Dzieci często są aktywne, przebywają w ciągłym ruchu, w związku z czym wielokrotnie bywają spocone i wymagają przebierania. Jeżeli jednak potliwość jest nieadekwatna do aktywności fizycznej i do ubioru dziecka, warto zastanowić się, czy nadmierna potliwość u dziecka nie jest objawem chorobowym.
Nadmierne pocenie u dzieci – przyczyny i metody radzenia sobie z nadmierną potliwością u dzieci
Spis treści
Nadmierna potliwość u dziecka a pielęgnacja
Często występującą przyczyną wzmożonego pocenia się dziecka jest przegrzewanie dziecka. Rodzice często ubierają dzieci nieadekwatnie do temperatury otoczenia. Dodatkowo, często stosuje się ubrania z mało przewiewnych tkanin. W efekcie, nieodpowiednio ubrane dziecko, w dodatku spędzające czas w ciągłym ruchu, wydziela nadmierną objętość potu – dziecko się poci. Rodzice powinni mieć świadomość tego, że dziecko nie powinno być ubierane cieplej niż dorośli, a optymalną tkaniną odzieży jest bawełna. Takie postępowanie powinno rozwiązać problem nadmiernego pocenia się dziecka.
Kolejnym błędem jest utrzymywanie zbyt wysokiej temperatury w pomieszczeniach, w których przebywa dziecko. Naturalnym zjawiskiem jest, że wówczas dziecko się poci – to mechanizm służący termoregulacji. Należy pamiętać o tym, że optymalny zakres temperatur to 20-24 st. C.
To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie
Pocenie się dziecka a stres
W stanach stresu, lęku i bólu w organizmie dochodzi do aktywacji układu współczulnego zwanego inaczej „układem walki”. Wzrost produkcji potu jest wówczas fizjologiczną reakcją organizmu. Dziecko poci się, zwłaszcza pod pachami i na dłoniach. Nadmierna potliwość ustępuje wraz z wyeliminowaniem czynnika lęko- lub stresogennego oraz bólu. Dzieci żyjące w ustawicznym stresie lub cierpiące na zaburzenia lękowe mogą stale zgłaszać problemy z nadpotliwością.
Nadmierna potliwość u dzieci a choroby
Gdy dziecko się poci, może być to objaw chorobowy. Jakie schorzenia mogą dawać takie symptomy?
Stany chorobowe przebiegające z gorączką
Nadmierna potliwość u dziecka połączona z dreszczami, bólami kostno-mięśniowymi, uczuciem osłabienia i rozbicia powinna skłonić rodzica do zmierzenia temperatury u dziecka, jest ona bowiem typowym objawem stanów chorobowych (infekcji) przebiegających z gorączką.
Przeczytaj też: Nieprzyjemny zapach moczu – przyczyny
Otyłość
Organizm osoby otyłej szybciej się męczy oraz przegrzewa. W efekcie, nawet niewielki wysiłek fizyczny u dziecka z nadmierną masą ciała prowadzi do nadmiernego pocenia się dziecka.
Choroby nowotworowe
Epizody wzmożonej potliwości u dzieci – nawracające, zwłaszcza w nocy, mogą być objawem choroby rozrostowej, zwłaszcza białaczek i chłoniaków. Dziecko często poci się w nocy bez wyraźnej przyczyny. Dodatkowymi objawami są wówczas:
- osłabienie,
- bladość,
- omdlenia,
- wybroczyny,
- skłonność do krwawień,
- niewyjaśniona gorączka,
- bóle kostne,
- powiększenie węzłów chłonnych.
Zobacz również: Jakie są przyczyny zimnych potów?
Hipoglikemia
Napady nadmiernej potliwości u dziecka, połączone z drżeniami, nagłym uczuciem niepokoju i rozdrażnienia mogą świadczyć o hipoglikemii występującej np. w przebiegu cukrzycy. Wystąpienie napadu powyższych objawów jest wskazaniem do szybkiej oceny stężenia glukozy we krwi.
Krzywica
Jeżeli rodzice zgłaszają, że dziecko nadmiernie się poci, zwłaszcza na główce i w okolicy karku (rodzice obserwują nadmierne moczenie poduszek potem), a problem nasila się w trakcie wysiłku, jakim jest np. jedzenie, należy pomyśleć o krzywicy. Krzywica to zaburzenie gospodarki wapniowo-fosforanowej związane z niedoborem witaminy D, prowadzące do zmian w układzie kostno-szkieletowym i w rozwoju dziecka. Nadmierne pocenie się dziecka należy do objawów ogólnych choroby, które mogą poprzedzać wystąpienie charakterystycznych zmian kostnych.
Nadczynność tarczycy
Nadmierna potliwość u dziecka może być objawem zaburzeń hormonalnych związanych z nadczynnością tarczycy. Podwyższone stężenie tyroksyny i trójjodotyroniny prowadzi do wzmożonej aktywacji układu współczulnego, co skutkuje m.in. nadmiernym wydzielaniem potu u dzieci. O nadczynności tarczycy należy pomyśleć, jeżeli dodatkowo występują takie objawy jak m.in.:
- utrata masy ciała pomimo podwyższonego apetytu,
- nadmierna pobudliwość,
- drażliwość, nerwowość,
- przyspieszone bicie serca,
- przyspieszony oddech,
- przyspieszony metabolizm skutkujący m.in. biegunkami,
- drżenia rąk.
Gruźlica
Zlewne, nocne poty u dziecka, uporczywy, męczący kaszel, przewlekły stan podgorączkowy lub gorączka oraz męczliwość to symptomy rzadko występującej, ale poważnie rokującej gruźlicy.
