Obrzęk piersi to powszechna dolegliwość kobiet w wieku rozrodczym. Najczęściej występuje symetrycznie w drugiej połowie cyklu miesięcznego. Jest fizjologiczną odpowiedzią na zmiany hormonalne w organizmie kobiety. Jednak w niektórych przypadkach obrzęk piersi jest pierwszym objawem choroby o dużym ryzyku dla pacjentki.
Obrzęk piersi – przyczyny i sposoby na obrzęknięte piersi
Spis treści
Pierś - budowa
Piersi mają budowę gruczołową. Ich podstawową rolą jest wytwarzanie pokarmu po porodzie. Prawidłowo piersi mają wytwarzać taki pokarm, który całkowicie zaspokaja potrzeby odżywcze dziecka. Gruczoły piersiowe zbudowane są z wielu pojedynczych gronek, które łącznie tworzą rozgałęzioną strukturę odprowadzającą mleko na zewnątrz poprzez brodawkę sutkową. Główną masę piersi u kobiet w wieku rozrodczym tworzy gruczoł wydzielający, w mniejszym stopniu masę tę wypełnia tkanka tłuszczowa. Im starsza kobieta, tym więcej jest tkanki tłuszczowej, a zanika tkanka gruczołowa.
Czytaj również: Ból pod piersiami – co może oznaczać?
Obrzęk piersi a menstruacja
Obrzęk piersi to objaw, który może mieć różnorodne nasilenie. Od łagodnych dolegliwości okresu przedmiesiączkowego, które ustępują wraz z rozpoczęciem miesiączki, poprzez nasilone objawy uniemożliwiające czynności dnia codziennego - np. tkliwość w kontakcie z ubraniami.
Gruczoł piersiowy jest to narząd niezwykle wrażliwy na zmieniające się stężenia hormonów w organizmie kobiety. W pierwszej połowie cyklu kiedy to dominują estrogeny, dochodzi do rozrostu poszczególnych gronek gruczołu i komórek kanalików przewodów mlekowych. W drugiej z przewagą progesteronu komórki budujące gruczoł piersiowy są ponownie stymulowane do rozrostu i gromadzenia substancji.
Prawidłowo w organizmie kobiety występują hormony hamujące gromadzenie wody w organizmie, których stężenie jest ściśle związane z ilością progesteronu. Z powodu obniżania poziomu progesteronu po 21 dniu cyklu następuje również spadek stężenia substancji hamujących gromadzenie wody, co skutkuje obrzękami.
Dlatego właśnie tak wiele kobiet wiąże dolegliwości ze strony piersi ze zbliżającą się miesiączką.
W tym czasie występuje prócz obrzęku, stałego bądź nawracającego, także uczucie tkliwości, napełnienia. Niektóre pacjentki mówią o tym, że ich piersi stają się twarde i bolesne.
To też może Cię zainteresować: Uderzenia gorąca w młodym wieku – przyczyny
Przyczyny obrzęku piersi
Do przyczyn obrzęku piersi można zaliczyć:
- przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej - preparaty estrogenowo- progesteronowe (te o dużym stężeniu hormonów),
- ciążę - bardzo często występująca dolegliwość. Jest to spowodowane znaczną stymulacją gruczołu piersiowego przez wysokie stężenie progesteronu w organizmie kobiety,
- zmiany nienowotworowe - do grupy tej zalicza się infekcje gruczołu piersiowego (zapalenie obejmujące całą pierś lubropień). Pierwsza z tych patologii obejmuje całą pierś a druga ma mniejszy zakres. Ropień piersi szczególnie często występuje we wczesnym okresie po urodzeniu dziecka. Z powodu nasilonego wydzielania pokarmu w pierwszych dniach po porodzie dochodzi do zastoju mleka w przewodach odprowadzających, a następnie do rozwoju bakterii i infekcji w obrębie gruczołu. Niezwykle ważne jest w tym okresie częste opróżnianie piersi, czyli częste karmienia bądź odciągnie pokarmu za pomocą laktatora. Zmiany zapalne występują częściej u pacjentów z cukrzycą, torbielowatymi poszerzeniami przewodów mlekowych (galaktocele). Typowe objawy infekcji gruczołu piersiowego to ból, obrzęk, zaczerwienienie, tkliwość, podwyższona temperatura ciała, powiększone, tkliwe węzły chłonne pachy. Także martwica tłuszczowa może powodować obrzęk piersi. Jest następstwo urazu tkanek gruczołu sutkowego. Dochodzi do rozwoju stanu zapalnego, w wyniku którego następuje zanik tkanki tłuszczowej okolicy uderzenia,
- zmiany nowotworowe:
