Narośl na powiece najczęściej wskazuje na jęczmień. Na oku pojawia się bolesna krosta, wywołująca opuchliznę i zaczerwienienie. Powszechną zmianą jest także gradówka, niewielka grudka, której leczenie przebiega chirurgicznie. Grudki na powiekach mogą przyjmować postać niezłośliwych guzów. Zalicza się tutaj brodawki, kępki żółte, kaszaki czy prosaki. O wiele bardziej niebezpieczne są złośliwe nowotwory powiek, np. rak podstanwnokomórkowy.
Narośl na powiece – jakie są przyczyny grudek, krost i guzków na powiece?
Spis treści
Jęczmień – bolesna krosta na powiece/oku
Powieki to jeden z elementów aparatu ochronnego oka. Zabezpieczają gałkę oczną przed urazami, a także są odpowiedzialne za jej nawilżanie poprzez rozprowadzanie filmu łzowego. Zmiany w tej okolicy mają najczęściej charakter łagodny. Jedną z najczęściej występujących jest jęczmień – zapalny, bolesny guzek na powiece górnej lub dolnej.
Grudka na brzegu powieki powstaje w wyniku zakażenia bakteryjnego gruczołów przyrzęsowych. W większości przypadków za infekcję odpowiedzialne są gronkowce. Stan zapalny gruczołów Zeissa i Molla wywołuje jęczmień zewnętrzny. Jęczmień wewnętrzny występuje rzadziej i spowodowany jest ostrym zapaleniem gruczołów tarczkowych Meiboma. Jęczmień objawia się jako bolesna krosta na powiece, której towarzyszy obrzęk (wrażenie spuchniętego oka) i zaczerwienienie. Nie wywołuje zaburzeń widzenia.
Jęczmień na oku najczęściej występuje u chorych na cukrzycę lub łojotokowe zapalenie oka. Dodatkowymi czynnikami ryzyka są przewlekłe zapalenie brzegów powiek, trądzik różowaty. Gromadząca się treść ropna po pewnym czasie (najczęściej kilku dniach) przebija skórę i rozpoczyna się proces gojenia. Jęczmień w oku może być pojedynczy, jednostronny lub mnogi (jeśli dojdzie do rozsiewu zakażenia). Jęczmienie wewnętrzne, ze względu na umiejscowienie, trudniej i dłużej się goją.
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?
Gradówka na powiece – co to za narośl jest i jak ją leczyć?
Gradówka oka to niewielka grudka zlokalizowana na górnej lub dolnej powiece. Choroba wywołana jest przewlekłym zapaleniem gruczołu tarczkowego. Często jest przewlekłą postacią jęczmienia. W wyniku zamknięcia ujścia gruczołów dochodzi do nadmiernego gromadzenia i zalegania wydzieliny oraz rozdęcia gruczołu. Gradówka na powiece, w przeciwieństwie do jęczmienia, nie boli, ale grudka, może wywoływać silny dyskomfort. Gradówka częściej pojawia się u osób z łojotokiem, trądzikiem różowatym lub nadczynnością gruczołów tarczkowych Meiboma. U tych chorych zmiana ma tendencję do nawracania.
Tradycyjnym sposobem leczenia gradówki jest zabieg chirurgiczny. Polega on na nacięciu powieki i wyłyżeczkowaniu zmiany. Operację wykonuję się po ustąpieniu stanu zapalnego, w warunkach ambulatoryjnych. W niektórych przypadkach gradówka oka wchłania się samoistnie, bez pozostawienia śladu. Jeśli problem nawraca, zawsze należy różnicować go ze zmianami złośliwymi. Zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z gradówką u dzieci.
To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie
Guzy łagodne powiek – brodawki, kępki żółte, kaszaki, prosaki
Najczęstszym łagodnym guzkiem powiek jest brodawka wirusowa. Narośl występuje znacznie częściej u osób starszych. Leczenie polega na usunięciu zmiany chirurgicznie lub laserowo. Innym rodzajem brodawki na powiece jest brodawka łojotokowa. Zmiana ma kształt owalny lub okrągły, czasem jest uszypułowana.
