Ból gardła przy przełykaniu śliny to objaw ujawniający się najczęściej przy zakażeniach górnych dróg oddechowych. Zwykle jest on objawem wirusowego zapalenia gardła. W większości przypadków infekcji takiej towarzyszy także drapanie, pieczenie i suchość w gardle. Domowe sposoby na ból gardła przy przełykaniu często niwelują tą dolegliwość. Skuteczne są między innymi tabletki do ssania, inhalacje oraz płukanie gardła.
Ból gardła przy przełykaniu – przyczyny i leczenie bólu gardła przy przełykaniu śliny
Spis treści
Ból gardła przy przełykaniu – przyczyny
Statystycznie przełykamy ślinę co około 15 sekund. Przyczyny bólu gardła przy przełykaniu mogą być różne. Za objaw ten najczęściej odpowiadają infekcje wirusowe. Ból gardła, ale także uczucie pieczenia w gardle, drapanie i chrypka pojawiają się w różnych typach infekcji gardła i migdałków. Częstą przyczyna jest nadmierne przesuszenie śluzówek na skutek spania z otwartymi ustami.
Ból gardła podczas przełykania pacjenci najczęściej traktują jako typowy objaw zapalenia gardła. Często jednak przeszkadza on w spożywaniu pokarmów, piciu, a nawet w oddychaniu, przyczyniając się do pogorszenia i tak już nadwyrężonego samopoczucia w trakcie choroby.
To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?
Najczęstsze przyczyny bólu gardła przy przełykaniu śliny to:
- przeziębienie,
- grypa,
- zapalenie gardła i migdałków,
- bakteryjne zapalenie gardła (paciorkowce, gronkowce, Haemofilus influenzae),
- wirusowe zapalenie gardła (wirusy EBV, CMV, HSV),
- grzybicze zapalenie gardła,
- przewlekły kaszel,
- choroba refluksowa przełyku,
- przełknięcie pokarmów, które uszkodziły błonę śluzową gardła ostrymi krawędziami (np. chipsy, krakersy).
Znacznie rzadziej silny ból gardła przy przełykaniu jest spowodowany przez:
- owrzodzenia przełyku,
- infekcje zębów, ropnie,
- zapalenie ucha (ból gardła przy przełykaniu po prawej stronie lub lewej),
- nowotwory,
- reakcje alergiczne,
- urazy,
- działania uboczne leków (np. używanych w chemioterapii nowotworów).
Inne objawy bólu gardła przy przełykaniu śliny
Ból przy przełykaniu śliny ma zwykle podłoże infekcyjne. Zazwyczaj jest to infekcja wirusowa. Wówczas, oprócz bólu podczas przełykania, pojawia się szereg innych, dokuczliwych dolegliwości. Potwierdzać tę etiologię mogą objawy towarzyszące, takie jak:
- gorączka lub stany podgorączkowe,
- dreszcze,
- ból głowy,
- kaszel suchy lub mokry,
- pieczenie i drapanie w gardle,
- suchość w gardle,
- chrypka,
- nadmierna potliwość,
- zaczerwienione, powiększone migdałki.
Co zrobić, gdy boli gardło przy przełykaniu?
Ból gardła przy przełykaniu śliny jest na tyle typowym objawem, że pacjenci często nie zgłaszają się z nim do lekarza. Faktem jest, że wiele infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych przy prawidłowo działającym układzie odpornościowym ulegnie samoistnemu zwalczeniu. Poza tym istnieją leki wspomagające organizm w walce z wirusami, jak np. pranobeks inozyny. Warto rozważyć ich stosowanie, gdyż przewlekające się infekcje wirusowe mogą w pewnych przypadkach ulec nadkażeniu bakteryjnemu, przez co stają się o wiele poważniejszym problemem zdrowotnym – interwencja antybiotykowa zwykle staje się wtedy niezbędna.
W przypadku, gdy ostry ból gardła przy przełykaniu przewleka się, konieczna może okazać się wizyta u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Ma on możliwość dokładnie obejrzeć gardło pacjenta i w oparciu o swoje doświadczenie oraz badania ustalić przyczyny bólu gardła przy przełykaniu, zajmując się również pozostałymi objawami choroby. Szczególnie ważne jest umówienie wizyty u lekarza w razie współistnienia objawów, takich jak dreszcze, wysoka gorączka, świsty czy problemy z oddychaniem, nudności i wymioty, pieczenie w klatce piersiowej, spadek masy ciała w ostatnim czasie.
Czytaj również: Ból w klatce piersiowej po prawej stronie
Zapalenia gardła i ból przy przełykaniu śliny – przyczyna wirusowa czy bakteryjna?
Zapalenie gardła i zapalenie migdałków to jedne z najczęstszych infekcji górnych dróg oddechowych. Objawy obejmują ból gardła powodujący trudności w przełykaniu, uczucie drapania, pieczenia i kłucia w gardle, chrypę, uczucie suchości w ustach, gardle oraz podwyższoną temperaturę ciała. W większości przypadków są to infekcje wirusowe.
W wirusowym zapaleniu gardła śluzówka jest zwykle żywoczerwona, migdałki rozpulchnione, ale raczej bez nalotów. Obecny może być przezroczysty wysięk surowiczy.
W przypadku wystąpienia bakteryjnego zapalenia gardła jego barwa jest ciemnoczerwona, widoczne są często ropne, kremowe czopy na migdałkach, języczku. Język może być obłożony nalotem, a wydzielina z nosa oraz czasem spływająca po tylnej ścianie gardła jest żółto lub zielonkawo podbarwiona. Wysoka gorączka również sugeruje etiologię bakteryjną.
