Terapia czaszkowo-krzyżowo (cranio-sacralna) ma formę delikatnych ucisków stosowanych na strukturach, które ochraniają mózg i rdzeń kręgowy. Delikatny masaż cranio-sacralny rozluźnia tkanki miękkie, których niewłaściwe napięcie wpływa niekorzystnie na ogólny stan zdrowia pacjenta. Terapia cranio-sacralna jest metodą osteopatyczną, która zyskała akredytację Światowej Organizacji Zdrowia i jest stosowana przez przeszkolonych terapeutów na całym świecie. Ponieważ jej oddziaływanie na organizm ludzki jest wszechstronne, może być stosowana u pacjentów z różnorodnymi problemami i dolegliwościami.
Terapia czaszkowo-krzyżowa (cranio-sakralna) – na czym polega, jakie są przeciwwskazania i opinie?
Spis treści
Terapia cranio-sacralna – co to jest?
Terapia czaszkowo-krzyżowa jest jedną z metod fizjoterapeutycznych, stworzoną przez amerykańskiego osteopatę Williama Sutherlanda. Dzięki jego obserwacjom wiemy, że ośrodkowy układ nerwowy oraz struktury z nim sprzężone – czaszka, półkule i opony mózgowe, opony rdzenia kręgowego, płyn mózgowo-rdzeniowy oraz kość krzyżowa – podlegają stałym ruchom. Każdy mikrouraz, przeciążenie czy nadmierne napięcie tych struktur może spowodować różnorodną dysfunkcję w naszym organizmie.
Dzięki delikatnym manualnym technikom stosowanym na czaszce, kręgosłupie oraz kości krzyżowej dochodzi do rozluźnienia struktur łącznotkankowych, których nadmierne napięcie wpływa niekorzystnie na stan zdrowia pacjenta.
Przeczytaj też: Tiki nerwowe – przyczyny, objawy, leczenie
Płyn mózgowo-rdzeniowy – funkcje
Płyn mózgowo-rdzeniowy produkowany jest w układzie komorowym. Jest on niezwykle ważną cieczą w organizmie, gdyż tworzy właściwe środowisko dla mózgu i rdzenia kręgowego. Zapewnia mu przede wszystkim ochronę mechaniczną przed urazami oraz immunologiczną przed bakteriami lub wirusami.
Jego produkcja oraz resorpcja wywierają nacisk oraz zmianę ciśnienia w mózgu i rdzeniu, więc kości czaszki oraz kręgosłup muszą się do nich dopasować, aby odpowiednio je chronić.
Każde zaburzenie produkcji lub przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego może mieć swój udział w powstawaniu przeróżnych dolegliwości bólowych lub innych niespecyficznych objawów z różnych układów ciała.
Masaż czaszkowo-krzyżowy – wskazania, kiedy stosować?
Terapia czaszkowo-krzyżowo znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny, ponieważ oddziałuje na funkcję układu nerwowego, pokarmowego, oddechowego, limfatycznego, endokrynologicznego oraz kostno-mięśniowego. Niezależnie od wieku pacjenta, wskazania obejmują:
- schorzenia psychiczne (np. psychoza, autyzm, zaburzenia osobowości, depresja, nerwice, traumy z przeszłości),
- problemy neurologiczne (np. bóle i zawroty głowy, migreny, omdlenia, urazy mózgu i rdzenia kręgowego, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, neuralgie),
- schorzenia układu kostno-mięśniowego (zespoły bólowe kręgosłupa, bóle pleców, rwa kulszowa, skoliozy, przeciążeniowe i pourazowe bóle stawów obwodowych i kręgosłupa, wzmożone napięcie mięśni),
- zaburzenia układu pokarmowego (zespół jelita wrażliwego, wzdęcia i zaparcia, bóle brzucha),
- zaburzenia endokrynologiczne,
- problemy z oddychaniem (np. zaburzona praca przepony, astma),
- dolegliwości bólowe niewiadomego pochodzenia.
Inne wskazania do masażu czaszkowo-krzyżowego to np. stres, kłopoty z koncentracją, dysleksja, wady wymowy, zgrzytanie zębami, chroniczne zmęczenie, zaburzenia snu, problemy z ciśnieniem, tiki nerwowe.
Terapia czaszkowo-krzyżowa – na czym polega?
Podczas diagnostyki terapeuta kraniosakralny układa odpowiednio swoje dłonie na czaszce i kości krzyżowej, aby ocenić rytm i przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego oraz napięcie tkanek miękkich. Jeśli wyczuje nieprawidłowości, stosuje nieinwazyjne manipulacje – poprzez naciski, uciski, trakcje lub dekompresje.
