Miłość platoniczna – na czym polega, rodzaje

Czym jest i na czym polega miłość platoniczna?

Mianem miłości platonicznej określa się uczucie, w którym dochodzi do idealizowania drugiej osoby. Często dotyczy ona nastolatków, którzy dopiero odkrywają swoją seksualność, a także osób dorosłych. Ponadto miłość platoniczną można odczuwać nawet do członka rodziny czy przyjaciela.

Jednakże definicja miłości platonicznej, zwanej też czystą miłością, jest dość trudna do jednoznacznego określenia. Cechą wspólną większości wyjaśnień jej współczesnego znaczenia jest brak charakteru seksualnego w tego typu relacji.

Można stwierdzić, że to duchowa miłość, która znajduje się wyżej w hierarchii ważności niż miłość cielesna, miłość fizyczna, przynajmniej zgodnie z założeniami filozoficznymi.

Historyczna koncepcja miłości platonicznej

Pojęcie platonicznej miłości swoje początki zawdzięcza starożytnemu postrzeganiu miłości, a konkretniej Platonowi. W przeciwieństwie do współczesnego rozumienia omawianego zjawiska, nie wykluczał on istnienia aspektu zmysłowego, jednak uważał, że jest on mniej istotny od duchowego.

Najlepiej zachowanym dziełem Platona, w którym przedstawiony zostaje motyw platonicznej miłości, jest Uczta. Zgodnie z nim, miłość to pragnienie, które wynika z braku piękna oraz dobra w życiu, a jej celem jest zaspokojenie tych braków, które prowadzi ku wyższym celom. Natomiast piękno, rozumiane inaczej niż współcześnie, jest tożsame z prawdą i dobrem.

Platon twierdził też, że ludzie kochają to, czego pragną, a pragną zawsze tego, czego nie mają. Jego wyjaśnienie istoty Erosa (dziecka Biedy i Dostatku), sprowadza się do miłości tego, co piękne. Wynika z tego teoretyczna funkcja Erosa jako pośrednika pomiędzy tym, co idealne i nadzmysłowe, a tym, co realne, pozorne i zmysłowe. Platon nauczał, że to dzięki miłości możliwe jest osiąganie innych celów, w tym zbliżenie się do istoty platońskiego pojmowania wiecznych idei piękna, dobra oraz prawdy.

Według greckiego filozofa i myśliciela Platona – miłość ma charakter stopniowalny. Przy czym najniżej umieścił miłość cielesną pomiędzy mężczyzną i kobietą. Stopniem pośrednim jest miłość duchowa, a najwyższym – miłość platoniczna.

Współczesne rozumienie miłości platonicznej

Obecnie znane pojęcie miłości platonicznej zawiera jedynie wycinek cech przypisanych jej przez starożytnych filozofów. Platoniczne uczucie postrzegane współcześnie to nieromantyczna miłość platoniczna pozbawiona elementu seksualności.

Charakterystyka miłości platonicznej

Miłość platoniczna jest:

• bezinteresowna, pełna oddania i altruizmu;
• silna;
• pozbawiona doznań cielesnych;
• skoncentrowana na wymiarze duchowym i silnych więziach emocjonalnych;
• szczera;

• oparta na zaufaniu i niewielkich oczekiwaniach.

Jakie są rodzaje miłości platonicznej?

Platoniczna miłość do drugiego człowieka może mieć różne oblicza. Choć nie wszystkie z nich kończą się szczęśliwie, każdy rodzaj miłości uczy czegoś ważnego. Wyróżnia się kilka typów platonicznej miłości: miłość nieodwzajemnioną, miłość na odległość, białe małżeństwo, miłość w rodzinie, miłość do Boga.

• Miłość platoniczna nieodwzajemniona. To frustrujący rodzaj miłości jednostronnej, w której osoba, będąca obiektem uczuć, nie wie nic o emocjach żywionych wobec niej. Może to być np. nieodwzajemniona miłość platoniczna nastolatki względem starszego kolegi lub nauczyciela. Jej podtypem jest miłość niedostępna, nieosiągalna, np. do idola, aktora, zamężnej koleżanki z pracy czy szefa.

• Miłość na odległość. Dotyczy ona albo osób, które utrzymują wyłącznie wirtualne relacje, albo tych, które są w formalnych związkach, lecz żyją w znacznym oddaleniu od siebie, przez co rzadko się widzą. Takie związki łączy przede wszystkim silna więź emocjonalna.

• Białe małżeństwo. To związek formalny łączący dwie osoby, które zgodnie zrezygnowały z jednego z fundamentów małżeństwa, czyli seksu. Zdarza się także, że zwykłe małżeństwa ewoluują z wiekiem w białe małżeństwa ze względu na koncentrację na innych, pozacielesnych aspektach relacji.

• Miłość w rodzinie. Jest specyficznym, niemal wrodzonym rodzajem miłości platonicznej. To miłość rodzicielska – rodziców do dzieci i odwrotnie, miłość do rodzeństwa oraz do innych krewnych.

• Miłość do Boga. Ten typ miłości platonicznej jest nastawiony na podziw, zaufanie i bezinteresowność.

Jakie znaczenie ma miłość platoniczna?

Znaczenie miłości platonicznej jest wieloaspektowe. Romantycy zapełniają nią pustkę, którą odczuwają w związku z nierealnymi oczekiwaniami i idealizowaniem miłości oraz świata. Inni czerpią przyjemność z marzeń o idealnym obiekcie swoich westchnień. Niemal uzależniają się od tego stanu.

Relacja platoniczna może być zarówno źródłem pozytywnej motywacji w codziennym życiu, jak i negatywnych uczuć, takich jak pustka, ból oraz cierpienie.

Miłość platoniczna – ile trwa?

Miłość platoniczna ma najczęściej charakter długotrwałego uczucia, które może trwać wiele lat. Wiąże się to z pewną irracjonalnością przekonań względem idealizowanej i wymarzonej osoby. W przypadku uczucia jednostronnego brak możliwości ich konfrontacji z rzeczywistością przedłuża omawiane uczucie.

Czym różni się miłość platoniczna od romantycznej?

W przeciwieństwie do miłości romantycznej, w przypadku miłości platonicznej nie ma popędu seksualnego, czyli aspektu fizycznego relacji.

Miłość romantyczna pomiędzy dwojgiem ludzi należy do najbardziej rozwiniętych oraz intensywnych rodzajów relacji międzyludzkich. Obejmuje ona zarówno silną chęć interakcji, zaufanie, jak i podniecenie w stosunku do drugiej osoby.