Przerost dziąseł – jakie są przyczyny, jak leczyć i dbać?

Przerost dziąseł – przyczyny

Zgodnie z obecnie obowiązującą klasyfikacją opracowaną przez Amerykańską Akademię Periodontologiczną choroby dziąseł zostały podzielone na dwie grupy – związane z obecnością płytki nazębnej oraz niezwiązane z jej obecnością. Wśród każdej grupy możemy wyróżnić wiele podgrup mówiących o etiologii przerośniętych dziąseł.

Wśród chorób dziąseł związanych z płytką można wymienić:

• zapalenie dziąseł bez innych czynników miejscowych lub z ich obecnością (do tej podgrupy kwalifikuje się przerost dziąseł spowodowany przez aparat ortodontyczny, który utrudnia prawidłową higienę jamy ustnej);
• zapalenia modyfikowane przez czynniki ogólne (związane z układem hormonalnym, takie jak pokwitaniowe zapalenie dziąseł, związane z cyklem menstruacyjnym, przerost dziąseł w ciąży czy w przebiegu cukrzycy oraz te związane z chorobami krwi, np. w przebiegu białaczek);
• przerost dziąseł polekowy (powoduje go głównie fenytoina, cyklosporyna A oraz blokery kanałów wapniowych lub jest on związany z doustną antykoncepcją hormonalną);
• choroby modyfikowane zaburzeniami w odżywaniu.

Wśród chorób dziąseł niezwiązanych z płytką nazębną można znaleźć: choroby związane z infekcją jamy ustnej, schorzenia uwarunkowane genetycznie, objawy dziąsłowe w przebiegu chorób ogólnoustrojowych (np. pęcherzycy, tocznia rumieniowatego), zmiany pochodzenia urazowego.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Cechą charakterystyczną jest występowanie zmian patologicznych tylko w obrębie dziąsła – nie obejmują one innych tkanek przyzębia, nie towarzyszy im utrata kości wyrostka zębodołowego. Widoczna jest zmiana koloru od różowego, przez mocno czerwony, do sinego.

Narastający obrzęk wywołuje zmianę kształtu oraz konsystencji, pojawia się wrażenie obniżających się dziąseł w kierunku koron zębowych.

Krwawienie bardzo często ma miejsce podczas badania, pojawia się również podczas spożywania twardych pokarmów i szczotkowania zębów. Jest ono typowe dla przerostu dziąseł. Zdjęcia RTG nie wykazują żadnych patologii dotyczących tkanek przyzębia.

To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?

Przerost dziąseł a leki

Leki mogą wywoływać wiele działań niepożądanych, w tym te w obrębie błony śluzowej jamy ustnej. Obecnie zmiany te określa się skrótem DIGO (drug-induced gingival overgrowth).

Mowa tu o lekach immunosupresyjnych – głównie cyklosporynie A oraz o leku na padaczkę – fenytoinie. Lekozależny przerost dziąseł pojawia się zwykle około 3. miesiąca po rozpoczęciu farmakoterapii, zazwyczaj umiejscawia się w przednich odcinkach żuchwy i szczęki oraz statystycznie częściej dotyczy osób młodych.

Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie

Przerost dziąseł – jak leczyć?

Przede wszystkim należy zdiagnozować przyczynę występowania przerostowego zapalenia dziąseł i mieć na uwadze, iż często niepozorne zaczerwienienie, krwawienie czy obrzęk mogą być pierwszym objawem toczących się poważnych chorób ogólnoustrojowych, a lekarzem pierwszego kontaktu w tym przypadku jest lekarz dentysta. Wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy, że pozornie błahe krwawienie dziąseł może sugerować choroby, takie jak białaczka, cukrzyca, niedokrwistość, pęcherzyca, pemfigoid, rumień wysiękowy wielopostaciowy i wiele innych.

Przy utrudnionej diagnostyce przyczyny zapaleń dziąseł najlepszym wyborem jest wizyta u lekarza specjalisty periodontologii, który zajmuje się leczeniem chorób jamy ustnej i błon śluzowych, włączając w to stany zapalne dziąseł.

Przy skłonnościach do chorób błony śluzowej jamy ustnej istotne jest regularne wykonywanie skalingu, czyli zabiegu polegającego na usuwaniu kamienia nazębnego – w celu dokładnego oczyszczenia wszystkich powierzchni, do których pacjent ma utrudniony dostęp w warunkach domowych.

W przypadku bardziej zaawansowanych zmian to lekarz zdecyduje o ewentualnej konieczności podjęcia interwencji chirurgicznej lub zastosowania innych terapii, np. leczenia laserem. Aby zostać zakwalifikowanym do zabiegu chirurgicznego, należy bezwzględnie przestrzegać higieny jamy ustnej, co jest sprawdzane podczas wizyt kontrolnych w gabinecie stomatologicznym za pomocą dostępnych wskaźników diagnostycznych.

To też może Cię zainteresować: Spuchnięte dziąsła – przyczyny, objawy, leczenie

Przerośnięte dziąsła – jak dbać?

Najważniejszym i nieodzownym elementem opanowania opisywanej choroby dziąseł jest perfekcyjna higiena jamy ustnej. Niezależnie od tego, czy zapalenie jest spowodowane czynnikami związanymi z płytką czy nie, nieodpowiednia higiena jamy ustnej nasili objawy lub doprowadzi do ich progresji w kierunku paradontozy lub pojawiania się nowych ubytków próchnicowych.

Należy mieć na uwadze, że nie chodzi tu wyłącznie o szczotkowanie zębów przy pomocy szczoteczki i pasty. Nie powinno się omijać oczyszczania przestrzeni międzyzębowych z zastosowaniem nitki dentystycznej lub irygatora oraz szczotkowania języka.

Wskazane jest również używanie płynów i dodatkowych środków ułatwiających utrzymanie jamy ustnej w czystości.

Czytaj również: Ból dziąseł – przyczyny i domowe sposoby na bolące dziąsła