- łagodne - np. gruczolakowłókniak (najczęstsza przyczyna wyczuwalnych guzowatych zmian u młodych kobiet, wymaga diagnostyki i wykluczenia postaci złośliwej), dysplazja włóknisto-torbielowata (dość częsta patologia dla młodych kobiet, w wyniku wahań stężeń hormonów płciowych dochodzi do nadmiernego rozwoju struktur gruczołów piersiowych, tworzenia się torbieli), brodawczak gruczołu piersiowego (następuje rozwoju nieprawidłowych struktur wewnątrz przewodów mlekowych, które prawidłowo powinny być wolne, mogą one nawet całkowicie zablokować wypływ pokarmu), ektazja przewodu mlekowego (poszerzenie, które występuje najczęściej blisko powierzchni skóry),
- złośliwe - obrzęk jest tu szczególnie charakterystyczny dla raka zapalnego gruczołu piersiowego. Guzy piersi mogą rozwijać się w każdym wieku. Należy zaznaczyć, że nowotwory gruczołu piersiowego to najczęstsza przyczyna zachorowań na nowotwory złośliwe pośród kobiet. Z tego też powodu tak ważne jest wczesne zgłaszanie się pacjentek i skrupulatna diagnostyka. Odpowiednio wcześnie rozpoznane zmiany są całkowicie wyleczalne. Także przerzuty różnych nowotworów, w tym z drugiej piersi, mogą dawać obrzęk;
- zaburzenia odpływu krwi lub chłonki z obszaru piersi. Może to być spowodowane uciskiem naczyń żylnych bądź limfatycznych przez grupę poszerzonych węzłów chłonnych, nowotwór np. chłoniak,
- choroba ogólnoustrojowa, np. niedoczynność tarczycy (obrzęki całego ciała), niewydolność serca (zazwyczaj jednostronne w przypadku długotrwałego leżenia na jednym boku),
- stan po leczeniu operacyjnym nowotworu gruczołu piersiowego z wycięciem węzłów chłonnych pachy po stronie guza. Dochodzi do zastoju chłonki.
Niebezpieczne objawy obrzęku piersi
Objawy obrzęku piersi, które wymagają niezwłocznej konsultacji z lekarzem:
- długotrwały obrzęk, nieustępujący,
- obrzęk jednej piersi, asymetria,
- deformacja piersi, zmiana kształtu,
- pojawienie się zmian na skórze takich jak „skórka pomarańczowa”- wyglądają jak rozszerzone pory na skórze piersi, zaczerwienienie,
- wyciek z brodawki sutkowej krwisty, ropny, żółto-zielonkawy,
- powiększenie węzłów chłonnych okolicy pachy.
Leczenie obrzęku piersi
W przypadku obrzęku piersi związanego z fazą cyklu menstruacyjnego zaleca się zminimalizowanie spożycia soli, kofeiny, tłuszczów w diecie. Poprawę może przynieść także regularna aktywność fizyczna, która ma wspomagać prawidłowe ukrwienie gruczołu sutkowego i odpływ chłonki.
Często dolegliwości ulegają złagodzeniu w trakcie stosowania preparatów estrogenowo- progesteronowych (jedna z metod antykoncepcji). Obecnie coraz więcej preparatów ma dodatkowe składniki, np. moczopędne w małej dawce, które nie pozwalają na nadmierne gromadzenie wody w organizmie kobiety. Mają znaczenie nie tylko w przypadku obrzęku piersi, ale także nóg.
W przypadku dolegliwości uniemożliwiających zwykłą aktywność życiową - obrzęk, ból - niezbędna jest konsultacja z lekarzem w celu dopasowania skutecznej metody leczenia.
Istotna jest diagnostyka zgłaszanych dolegliwości przez pacjentkę, wykluczenie zmian nowotworowych, leczenie przyczynowe.
Obrzęk piersi to stan o zróżnicowanych przyczynach, który może być spowodowany fizjologicznymi zmianami stężeń hormonów w organizmie kobiety. Ponadto niekiedy jest pierwszym objawem poważnej choroby ogólnoustrojowej. Wczesne zgłaszanie się pacjentek, dokładna diagnostyka, pozwalają w większości przypadków na zminimalizowanie dolegliwości i powrót do prawidłowej aktywności życiowej.
Opublikowano: 07.11.2013;
aktualizacja: 22.08.2018
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Kamila Osińska
Lekarz
Lekarz, Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Laureatka pierwszej nagrody w sesji laryngologicznej na IX Warszawskim Międzynarodowym Kongresie Medycznym dla Młodych Naukowców. Ukończyła szkolenia "Studencka Szkoła Ultrasonografii", "Edukacja Seksualna w Kontekście HIV/AIDS", kurs "Natychmiastowa Pomoc w Stanach Zagrożenia Życia" organizowanym w Centrum Symulacji Medycznych w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Uczestniczyła w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo Szkoleniowej "Morfologiczne Aspekty Diagnostyki Wad Wrodzonych Serca", Ogólnopolskiej Studenckiej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej „Morfologiczne Podstawy Medycyny Perinatalnej”, Międzynarodowym Kongresie Medycznym "Kobieta i Mężczyzna a Zdrowe Starzenie", Konferencji Onkologicznej w Centrum Onkologii – Instytucie w Warszawie.
442
Komentarze i opinie (0)