Przyczyny zwężenia cewki moczowej
Zwężenie cewki moczowej może być wynikiem czynników wrodzonych lub nabytych. Wśród przyczyn tego zaburzenia wymienia się:
- wrodzone wady budowy cewki moczowej (spodziectwo, wierzchniactwo, wrodzone zastawki cewki tylnej u chłopców),
- choroby nowotworowe,
- obecność ciała obcego,
- kamica moczowa,
- uchyłki cewki moczowej (częściej występujące u kobiet),
- uraz krocza (np. złamanie kości miednicy, rany cięte w tej okolicy),
- uraz jatrogenny – powstały w czasie przeprowadzania procedur medycznych (np. cewnikowania pęcherza moczowego, cystoskopii, przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego, nacinania szyi pęcherza),
- proces zapalny (np. zakażenie bakteryjne – Escherichia coli, Staphylococcus saprophyticus, Neisseria gonorrhoea),
- zbyt długie utrzymywanie cewnika pęcherza moczowego.
Objawy zwężenia cewki moczowej
Objawy zwężenia cewki moczowej można podzielić na dwie grupy:
- Pierwsza grupa objawów jest wynikiem obecności samego zwężenia – przeszkody w przepływie moczu. Zaliczamy do nich trudności z zapoczątkowaniem oddawania moczu, osłabienie przepływu i przerywany strumień moczu. Może temu towarzyszyć uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza po zakończeniu mikcji. W przypadku znacznego zwężenia cewki moczowej może wystąpić całkowite zatrzymanie moczu;
- Druga grupa objawów to te, wynikające z podrażnienia dróg moczowych. Należą do nich częste oddawanie moczu, parcia naglące, oddawanie moczu w nocy, a także ból towarzyszący mikcji.
Czasami zwężenie cewki moczowej może nie powodować objawów wymienionych powyżej. W takich przypadkach o obecności zwężenia może świadczyć nieskuteczna próba cewnikowania pęcherza moczowego.
Diagnostyka zwężenia cewki moczowej
Objawy towarzyszące zwężeniu cewki moczowej u mężczyzn mogą przypominać te, występujące w przebiegu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. Dane z wywiadu zebranego z pacjentem (przebyty uraz krocza, cewnikowanie pęcherza moczowego, czy zakażenie) mogą być pomocne w postawieniu rozpoznania. Aby określić miejsce, długość oraz zaawansowanie zwężenia, wykorzystywane są specjalne instrumenty i cewniki, które wprowadza się do cewki moczowej.
Uretroskopia jest badaniem polegającym na oglądaniu wnętrza cewki moczowej za pomocą narzędzia zwanego cystouretroskopem. Na uwidocznienie miejsca zwężenia pozwalają także metody radiologiczne – uretrografia wsteczna (polegająca na podaniu kontrastu do cewki moczowej i wykonaniu zdjęcia radiologicznego) i cystouretrografia mikcyjna (środek kontrastowy wprowadzany jest do pęcherza, a zdjęcia radiologiczne wykonywane są w czasie mikcji).
Badaniem pomocnym w diagnostyce zwężenia cewki moczowej jest także badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej. Umożliwia ono także uwidocznienie zalegania moczu w pęcherzu moczowym po mikcji. Badanie przepływu cewkowego, czyli tzw. uroflowmetria, pozwala na ocenę szybkości przepływu moczu przez cewkę moczową. W czasie badania mierzona jest ilość wydalanego moczu w jednostce czasu (ilość mililitrów na sekundę), a następnie na podstawie uzyskanych wartości tworzona jest krzywa mikcji. U osób z podejrzeniem zwężenia cewki moczowej wskazane jest również wykonanie badań laboratoryjnych oceniających funkcję nerek (mocznik, kreatynina) oraz badania moczu z posiewem.
Zwężona cewka moczowa – jakie inne choroby?
Objawy towarzyszące zwężeniu cewki moczowej mogą przypominać te występujące w przebiegu innych chorób, m.in.:
- schorzenia gruczołu krokowego u mężczyzn (łagodny rozrost gruczołu krokowego, rak gruczołu krokowego),
- zwłóknienie lub przerost szyi pęcherza moczowego,
- niektóre guzy pęcherza moczowego.
Leczenie zwężenia cewki moczowej
W leczeniu zwężenia cewki moczowej wykorzystywane są następujące metody:
- rozszerzanie za pomocą specjalnych instrumentów (plastikowych lub metalowych) wprowadzanych do cewki moczowej – tzw. rozszerzadeł;
- uretrotomia – jest jedną z najpopularniejszych metod terapeutycznych; polega na wprowadzeniu do cewki moczowej narzędzia zwanego uretrotomem, a następnie nacięciu miejsca zwężenia;
- leczenie operacyjne – polega na wycięciu chirurgicznym zwężonego odcinka cewki moczowej, a następnie – w zależności od warunków operacji – zszyciu jej końców lub uzupełnieniu ubytku fragmentem skóry, błony śluzowej, czy materiałem syntetycznym;
- wewnątrzcewkowe protezy wszczepiane w miejscu zwężenia.
Czytaj również: Nacięcie krocza – wskazania, jak go uniknąć, jak dbać o nacięte krocze?
Wąska cewka moczowa – powikłania, skutki
Utrzymujące się zwężenie cewki moczowej, oprócz uporczywych objawów związanych z zaburzeniami oddawania moczu, może prowadzić do powstania powikłań, m.in.:
- zakażeń dróg moczowych,
- uchyłków pęcherza moczowego,
- kamicy pęcherza moczowego,
- ropnia okołocewkowego,
- przetoki moczowej,
- odkładania się złogów przed miejscem zwężenia.
