaje smaku, zagęszcza kremy i sosy, a także uatrakcyjnia strukturę produktów. Pomaga zachować wilgotność produktów mięsnych, a także odgrywa istotną rolę w żywieniu niemowląt i małych dzieci, ponieważ jest składnikiem dedykowanych dla nich mieszanek mlecznych.
Mleko w proszku jest:
- doskonałe jako składnik koktajli;
- sprawdzonym dodatkiem do słodkich deserów, kremów, wypieków i ciast;
- zagęstnikiem sosów i czekolad;
- stabilnym zabielaczem do ciepłych napojów, takich jak kawa czy kakao.
W jakich produktach znajduje się mleko w proszku?
Mleko w proszku jest składnikiem wielu produktów spożywczych. Można je znaleźć m.in. w:
- lodach i jogurtach;
- mieszankach dla niemowląt;
- batonach i odżywkach dla sportowców;
- ciastach, takich jak np. znany i lubiany blok czekoladowy.
Czy mleko w proszku jest zdrowe?
Wiele osób zastanawia się, czy mleczny proszek i produkty go zawierające są szkodliwe dla zdrowia. Jedną z przesłanek szkodliwości mleka w proszku jest zawartość oksysteroli, czyli utlenionych pochodnych cholesterolu. Na skutek reakcji w organizmie, mogą one prowadzić do zmian miażdżycowych i różnych groźnych chorób, np. raka piersi . Trzeba jednak zauważyć, że ich zawartość w mleku w proszku jest bardzo mała, Poza tym szkodliwy wpływ oksysteroli potwierdzono przede wszystkim w badaniach in vitro.
Mleko w proszku zawiera bardzo dużą ilość korzystnych dla zdrowia substancji, podanych w poprzednich akapitach. Można więc stwierdzić, że jest ono produktem bezpiecznym dla zdrowia. Osoby z nietolerancją laktozy powinny wybierać wersję mleka w proszku, która jest jej pozbawiona.
Niewskazane jest natomiast spożywanie dużych ilości mleka w proszku, ponieważ zawiera ono znaczne ilości laktozy, które mogą wywoływać nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak bóle brzucha, biegunki czy wzdęcia.
