Nie jest tajemnicą, że od wielu lat polskie społeczeństwo, podobnie jak wiele innych społeczeństw europejskich, starzeje się (wzrasta liczebność osób w wieku senioralnym w stosunku do osób w tzw. wieku produkcyjnym). Jest to spowodowane zarówno postępem w medycynie, wydłużającym przeciętną długość życia, jak i mniejszą dzietnością europejskich rodzin w ostatnich dziesięcioleciach. Systemy opieki zdrowotnej wielu krajów cierpią też na niedobory wykwalifikowanego personelu medycznego, w tym pielęgniarskiego. Opiekunowie medyczni to grupa zawodowa w Polsce oficjalnie powołana do życia dopiero w 2007 roku, piętnaście lat później jednak stanowiąca już ważny filar rodzimej służby zdrowia. Czym zajmuje się opiekun medyczny?
Opiekun medyczny – wykształcenie, uprawnienia. Jak wygląda praca opiekuna medycznego?
Jak wygląda praca opiekuna medycznego?
Opiekun medyczny asystuje pacjentowi lub osobie niesamodzielnej przy realizacji potrzeb biologicznych, higienie, odżywianiu i przemieszczaniu się oraz zapewnia, by wszystkie te czynności przebiegały w atmosferze jak najwyższego komfortu podopiecznego. Obowiązki opiekuna medycznego obejmują więc cały wachlarz zabiegów opiekuńczo-pielęgnacyjnych, świadczonych osobom w różnym stopniu zaawansowania choroby lub niepełnosprawności i w różnym wieku. Opiekun medyczny pracując z osobą chorą i niesamodzielną ponosi odpowiedzialność za skutki swoich działań. [1]
Jak zostać opiekunem medycznym?
Polskie prawo wymaga od opiekuna medycznego ukończenia dwusemestralnej szkoły policealnej, w której nauka zakończona jest egzaminem zawodowym przeprowadzanym w szkole przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną. Taki dyplom upoważnia do wykonywania zawodu w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Żeby przystąpić do nauki, wystarczy mieć ukończone liceum ogólnokształcące, świadectwo maturalne nie jest niezbędne.
W trakcie nauki zdobywa się przygotowanie do świadczenia usług pielęgnacyjnych i wiedzę z podstaw rehabilitacji, które mogą przydać się w ścisłej współpracy z zespołem pracowników medycznych.
Gdzie pracują opiekunowie medyczni?
Takie wykształcenie oczekiwane jest w szpitalach, ośrodkach i domach pomocy społecznej, hospicjach, sanatoriach, ośrodkach rehabilitacyjnych, zakładach opiekuńczo-leczniczych. W fundacjach i stowarzyszeniach działających na rzecz osób niesamodzielnych, a także w firmach prywatnych (szczególnie tych oferujących pracę za granicą), wystarczające okazują się zwykle skrócone kursy 3-6 miesięczne lub nawet tygodniowe zjazdy szkoleniowe (tzw. szkolenia wewnętrzne).
Bez względu na to, gdzie rozpoczyna się pracę w opiece, warto zdobyć podstawowe umiejętności i kwalifikacje. Nawet najkrótszy wiarygodny kurs przygotowujący do zawodu opiekuna medycznego powinien zawierać w sobie komponent praktyczny – rzeczywiste obcowanie z pacjentem i sprzętem niezbędnym do jego obsługi (jak podnośnik ortopedyczny czy basen). W trakcie nauki należy zapoznać się z technikami pielęgnacji i asysty w transporcie podopiecznego oraz nauczyć się rozpoznawania problemów funkcjonalnych i psychospołecznych osoby chorej bądź niesamodzielnej.
Wiele osób pracuje, świadcząc opiekę indywidualną (domową) w kraju i za granicą. To zwykle najbardziej dochodowa forma uprawiania tego zawodu.
Sprawdź też: Na czym polega opieka paliatywna?
Jakimi cechami powinien odznaczać się opiekun medyczny?
Świadczenie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych to zajęcie, w którym kilka cech osobowości jest bardzo pomocnych. Bo nawet najlepiej przygotowany opiekun medyczny nie poradzi sobie w tej pracy bez odpowiednich pokładów cierpliwości, dobrze rozwiniętej empatii i zdolności komunikacyjnych oraz rzeczywistej potrzeby niesienia pomocy.
Opieka nad osobami niesamodzielnymi to odpowiedzialne zajęcie, które może się z czasem odbić na zdrowiu fizycznym i psychicznym opiekuna. Warto zadbać o swoje dobro, dobierając zadania na miarę własnych możliwości. Niektórzy opiekunowie znacznie lepiej radzą sobie w warunkach domowych, niż np. szpitalnych lub interesuje ich praca tylko w podmiotach leczniczych jednego typu, np. w domach pomocy społecznej, ze względu na mniejszą rotację podopiecznych.
Odpowiednio dobrane środowisko pracy umożliwia wykonywanie zadań opiekuna osoby niesamodzielnej z należytą precyzją i bez uszczerbku na zdrowiu.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Opinia prawna dotyczącą zawodu opiekuna medycznego, katalogu czynności wykonywanych przez opiekuna medycznego u osoby chorej i niesamodzielnej, dopuszczalności zatrudnienia pielęgniarki na stanowisku opiekuna medycznego oraz dopuszczalności zatrudnienia opiekuna medycznego w miejsce pielęgniarki.
Joanna Obuchowicz-Beckwith
Psycholog
Pomysłodawczyni i prezeska Fundacji Potrzebni od Zaraz, zajmującej się łączeniem wykwalifikowanych opiekunów/asystentów z poszukującymi podopiecznymi. Z wykształcenia psycholożka, od kilkunastu lat praktykująca jako opiekun medyczny/asystent osób z niepełnosprawnościami. Doświadczenie zbierała zarówno w Polsce, jak i w Irlandii, UK i USA. Pracowała w systemie opieki domowej (UK, PL) oraz w dużych placówkach opiekuńczych (IRL, USA).
Komentarze i opinie (0)