Mukowiscydoza
Mukowiscydoza to poważna, uwarunkowana genetycznie choroba kanałów jonowych, której istotę stanowi zaburzenie czynności gruczołów zewnątrzwydzielniczych. Pacjenci chorujący na mukowiscydozę wydzielają obficie pot o wysokim stężeniu NaCl, o słonym smaku i nieprzyjemnym zapachu.
Niewydolność serca
Kolejnym poważnym schorzeniem mogącym skutkować nadmiernym poceniem się dziecka jest niewydolność serca. Objawem niewydolności krążenia jest męczliwość – dla chorego dziecka codzienne czynności, takie jak np. jedzenie, stanowią duży wysiłek, na co organizm reaguje zwiększonym wydzielaniem potu.
Nocne poty u dziecka
Częstą sytuacją jest, gdy dziecko w ciągu dnia zachowuje się zupełnie normalnie, natomiast tuż po zapadnięciu w sen zaczyna się pocić (nocne poty u dziecka).
Należy wówczas sprawdzić, czy temperatura w sypialni malucha nie jest zbyt wysoka oraz czy piżamka dziecka nie jest za ciepła.
Nocne poty u dzieci mogą być również spowodowane przez sztuczne, nieoddychające materiały z jakich wykonana jest pościel, kołdry, poduszki i kocyki w łóżeczku dziecka.
Gdy dziecko poci się w nocy, może być to także objawem alergii, również pokarmowej. Warto te kwestię sprawdzić u alergologa.
Nocne poty u dzieci i niemowląt, zwłaszcza w obszarze rąk i stóp, bywają także spowodowane niedojrzałym w pełni systemem termoregulacji. Sytuacja powinna się poprawić wraz z wiekiem.
Używki a nadmierna potliwość u dzieci i młodzieży
Stosowanie narkotyków (np. amfetaminy), dopalaczy, alkoholu może objawiać się wzmożoną potliwością u dzieci i młodzieży połączoną z pobudzeniem, nerwowością, splątaniem, niewyraźną mową, itd. Powtarzające się epizody powyższych objawów u nastolatka powinny skłonić rodzica do refleksji, czy dziecko nie ma problemów z uzależnieniem od substancji psychoaktywnej. Ponadto, podobny obraz kliniczny może mieć zespół odstawienny – stan po zaprzestaniu picia alkoholu lub stosowaniu narkotyków/dopalaczy.
Gdy dziecko się poci bez wyraźnej przyczyny
W niektórych przypadkach zdarza się tak, że przyczyny wzmożonej potliwości u dzieci nie da się ustalić, a wyeliminowanie wszelkich możliwych czynników sprawczych (np. nieadekwatny ubiór, stres, itp.) nie przynosi rozwiązania problemu. Nadpotliwość pojawiająca się bez wyraźnej przyczyny nazywana jest nadpotliwością idiopatyczną. Przypuszcza się, że u jej podłoża leżą czynniki dziedziczne. Najczęściej jest ona stwierdzana u młodzieży.
Nadmierne pocenie się dziecka - jak sobie radzić?
Nadmierna potliwość u dzieci, która nie wiąże się z nadmierną aktywnością fizyczną, przegrzewaniem, stresem, lękiem, itp., a której towarzyszą dodatkowe, niepokojące objawy, powinna skłonić rodzica do udania się z dzieckiem na wizytę u lekarza. Trzeba mieć bowiem na uwadze to, że wzmożona potliwość dziecka może być objawem poważnej choroby, wymagającej niezwłocznej diagnostyki i wdrożenia leczenia.
Jeżeli wykluczono związek nadmiernego pocenia się dziecka ze stanami chorobowymi, dziecku i jego rodzicom należy zalecić przede wszystkim:
- ubieranie się adekwatnie do temperatury otoczenia, noszenie przewiewnej odzieży i butów wykonanych z naturalnych materiałów,
- dbanie o optymalną temperaturę w mieszkaniu,
- przestrzeganie zasad higieny osobistej (codzienne, dokładne mycie się, stosowanie antyperspirantów – najlepiej tych aptecznych, o udowodnionej skuteczności, depilacja owłosienia pachowego, stosowanie sprayów i pudrów ograniczających potliwość stóp),
- wyeliminowanie z diety lub ograniczenie spożywania produktów prowadzących do zwiększonego wydzielania potu: pikantnych przypraw, kawy, herbaty.
W rzadkich przypadkach nadmierna potliwość może być leczona za pomocą:
- leków antycholinergicznych,
- chirurgicznego usunięcia gruczołów potowych,
- jontoforezy,
- wstrzyknięcia toksyny botulinowej powodującej miejscowe ograniczenie wydzielania potu,
- sympatektomii lędźwiowej, w wyniku której uszkodzone zostaje unerwienie gruczołów potowych.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Wanda Kawalec, Ryszard Grenda, Helena Ziółkowska, Ewa Bernatowska, Mieczysław Chmielik, Mieczysława Czerwionka-Szaflarska, „Pediatria”, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2013,
- Craig N. Burkhart, Dean S. Morrell, red. wyd. pol. Andrzej Kaszuba, „Praktyczna dermatologia dziecięca”, Wydawnictwo Czelej, Warszawa 2014,
- Wolfram Sterry, Ralf Paus, Walter Burgdorf, red. wyd.pol. Waldemar Placek, „Dermatologia”, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2009,
- Zygmunt Adamski, Andrzej Kaszuba, „Dermatologia dla kosmetologów”, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2010,
- Danuta Nowicka, „Dermatologia. Podręcznik dla studentów kosmetologii”, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2007,
- Irena Heszen-Celińska, „Psychologia stresu”, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2013,
- Waldemar Karnafel, „Hipoglikemia”, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017.
Opublikowano: 06.05.2014;
aktualizacja: 06.01.2021
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
0
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 18.04.2022
opublikowany 02.04.2023