Lekarz po zebraniu wywiadu i ogólnym zbadaniu pacjenta ogląda gardło. Już na podstawie jego wyglądu z dużym prawdopodobieństwem może wypowiedzieć się na temat przyczyny zapalenia gardła.
Inne procedury diagnostyczne wykorzystywane w sytuacji, gdy jedną z głównych dolegliwości jest ból gardła przy przełykaniu to:
- badania laboratoryjne krwi ze zwróceniem szczególnej uwagi na parametry zapalne: CRP (białko C-reaktywne), OB (odczyn Biernackiego), liczbę leukocytów i inne parametry morfologii;
- badanie mikrobiologiczne (wymaz z gardła lub próbka wykrztuszonej wydzieliny);
- szybkie testy immunologiczne na obecność wirusa EBV (mononukleoza zakaźna, mono-test) lub bakterii Streptococcus (Strep A test).
Domowe sposoby na ból gardła
W początkowej fazie rozwoju choroby pacjenci często decydują się na leczenie domowe. Ma to swoje uzasadnienie, gdyż znamienna część infekcji gardła wywoływana jest przez wirusy, które prawidłowo działający organizm zwalczy samodzielnie. Aby załagodzić dolegliwości, takie jak ból gardła przy przełykaniu, można przetestować różne domowe sposoby na ból przy przełykaniu śliny.
- Skuteczne na ból gardła przy przełykaniu są tabletki do ssania na suchość i drapanie w gardle. Powlekają śluzówkę gardła filmem, dzięki czemu dolegliwości bólowe ustępują. Tabletki na suchość w gardle nawilżają gardło i struny głosowe.
- Ulgę przynosi płukanie gardła roztworem soli lub specjalnymi preparatami dostępnymi w aptekach. Płukanie gardła można powtarzać kilkukrotnie w ciągu dnia, najlepiej używać ciepłej, ale nie gorącej wody. Roztwór soli zmniejsza obrzęk i zapalenie.
- Płukanie gardła można wykonać wodą utlenioną. Należy zmieszać wodę utlenioną z przegotowaną wodą lub rozpuścić specjalne pastylki wody utlenionej w wodzie.
- Skuteczne na ból gardła przy przełykaniu są inhalacje parą wodną, ewentualnie z dodatkiem np. olejku eukaliptusowego. Pomagają one nawilżać gardło, łagodząc w ten sposób ból przy przełykaniu śliny. Ponadto inhalacja może udrożnić zatkany nos.
- Ważnym elementem terapii jest także obfite pojenie, z uwzględnieniem ziołowych herbat (np. z zawartością rumianku, imbiru).
Wypowiedź laryngologa na temat bólu gardła
Zdaniem eksperta
Skuteczne oraz szybkie uśmierzenie bólu gardła nie jest rzeczą łatwą. Towarzyszy on bardzo wielu chorobom, dlatego też należy ustalić jego przyczynę, aby podjąć właściwe leczenie.
Dolegliwością, która objawia się największym bólem gardła jest angina. To choroba toksyczna, której towarzyszą naloty na migdałach, odczyn węzłowy, wysoka gorączka oraz wcześniej wspomniany silny ból gardła. Pacjent z anginą ma problemy z przełykaniem, ból często promieniuje nawet do uszu, występuje również bolesność węzłów chłonnych. Jednym z powikłań anginy jest ropień okołomigdałkowy, któremu towarzysz jednostronny oraz jeszcze silniejszy ból gardła. Ropień w postaci zorganizowanej wymaga nacięcia.
Mononukleoza zakaźna to ciężka choroba wirusowa, która występuje z anginą oraz znacznym powiększeniem węzłów chłonnych. Może występować w większych skupiskach ludzkich, mówi się, wtedy, że jest to gorączka gruczołowa żołnierzy. Ostre zapalenie gardła charakteryzuje się przekrwieniem całej błony śluzowej, zmienionej zapalnie. Ustępuje jednak po kilku dniach i nie wymaga innego leczenia poza objawowym.
Silny ból gardła może występować również po urazach, skaleczeniach, czy po zaaspirowaniu ciała obcego. Przewlekłe nieżyty zanikowe, które przejawiają się wysychaniem błony śluzowej, sprzyjają także występowaniu bólu, pieczenia czy parestezji w obrębie gardła, w szczególności przy przełykaniu. Refluks żołądkowo-przełykowo to kolejna z wielu przyczyn bólu gardła, co spowodowane jest podrażnianiem błony śluzowej gardła przez zarzucanie do górnych dróg oddechowych treści pokarmowej z przełyku. Nie należy lekceważyć bólu gardła, ponieważ stan zapalny doprowadza do niszczenia błony śluzowej, do jej zanikania oraz pogłębiania dolegliwości. Dlatego schorzenie to wymaga nadzoru laryngologa zarówno w stanie ostrym, jak i przewlekłym.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Otorynolaryngologia dla studentów medycyny i stomatologii” pod red. Bożydara Latkowskiego. Wyd. 2004 r.
- „Wykłady z otolaryngologii” Kazimierz Niemczyk. Wyd. 2012 r.
Opublikowano: 12.10.2015;
aktualizacja: 08.09.2017
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Gabriela Gajewska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Aktualnie odbywa staż podyplomowy w Szpitalu Miejskim w Siemianowicach Śląskich.
118
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 30.01.2020