Kieszonka dziąsłowa (potocznie kieszonka zębowa) to patologiczny rowek dziąsłowy. Zmiany głębsze niż 3 milimetry nazywa się kieszeniami przyzębnymi (dziąsłowymi). Przyczyną są tu m.in.: choroby przyzębia, wyrzynanie się "ósemek" czy zapalenie miazgi zęba. Objawy kieszonki dziąsłowej to: krwawienie i ból dziąseł, które są zaczerwienione oraz tkliwe, kamień nazębny czy odsłonięte szyjki zębowe. Jak leczyć kieszonkę zębową (przyzębną)?
Kieszonka dziąsłowa – przyczyny, objawy, leczenie kieszonki zębowej (przyzębnej)
Kieszeń dziąsłowa – co to jest kieszonka zębowa?
Kieszonka dziąsłowa (potocznie określana przez pacjentów jako np. kieszonka zębowa) jest patologicznie pogłębionym rowkiem dziąsłowym, czyli wysokością między brzegiem dziąsła a jego przyczepem nabłonkowym, w okolicy szyjki zęba. Fizjologicznie głębokość ta mierzona specjalną sondą periodontologiczną wynosi do 2–3 milimetrów.
Powyżej tej wartości mówi się o kieszeni przyzębnej bądź kieszeni dziąsłowej. Do przyczyn zalicza się m.in. choroby przyzębia czy utrudnione wyrzynanie "ósemek". Należy im zapobiegać przez odpowiednią higienę jamy ustnej, a w przypadku ich podejrzenia udać się do specjalisty celem leczenia.
Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie
Kieszonka dziąsłowa – jakie są przyczyny?
Kieszenie dziąsłowe można podzielić na prawdziwe i rzekome. Prawdziwe to klasyczne kieszenie przyzębne przebiegające z utratą przyczepu łącznotkankowego znajdującego się zwykle poniżej szyjki zęba.
Rzekome objawiają się zwiększoną głębokością kieszeni powstałą jednak na skutek przerostu bądź obrzęku dziąsła w przebiegu zapalenia dziąseł.
To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?
Choroby przyzębia – przyczyna kieszonki dziąsłowej
Do najczęstszych przyczyn kieszeni dziąsłowych zalicza się choroby przyzębia – zarówno postać przewlekłą, jak i agresywną. Postać przewlekła powstaje zazwyczaj na skutek zaniedbań higienicznych jamy ustnej i negatywnych nawyków jak palenie papierosów. Głębokie kieszonki przyzębne dotyczą wówczas przeważnie całego uzębienia.
Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?
Rzadszą postacią jest agresywne zapalenie przyzębia. Przebiega ono jednak z szybszą utratą kości i u osób generalnie młodszych. Charakteryzuje je specyficzny obraz kliniczny, w którym kieszenie z ubytkami kości występują głównie symetrycznie w okolicy siekaczy oraz "szóstek".
Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie
Zapalenie kieszonki dziąsłowej a wyrzynanie się "ósemek"
Kieszonki dziąsłowe można również zaobserwować w przypadku utrudnionego wyrzynania trzecich trzonowców ("ósemek"). Wówczas zapalenie kieszonki dziąsłowej może dawać silne dolegliwości bólowe z obecnym szczękościskiem .
Wytworzenie się za zębem mądrości charakterystycznej kieszeni kostnej o kształcie półksiężyca (widocznym na zdjęciu rentgenowskim) jest wskazaniem do jego usunięcia.
Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie
Kieszeń przyzębna – objaw zapalenia miazgi
Kieszenie przyzębne mogą tworzyć się także w przebiegu tzw. zmian endo-perio, gdzie proces zapalny z miazgi przechodzi na sąsiednie tkanki przyzębia.
Pojedyncza wąska kieszonka zębowa przy braku płytki nazębnej może wskazywać na obecność pionowego złamania korzenia zęba.
Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?
Kieszonka dziąsłowa – objawy kieszeni przyzębnej
W celu postawienia diagnozy lekarz dentysta mierzy głębokość kieszeni specjalną sondą periodontologiczną i kieruje pacjenta na zdjęcie pantomograficzne (panoramiczne), żeby ocenić ewentualną utratę kości.