Problemem są także kępki żółte. Zlokalizowane są zwykle w przyśrodkowej części powiek u osób starszych. Kępki żółte to cysty na oku wypełnione cholesterolem i innymi ciałami tłuszczowymi. Przybierają barwę żółtą i nie mają tendencji do złośliwienia. Zmiany usuwa się chirurgicznie, głównie w celach kosmetycznych. Bardzo rzadką zmianą rosnącą na powiece jest róg skórny, czyli zrogowaciała narośl na oku, którą należy wyciąć chirurgicznie.
Kaszak na powiece to kolejna popularna niezłośliwa zmiana. Najczęściej objawia się jako guzek o podobnej barwie do otaczającej go skóry. Narośl jest bezbolesna, twarda, zazwyczaj okrągła. Kaszaki wypełnione są łojem i zrogowaciałym naskórkiem. Niekiedy ustępują samoistnie, bez pozostawienia śladów. Jeżeli kaszak jest bardzo uciążliwy, zalecane jest jego chirurgiczne usunięcie.
Powszechnymi zmianami na powiekach, szczególnie w wieku dziecięcym, są prosaki. Objawiają się jako niewielkie, dość liczne grudki na oku o perłowym kolorze. Prosaki powstają w wyniku zablokowania ujść mieszków włosowych i gromadzeniem łojowo-rogowej wydzieliny. Zmiany mogą pojawić się również na czole, policzkach, nosie.
Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?
Złośliwe guzy na powiece – rak podstawnokomórkowy
Na powiekach mogą rozwijać się także zmiany złośliwe. Najczęstszym guzem złośliwym powiek jest rak podstawnokomórkowy. Zazwyczaj zlokalizowany jest przy kącie wewnętrznym powieki (bliżej nosa). Częściej występuje u palaczy tytoniu i osób z jasną karnacją. Nadmierna ekspozycja na słońce również predysponuje do zachorowań. Rak podstawnokomórkowy powieki ma wiele postaci. Postać guzkowa objawia się twardym guzkiem na powiece o perłowym połysku. Na powierzchni narośli widoczne są poszerzone pojedyncze naczynia.
Postać guzkowo-wrzodziejąca to powoli poszerzająca się nadżerka. Postać włókniejąca jest najrzadszą postacią raka podstawnokomórkowego powieki. Narośl zniekształca powiekę i przybiera postać twardej płytki o niewyraźnych granicach. Nieleczony rak powieki może doprowadzić do zajęcia okolicznych tkanek (skóry, oczodołu) i doprowadzić do ich zniszczenia. Choroba nowotworowa może również dawać przerzuty odległe.
Nigdy nie wolno lekceważyć podejrzanych zmian. Inne guzy złośliwe powiek to rak kolczystokomórkowy, rak gruczołu łojowego czy czerniak (nowotwór o wysokim wskaźniku śmiertelności).
Zmiany skórne w okolicy oka – wypowiedź eksperta
Zdaniem eksperta
Na skórze powiek mogą pojawiać się zmiany o różnym charakterze – np. zmiany zapalne, czy rozrostowe.
Najczęściej spotykanym guzem łagodnym powiek jest brodawka wirusowa, czyli brodawczak kolczysto-komórkowy. Występuje głownie u osób starszych, a leczenie polega na jego usunięciu.
Inną często wolno rosnącą zmiana występująca na skórze powiek osób starszych jest brodawka łojotokowa, czyli brodawczak podstawno-komórkowy. Ma on kształt owalny bądź okrągły, niekiedy uszypułowany, a leczenie polega na wyłyżeczkowaniu lub wycięciu chirurgicznym zmiany.
Bardzo popularną zmianą występującą na skórze powiek osób starszych są kępki żółte. Są to łagodne guzy, klinicznie przedstawiają się jako płaskie, żółtawe uwypuklenia, występujące zwykle w okolicy przyśrodkowego konta powiek. Nigdy nie wykazują tendencji do zezłośliwienia. Leczenie przeprowadza się ze względów kosmetycznych i jest to leczenie chirurgiczne.
Na powiekach mogą się także pojawiać guzy złośliwe, najczęściej występującym guzem złośliwym powiek jest rak podstawnokomórkowy. Dotyczy on osób starszych o jasnej karnacji, poddawanych długotrwałej ekspozycji na światło słoneczne. Zlokalizowany jest w większości przypadków na powiece dolnej. Jest to guz o powolnym wzroście, miejscowo inwazyjny, nie dający przerzutów odległych.
Opublikowano: 13.06.2017;
aktualizacja: 22.10.2020
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
12
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 23.06.2020