Zapalenie gardła może być wywoływane przez bakterie, wirusy bądź grzyby. Za ropne zapalenie gardła odpowiadają bakterie paciorkowcowe. Podstawą leczenia jest tu antybiotykoterapia, ale znaczącą rolę odgrywają również dodatkowe działania o charakterze objawowym. Lekceważenie dolegliwości może prowadzić do poważnych powikłań, zarówno miejscowych, jak również ogólnoustrojowych.
Ropne zapalenie gardła – przyczyny i domowe sposoby – jak leczyć zaropiałe i spuchnięte gardło?
Ropne zapalenie gardła – przyczyny
Zapalenie gardła może być powodowane przez szereg czynników chorobotwórczych m.in. bakterie, wirusy, grzyby. W przypadku ostrego zapalenia gardła, a nierzadko też migdałków podniebiennych (anginy ), o charakterze ropnym mamy do czynienia najczęściej z paciorkowcami. Za zdecydowaną większość przypadków zapalenia bakteryjnego gardła odpowiada paciorkowiec o nazwie Streptococcus pyogenes (paciorkowiec B-hemolizujący grupy A- PBHA). Rzadziej są to paciorkowce innych grup m.in. grup C i G, czy bakteria Fusobacterium necrophorum.
Źródłem zakażenia Streptococcus pyogenes jest kontakt z chorym człowiekiem – zakażenie drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni. Po dostaniu się bakterii do organizmu wylęga się ona od 12 godzin do 4 dni.
Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie
Częstym zjawiskiem jest nosicielstwo tego paciorkowca, które nie charakteryzuje się żadnymi objawami. Szczególnie w stanach obniżonej odporności może dochodzić do aktywacji bakterii i wystąpienia typowych objawów ropnego zapalenia gardła lub/i anginy ropnej.
Dla potwierdzenia rozpoznania często stosuje się tzw. „szybkie” testy na obecność antygenu PBHA na bazie wymazu z gardła osoby chorej. Szczególnie u młodszych chorych wykonuje się posiew materiału z tylnej ściany gardła oraz obu migdałków.
Przeczytaj też: Jakie funkcje spełnia języczek podniebienny?
Objawy ropnego zapalenia gardła
Dla ropnego zapalenia gardła typowy jest nagły początek choroby, a przede wszystkim charakterystyczny wysięk na migdałkach (potocznie nazywany jako ropa w gardle). Ma on postać nalotu śluzowego, ropnego, bądź włóknikowatego. Może obejmować tylko część lub całe powierzchnie migdałków. Towarzyszy mu zmiana błony śluzowej na żywoczerwoną lub krwistoczerwoną, głównie w obrębie tylnej ściany gardła, oraz wyraźny obrzęk. Często w okolicy zapalenia tworzą się afty oraz bąble (krosty) w gardle. Występuje również nasilony ból gardła szczególnie przy przełykaniu.
To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?
Dodatkowo przy bakteryjnej infekcji gardła obecne są także:
- bóle głowy;
- wysoka gorączka >38 st.C;
- obłożony nalotem język, który potem często staje się zaczerwieniony (tzw. malinowy język);
- krwistoczerwony i obrzęknięty języczek;
- tkliwe, powiększone węzły chłonne szyjne przednie;
- bolesności brzucha;
- nudności i wymioty.
Warto pamiętać, że przy zapaleniu ropnym gardła nie występują: kaszel, nieżyt nosa, czy powiększenie węzłów chłonnych szyjnych tylnych. Objawy te wskazują raczej na etiologię wirusową, a nie bakteryjną.
Sprawdź też: Strupy w nosie – przyczyny, objawy, leczenie
Ropne zapalenie gardła – leczenie
Jeśli występuje ropne zapalenie gardła leki podstawowe to antybiotyki. Zalecane są penicyliny, a w razie nadwrażliwości – antybiotyki makrolidowe. Zwykle przyjmuje się je w postaci doustnej. Leczenie trwa od 7 do 10 dni. Istotne jest to, by nawet mimo wyraźnej poprawy, nie odstawiać przepisanego przez lekarza antybiotyku. Należy przyjmować go ściśle z zaleceniami.
Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie
Oprócz leczenia antybiotykami stosuje się dodatkowo leczenie wspomagające o charakterze objawowym m.in. preparatami dostępnymi bez recepty:
- w leczeniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym zastosowanie znajduje paracetamol bądź niesterydowe leki przeciwzapalne np. ibuprofen;
- w celu miejscowego opanowania stanu zapalnego i dolegliwości bólowych stosuje się preparaty do ssania oraz aerozole zawierające lidokainę czy salicylan choliny.
Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?
Domowe sposoby na zapalenie gardła
Aby wesprzeć działanie zażywanych leków, warto sięgnąć po domowe sposoby, które załagodzą dolegliwości i przyniosą ulgę.
- popularnym domowym sposobem stosowanym wśród chorych jest jedzenie potraw zawierające m.in.: miód, czosnek, cebulę, czy oregano; wykazują one naturalne działanie przeciwbakteryjne;
- zastosowanie mają również napary do płukania gardła, na bazie ziół m.in. tymianku, szałwii, czy rzepiku.
Przeczytaj też: Co oznaczają grudki i krosty na języku?
W trakcie leczenia istotne jest również spożywanie dużej ilości płynów, odpoczynek oraz ograniczenie aktywności fizycznej. W przypadku nawracających ropnych zapaleń gardła bardzo istotna jest konsultacja z laryngologiem. Może się okazać, że konieczna będzie operacja wycięcia migdałków – tonsillektomia.
Warto także wesprzeć funkcjonowanie organizmu, sięgając po dostępne bez recepty preparaty witaminowe. Zawarte w nich substancje nie tylko wspomogą działanie układu odpornościowego, ale dodatkowo pozytywnie wpłyną na pracę układu nerwowego, wzmocnią serce, a dodatkowo pomogą w zachowaniu zdrowych paznokci i włosów.
Zobacz też: Globus histericus – co oznacza gula w gardle?
Powikłania ropnego zapalenia gardła
Większość objawów paciorkowcowego zapalenia gardła ustępuje dosyć szybko, nawet w ciągu 3–4 dni. Stosowany antybiotyk często nie wpływa na skrócenie czasu zdrowienia. Ważne jest jednak to, że pozwala on zmniejszyć ryzyko powikłań, jakie mogą być następstwem choroby.
Wśród tzw. powikłań wczesnych można wyróżnić m.in.:
- ropień okołogardłowy;
- ropne zapalenie zatok przynosowych;
- ropne zapalenie ucha środkowego;
- ropne zapalenie wyrostka sutkowatego;
- ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych.
Inne poważniejsze powikłania paciorkowcowego zapalenia gardła to m.in. gorączka reumatyczna, ostre kłębuszkowe zapalenie nerek, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsa oraz zespół Lemierre’a – charakteryzujący się wystąpieniem ropnia okołomigdałkowego, któremu towarzyszy zakrzepowe zapalenie żyły szyjnej wewnętrznej.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Dennis L. Kasper, Anthony S. Fauci, HARRISON - Choroby zakaźne, tom 1, red. wyd. pol. Robert Flisiak, Wydawnictwo Czelej, wyd.1, Lublin 2012.
- M. Pirożyński, Zakażenia układu oddechowego, Wydawnictwo OINPHARMA, wyd.1, Warszawa 2007.
- W. Szyfter, Laryngologia – wybrane zagadnienia z patologii jamy ustnej, gardła, krtani i okolic, Wydawnictwo Termedia, wyd.1, Poznań 2016.
Paweł Czerwonka
Lekarz
Absolwent Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W chwili obecnej pracuje jako lekarz stażysta w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. WAM w Łodzi. W zakresie medycyny szczególnie zainteresowany: kardiologią, chorobami zakaźnymi oraz onkologią.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 25.05.2023