W przebiegu chorób przyzębia kieszeniom przyzębnym mogą towarzyszyć pozostałe objawy, takie jak: zaczerwienione i tkliwe dziąsła, kamień nazębny, rozchwianie zębów czy nieprzyjemny zapach z ust, krwawienie dziąseł, odsłonięte szyjki zębowe na skutek recesji dziąseł.
Możliwe jest też wytworzenie się ropnia przyzębnego w obrębie głębokich kieszeni. Obserwowane są wówczas m.in.: wysięk ropy z kieszonki, ból dziąsła , ubytek kości oraz bolesność zęba na opukiwanie.
To też może Cię zainteresować: Wyrywanie ósemki – czy ekstrakcji boli?
Kieszonka dziąsłowa – leczenie u periodontologa
Leczenie kieszonek dziąsłowych występujących pojedynczo zwykle ogranicza się do ich przepłukiwania płynami przeciwbakteryjnymi. Płukanie kieszonki dziąsłowej wodą utlenioną bądź roztworem nadmanganianu potasu ma na celu usunięcie bakterii. Można także wykorzystać do tego chlorheksydynę lub jodopowidon. Takie postępowanie stosuje się również przy zapaleniu kieszonki podczas utrudnionego wyrzynania się zębów mądrości. Oczyszczenie kieszonki dziąsłowej przy "ósemce" powinno przyczynić się do ustąpienia bólu. Dodatkowo można zaaplikować wówczas leki do kieszonki, np. jodoform.
W przypadku obecnego poddziąsłowego kamienia nazębnego niezbędne jest jego usunięcie w znieczuleniu miejscowym (tzw. kiretaż). Po zabiegu możliwa jest także aplikacja leków (np. chlorheksydyny lub doksycykliny) bezpośrednio do kieszeni. Przy uogólnionej chorobie przyzębia postępowanie lecznicze jest niestety wieloetapowe i długoczasowe. Ponadto gdy obecne są ubytki kostne, należy przeprowadzić zabiegi chirurgii regeneracyjnej.
Trzeba podkreślić, że dla dobrego rokowania leczenia kieszonki dziąsłowej w chorobach przyzębia bardzo istotne jest regularne oraz dokładne dbanie o higienę jamy ustnej, jak i zgłaszanie się na umówione wizyty kontrolne do lekarza periodontologa (specjalisty chorób przyzębia).
Sprawdź również: Przetoka zębowa – przyczyny, objawy, leczenie
Płukanie kieszonki dziąsłowej – domowe sposoby
W celu zapobiegania powstawaniu kieszonek dziąsłowych podstawowym warunkiem jest przede wszystkim systematyczne utrzymywanie higieny jamy ustnej poprzez dokładne szczotkowanie zębów i stosowanie dodatkowych przyborów higienizacyjnych (jak płyn do płukania kieszonek dziąsłowych czy nić dentystyczna). Szczególnie istotne jest nitkowanie pozwalające usuwać płytkę nazębną z przestrzeni międzyzębowych i poddziąsłowych.
Do domowych sposobów na stany zapalne dziąseł można zaliczyć także m.in. płukanki ziołowe (np. z rumianku, szałwii) czy też specjalne pasty dla osób z chorobami przyzębia zawierające: wyciągi z ziół, chlorheksydynę lub inne chemiczne substancje przeciwzapalne.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Zarys współczesnej ortodoncji, pod. red. Ireny Karłowskiej. Wyd. 2008 r.
- Endodoncja, Mahmoud Torabinejad, Richard E. Walton. Wyd. 2010 r.
- Choroby błony śluzowej jamy ustnej, radiologia, chirurgia stomatologiczna, Paul Coulthard, Keith Horner. Wyd. 2011 r.
Kacper Nijakowski
Lekarz dentysta
Absolwent Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Aktywnie działający w Studenckim Kole Naukowym przy Klinice Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii. Szczególnie zainteresowany endodoncją, periodontologią i stomatologią dziecięcą.
Komentarze i opinie (0)