Wszystkie techniki manualne dążą do przywrócenia fizjologicznego ruchu kości czaszki w celu rozluźnienia mózgu i rdzenia. Dzięki pracy na tych strukturach rozluźniają się również powięzie, które wyścielają tkanki miękkie oraz narządy wewnętrzne. Techniki są niezwykle delikatne, gdyż ich siła nie przekracza 5 gramów.
Czas terapii wynosi około 1 godziny. Pacjent może być ubrany i najczęściej leży na leżance. Terapia odbywa się w cichej i spokojnej atmosferze.
Po terapii pacjent powinien poleżeć na leżance parę minut i w bezpiecznej pozycji odczuć reakcje, które zachodzą wewnątrz jego ciała. Warto odpocząć i uzupełnić płyny.
Terapia cranio-sacralna – przeciwwskazania
Istnieje niewiele przeciwwskazań do stosowania terapii czaszkowo-krzyżowej, jednak powinny być one bezwzględnie przestrzegane przez terapeutów oraz pacjentów.
Wśród przeciwwskazań wymienia się m.in. krwotoki, aktywny udar bądź zawał serca, wysokie ciśnienie, jaskrę, żylaki, zakrzepy oraz ciążę (zagrożona, z in vitro bądź w trakcie I trymestru).
Terapia czaszkowo-krzyżowa u dzieci
Źródła donoszą, że tę formę terapii możemy stosować u pacjentów w każdym wieku, zarówno u osób starszych, jak i dzieci oraz noworodków. Dzieci, które mają zaburzenia integracji sensorycznej czy emocjonalnej, wolniej się rozwijają, są nadpobudliwe, mają problemy z mową czy nauką, są dobrymi pacjentami na terapię czaszkowo-krzyżową.
Po jej stosowaniu rozwijają się u małych pacjentów umiejętności emocjonalne i społeczne. Dzieci nadpobudliwe uspokajają się, a te, które mają zaburzenia koordynacji ruchowej, nabierają świadomości własnego ciała, normalizuje się także napięcie mięśniowe.
W terapii małych pacjentów obecność rodziców lub opiekunów jest konieczna. Sesje dla dzieci trwają krócej niż dla dorosłych – około 30 minut.
Metoda cranio-sacralna – opinie i efekty
Dzięki technikom stosowanym w terapii uruchamiane są przede wszystkim naturalne siły uzdrawiające organizmu oraz wzmacnia się jego odporność. Uzyskujemy również działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, więc maleją lub całkowicie znikają dolegliwości, na które uskarżał się pacjent.
Po terapii pacjent odczuwa rozluźnienie, poprawie ulega samopoczucie oraz dotlenienie organizmu. Osoby nerwowe uspokajają się i lepiej radzą sobie ze stresem.
Zdarza się, że po zabiegach pojawiają się reakcje emocjonalne w postaci śmiechu lub płaczu. Pacjenci często określają efekty po terapii jako reorganizację wewnątrz ich ciała, dzięki której mają więcej energii.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Przyjemska B., Terapia czaszkowo-krzyżowa. Studio Astropsychologii, Białystok 2011.
- Gilchrist R., Podstawy terapii czaszkowo-krzyżowej. Ujęcie biodynamiczne. Wydawnictwo Virgo, Warszawa 2013.
- Rozberg D., Rozberg I., Wiecheć M., Pycko K., Zastosowanie terapii czaszkowo-krzyżowej u dziecka z tikami. Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja, 2017, 88: 66-71.
- www.craniosacraltherapy.org
- www.craniosacral.pl
Opublikowano: 20.12.2018;
Oceń:
4.4
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Aleksandra Pełczewska
Fizjoterapeutka
Magister fizjoterapii, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pracuje w Łodzi w poradni rehabilitacyjnej. Współpracuje z fundacją, mającą pod opieką osoby po uszkodzeniach rdzenia kręgowego oraz wykłada w studium medycznym. Indywidualnie podchodzi do pacjenta i prowadzonej terapii. Jest certyfikowanym terapeutą metody Mc Kenzie, terapii manualnej wg Mulligana oraz PNF Basic. W swojej pracy wykorzystuje i łączy wiedzę z kursów, szkoleń i specjalistycznych kursów zawodowych. Prowadzi terapię pacjentów ortopedycznych oraz neurologicznych. Interesuje się medycyną niekonwencjonalną i szeroko pojętym zdrowym stylem życia. W chwilach wolnych od pracy odpoczywa przy dobrej literaturze, jeździ na snowboardzie oraz biega.
714
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 02.05.2020
opublikowany 20.12.2022