Endokorony i nakłady pozwalają na odbudowę zęba po leczeniu kanałowym. W przeciwieństwie do tradycyjnej korony i wkładu korzeniowo-koronowego, nie wymaga znacznego oszlifowania powierzchni zęba. Warunkiem zastosowania endokoron oraz nakładów jest optymalna ilość pozostałej tkanki, na którą będzie można założyć pracę protetyczną. Cena zależy od rodzaju wykorzystanego materiału (kompozytowe, ceramiczne, porcelanowe).
Endokorona i nakład – czym są, wskazania, trwałość, cena
Endokorona i nakład – co to jest?
Endokorony i nakłady są to protetyczne uzupełnienia pośrednie. Stanowią dobrą alternatywę dla pełnych koron i wkładów koronowo-korzeniowych. Ich wykonanie ma miejsce w pracowni techniki dentystycznej, a nie bezpośrednio w jamie ustnej pacjenta. Zazwyczaj są wykonywane z materiału kompozytowego lub porcelany. Umożliwiają odbudowę zębów przedtrzonowych i trzonowych z zachowaniem jak największej ilości tkanek twardych zęba – tym się głównie różnią od klasycznych koron protetycznych i wkładów koronowo-korzeniowych, przed których wykonaniem jest konieczne znaczne oszlifowanie tkanek zęba.
Zastosowanie endokoron i nakładów jest możliwe pod warunkiem pozostania określonej ilości tkanek własnych – zazwyczaj używa się ich przy sporych ubytkach, jednak nie mogą być one również zbyt duże, ponieważ praca protetyczna może się nie utrzymać.
Endokorona a nakład – czym się różnią?
Nakłady służą głównie do odbudowy tkanek korony zęba. W zależności od wielkości ubytku wyróżniamy inlay, onlay i overlay. Umożliwiają fizjologiczną rekonstrukcję bruzd zęba – prace te są niezwykle estetyczne, a na pewno są bardziej estetyczne niż większość klasycznych wypełnień kompozytowych wykonywanych bezpośrednio w gabinetach stomatologicznych. Zapewniają dokładną odbudowę punktów stycznych między zębami. Polecane są w przypadku znacznych ubytków części koronowej zębów bocznych.
Wskazaniem do zastosowania endokoron jest odbudowa zębów po leczeniu kanałowym z optymalną utratą zrębu zęba. Część endokorony wchodzi do korzeni zębów, imitując klasyczne wkłady koronowo-korzeniowe, a część odbudowuje koronę. Zęby, które mogą być w ten sposób odbudowane nie mogą być zniszczone pod dziąsłem oraz muszą mieć wystarczającą ilość tkanki twardej – w przeciwnym razie jedyną możliwością jest klasyczny wkład koronowo-korzeniowy z koroną protetyczną.
Jak wygląda wzmocnienie zęba po leczeniu kanałowym endokoroną?
Wykonywanie endokoron i nakładów w etapach klinicznych i laboratoryjnych praktycznie się nie różni. Na pierwszej wizycie ząb jest opracowywany zgodnie z wymogami wykonania takiej pracy przez lekarza dentystę w gabinecie stomatologicznym. Na tej samej wizycie są pobierane wyciski bądź wykonywane skany i następuje odbudowa zęba materiałami tymczasowymi. Dobierany jest kolor przyszłej odbudowy kompozytowej lub ceramicznej. Na podstawie wycisku i modelu zębów pacjenta lub zeskanowanych modeli cyfrowych technik dentystyczny w swojej pracowni wykonuje pracę.
Na kolejnej wizycie po zdjęciu zabezpieczającego materiału tymczasowego praca protetyczna jest przymierzana. Jeśli z medycznego i estetycznego punktu widzenia spełnia wszystkie wymogi jest cementowana na stałe w ustach pacjenta. Czasami występuje konieczność niewielkich poprawek pracy, na przykład z powodu niezadowalającego koloru praca jest ponownie wysyłana do laboratorium techniki dentystycznej, a ząb pacjenta jest zabezpieczany materiałem tymczasowym do czasu kolejnej wizyty.
