Pluskwica groniasta – najważniejsze informacje
Pluskwica groniasta (łac. Cimicifuga racemosa) to wieloletnia roślina zielona z rodziny jaskrowatych, naturalnie porastająca głównie leśne tereny górskie Ameryki Północnej, choć obecnie uprawiana jest w wielu krajach na całym świecie. W USA wpisana jest na listę roślin chronionych. Może osiągać do 2 metrów wysokości, a jej cechą charakterystyczną są błyszczące, kremowo-białe kwiaty o dość nieprzyjemnej woni. Prozdrowotne właściwości jej kłączy odkryte zostały kilkaset lat temu przez rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej, jednak oficjalnie do praktyki medycznej została wprowadzona w 1828 roku jako środek o działaniu przeciwzapalnym i uspokajającym, a także obniżającym ciśnienie krwi.
Jakie właściwości ma pluskwica groniasta?
Substratem wykorzystywanym w ziołolecznictwie i medycynie ludowej jest korzeń pluskwicy. W korzeniu pluskwicy zawarte są cenne składniki, wśród których największą rolę odgrywają: fitoestrogeny, cymicyfugina, polifenole (m.in. kwas kofeinowy, kwas izoferulowy i kwas fukinolowy), żywice, kwas salicylowy, alkaloidy i izoflawony (zwłaszcza formononetyna). To właśnie te składniki aktywne one odpowiedzialne są za właściwości lecznicze pluskwicy groniastej, takie jak działanie:
- estrogenopodobne,
- przeciwbólowe,
- przeciwzapalne,
- łagodnie przeciwgorączkowe,
- przeciwreumatyczne,
- przeciwutleniające,
- antynowotworowe,
- przeciwstarzeniowe,
- antyandrogenne,
- uspokajające,
- niwelujące obrzęki.
Zawarte w pluskwicy groniastej substancje wpływają między innymi na układ serotoninergiczny i poprzez wiązanie się z receptorami estrogenowymi w podwzgórzu wykazują działanie podobne, jak naturalnie syntetyzowane w kobiecym organizmie estrogeny. To ważna właściwość chociażby w kontekście odczuwanych w trakcie menopauzy nieprzyjemnych objawów, takich jak uderzenia gorąca, napady duszności czy bóle głowy. Poprawiają one ponadto funkcje poznawcze i prowadzą do obniżenia poziomu „złego” cholesterolu. Udowodniono także, że niektóre ze składników aktywnych, takie jak fenolokwasy, są w stanie niwelować uszkodzenia komórkowego DNA powstałe na skutek niekorzystnych czynników zewnętrznych, jak chociażby promieniowania UV. Wykazują ponadto działanie opóźniające rozwój takich chorób, jak cukrzyca czy choroba wieńcowa.
Zobacz też: Menopauza – jak złagodzić ten stan?
Zastosowanie roślin leczniczych – pluskwica groniasta
Pluskwica groniasta ze względu na wysoką zawartość prozdrowotnych składników zalecana jest do stosowania w:
- łagodzeniu objawów napięcia przedmiesiączkowego;
- zmniejszaniu dolegliwości pojawiających się w okresie menopauzy (trudności z zasypianiem, uderzenia gorąca, pocenie się, nerwowość, zwiększona pobudliwość);
- leczeniu zaburzeń menstruacji;
- terapii uzupełniającej leczenie osteoporozy;
- leczeniu nerwobóli i stanów zapalnych;
- niwelowaniu opuchlizny i obrzęków;
- opóźnianiu procesów starzenia;
- terapii niektórych nowotworów, w tym raka prostaty czy raka sutka;
- zmniejszaniu zastojów limfatycznych na twarzy;
- pielęgnacji skóry atopowej;
- wyciszaniu układu nerwowego, w tym zwłaszcza układu wegetatywnego;
- łagodzeniu zaburzeń emocjonalnych;
- zwalczaniu dolegliwości bólowych w ciąży i okresie okołoporodowym.
To też może Cię zainteresować: Menopauza w młodym wieku
Pluskwica groniasta – przeciwwskazania i skutki uboczne jej stosowania
Stosowanie pluskwicy i preparatów zawierających jej wyciągi uznaje się za bezpieczne, a efekty uboczne obserwowane są stosunkowo rzadko i o niewielkim nasileniu. Zazwyczaj związane jest to z przedawkowaniem pluskwicy groniastej, czego efektem mogą być:
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego;
- bóle i zawroty głowy;
- wzrost ciśnienia tętniczego krwi;
- reakcje alergiczne;
- drżenie kończyn;
- zaburzenia widzenia.
Jeżeli chodzi o przeciwwskazania do stosowania pluskwicy groniastej, wśród najważniejszych wymienia się:
- stosowanie hormonalnej terapii zastępczej,
- nowotwory hormonozależne,
- schorzenia wątroby,
- choroby nerek.
Pomimo działania przeciwbólowego ostrożność powinny zachować również kobiety w okresie ciąży i karmienia piersią, i przed jej zastosowaniem skonsultować to z lekarzem prowadzącym ciążę.
Czytaj również: Postmenopauza – co to jest? Jakie są objawy okresu pomenopauzalnego?
Jak stosować pluskwicę groniastą?
Pluskwica groniasta może być stosowana w różnoraki sposób, jednak największą popularnością cieszą się obecnie suplementy diety zawierające standaryzowany wyciąg z jej korzenia. Zalecana dzienna dawka takiego preparatu powinna zawierać 300 mg czystego ekstraktu z korzenia pluskwicy, co powinno mieć odniesienie w dawkowaniu zalecanym przez danego producenta.
Jeżeli wolimy bardziej naturalne rozwiązania, możemy sięgnąć po suszony korzeń pluskwicy, służący do przyrządzania herbaty. W tym przypadku wystarczy 2 łyżeczki takiego suszu zalać pół litra wody i gotować przez mniej więcej 10 minut. Ze względu na jego skoncentrowany charakter, przyjmujemy go po ostudzeniu, mniej więcej 2 łyżki stołowe 3 razy dziennie. W tym przypadku jednak zdecydowanie łatwiej o spożycie większej niż zalecana dawki, dlatego należy zachować dodatkową ostrożność.
Co ważne, pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa) nie może być przyjmowana przez cały czas. Szacunkowo czas trwania jednorazowej kuracji nie powinien przekraczać 6 miesięcy. Pierwsze efekty widoczne są stosunkowo szybko, bo już po 2-3 tygodniach, jednak na ich pełne nasilenie należy poczekać około 3 miesiące.
Co ważne, pluskwica groniasta i preparaty zawierające jej ekstrakty są dość łatwo dostępne w aptekach stacjonarnych i internetowych. Jeżeli chodzi o koszty terapii, to cena jednego opakowania suplementu z ekstraktem z pluskwicy waha się między 20 a 40 złotych, natomiast 50 gram mielonego korzenia pluskwicy do przygotowania naparu to jednorazowy wydatek około 20-25 złotych.