Endokorona – czy warto?
Nawet najbardziej dokładnie wykonane wypełnienie kompozytowe nie jest tak dobre jak endokorona lub nakład wykonane przez technika dentystycznego. Nie wynika to z nieumiejętności lekarza stomatologa, a z właściwości materiałów wypełniających. Materiały używane przez technika mają lepsze właściwości w stosunku do klasycznych kompozytów. Charakteryzują się skurczem polimeryzacyjnym podczas utwardzania materiału wypełniającego i mniejszą trwałością. Mimo techniki zakładania wypełnień warstwowo części negatywnych efektów nie da się wyeliminować. Kolokwialnie mówiąc, wypełnienie zawsze będzie odrobinę mniejsze niż ubytek tkanek zęba, mimo że nie jest to dostrzegalne gołym okiem. Umożliwia to bakteriom migrację do głębszych tkanek zęba i powstanie próchnicy.
Endokorony i nakłady wykonane w laboratorium techniki dentystycznej mają wyeliminowane kurczenie się materiału podczas zakładania, gdyż powstają w całości poza jamą ustną. Są idealnie dopasowane do ubytku tkanek zęba oraz charakteryzują się większą wytrzymałością i trwałością niż klasyczne plomby kompozytowe, a efekty estetyczne również często są bardziej zadowalające.
Endokorona a korona i wkład koronowo-korzeniowy
Różnica pomiędzy endokoroną a koroną tkwi przede wszystkim w ilości tkanek zęba, które mogą zostać zachowane. W przypadku nakładów i endokoron ząb jest tylko delikatnie wyrównywany, cementowanie przebiega przy użyciu cementów adhezyjnych. Ten rodzaj prac protetycznych nie wymaga praktycznie żadnego opracowywania – technik odtwarza zęba na podstawie jego zastanego wyglądu.
W przypadku koron i wkładów koronowo-korzeniowych konieczne jest zeszlifowanie pewnej ilości tkanek, by zrobić miejsce na pracę protetyczną.
Wadą nakładów i endokoron jest brak możliwości ich zastosowania przy bardzo znacznej utracie tkanek oraz przy ubytkach sięgających pod dziąsło.
Nakłady i endkorony – cena
Koszt endokoron i nakładów waha się w zależności od użytego materiału oraz gabinetu stomatologicznego, w którym jest wykonywana praca. Nakłady są tańsze od koron, co wynika głównie z ich wielkości. Prace kompozytowe są tańsze niż prace ceramiczne, tak więc nakłady kompozytowe i endokorony kompozytowe będą często 2–3 razy mniej kosztowne od odpowiedników tych prac w wersji porcelanowej.
Nie należy zapominać jednak, że porcelana jest bardziej neutralna dla ludzkiego organizmu, nie ulegnie przebarwieniu i nierzadko lepiej znosi siły zgryzowe. Różnica w cenie między zwykłym wypełnieniem kompozytowym a nakładem lub endoprotezą kompozytową często nie jest zbyt duża. W takim przypadku warto się zastanowić, czy przy zębach ze znaczną utratą tkanek nie lepszym rozwiązaniem będzie odbudowa pośrednia (zapewne w większości przypadków będzie służyła przez dłuższy czas ).
Ceny prac kompozytowych wynoszą zazwyczaj kilkaset złotych, a prace porcelanowe mogą kosztować w granicach 1–2 tysięcy. Obecnie w Polsce odbudowy tego typu nie są refundowane przez NFZ.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Protetyka stomatologiczna” E. Spiechowicz
- „EndoProtetyka” M. Żarow
Kamilla Kutna
Lekarz dentysta
Kamilla Kutna – absolwentka Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, kierunku lekarsko-dentystycznego na wydziale lekarskim. W pracy zawodowej najbardziej interesuje się zagadnieniami z dziedziny protetyki oraz ortodoncji.
Komentarze i opinie (0)