Każdy zabieg chirurgiczny wykonywany na ludzkim ciele składa się z kilku etapów, a ostatnim z nich jest nic innego jak zamknięcie rany czyli zespolenie jej brzegów. Najpopularniejszymi metodami jego przeprowadzania są oczywiście szwy i staplery (potocznie określane zszywkami), jednak w ostatnich latach coraz większą popularność zdobywają kleje tkankowe. Czym są? Z czego się składają? Jak działa klej tkankowy i kiedy stanowi lepszą alternatywę dla klasycznych metod? Czy jest to rozwiązanie uniwersalne? Na te i inne pytania odnośnie klejów tkankowych znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.
Klej tkankowy – co to? Zastosowanie, wskazania, przeciwwskazania, skuteczność
Spis treści
Różne metody zamykania ran
Bez względu na to czy mamy do czynienia z ranami urazowymi, ranami powierzchownymi czy tymi powstałymi w wyniku zabiegów chirurgicznych, konieczne okazuje się odpowiednie połączenie ich brzegów. Pozwala to nie tylko przyspieszyć proces regeneracji i gojenia, ale przede wszystkim chroni ranę przed chorobotwórczymi drobnoustrojami. Sposób zamknięcia rany dobierany jest na podstawie jej wielkości, położenia, a także rodzaju tkanki. Wśród powszechnie stosowanych metod lekarz ma do wyboru:
- szwy chirurgiczne – czyli klasyczne zespolenie za pomocą igły i nici chirurgicznych. Jest to rozwiązanie uniwersalne, głównie ze względu na szeroki wybór nici o różnych grubościach (jednofilamentowe, dwufilamentowe itp) jak i właściwościach (nici rozpuszczalne i nierozpuszczalne). Wiąże się ono jednak z koniecznością uszkodzenia tkanek wokół rany w celu zakotwiczenia nici;
- staplery skórne – to rozwiązanie przypominające nieco klasyczny zszywacz biurowy, stosowane głównie w przypadku długich ran, gdzie efekt estetyczny odgrywa drugorzędną rolę. Pozwala w krótkim czasie zamknąć nawet rozległe rany;
- paski do zamykania ran – stosowane w przypadku niewielkich ran powierzchownych, stanowią bezbolesną i bezpieczną alternatywę dla wcześniej wspomnianych metod;
- kleje tkankowe – jedno z najnowszych, ale coraz częściej stosowanych rozwiązań, pozwalające wyeliminować wiele negatywnych skutków zespolenia ran.
Czym jest klej tkankowy?
Klej tkankowy to hemostatyczna alternatywa dla klasycznych materiałów szewnych, takich jak nici chirurgiczne i staplery. To łatwy w aplikacji produkt, który znacznie pozwala skrócić czas niezbędny na zamknięcie rany, jednocześnie zapewniając trwałe połączenie brzegów rany bez niepotrzebnych urazów tkanek sąsiadujących. Aplikowany jest on bezpośrednio na ranę, nie powodując dodatkowej traumatyzacji. Zabieg z jego użyciem jest bezbolesny i można go przeprowadzić nawet bez znieczulenia miejscowego czy znieczulenia ogólnego.
Na rynku obecnie dostępne są zarówno kleje tkankowe wyprodukowane w 100% z komponentów syntetycznych (z monomerów cyjanoakrylanu n-heksylu) jak i takie, które zawierają materiał pochodzenia biologicznego. Dzięki nim nie tylko można w znaczącym stopniu zminimalizować ryzyko alergii, ale również zwiększyć efekt estetyczny i uniknąć powikłań pooperacyjnych, takich jak chociażby infekcje. Jako materiał wodoszczelny, klej tkankowy skutecznie chroni ranę również przed nadmiernym namakaniem czy wnikaniem niepożądanych płynów. Co więcej, klej ulega samoistnemu wchłonięciu, dzięki czemu pacjent nie jest zmuszony do udawania się do specjalisty by go usunąć, tak jak ma to miejsce w przypadku np. klasycznych szwów chirurgicznych.
Klej tkankowy – zastosowanie
Choć kleje tkankowe posiadają wiele zalet, pamiętać należy jednak, że nie są one tak wszechstronne jak klasyczne metody i są przeznaczone przede wszystkim do stosowania przy niewielkich ranach skórnych (powierzchownych), a także ranach gładkich. Oprócz tego są coraz częściej stosowane w zabiegach ortodontycznych czy w oftalmologii. Doskonale nadają się ponadto do stosowania w chirurgii gastroenterologicznej oraz naczyniowej, w tym zwłaszcza w operacjach na naczyniach wieńcowych. Ze względu na fakt, iż klej chirurgiczny gwarantuje uzyskanie jedynie minimalnie widocznej blizny, znalazł on zastosowanie również w chirurgii plastycznej i estetycznej.
Zabiegi, w których powszechne stało się zastosowanie kleju chirurgicznego to między innymi:
- obliteracja żylaków przełyku;
- zamykanie nacięć endoskopowych;
- mocowanie siatek przepuklinowych w operacji przepuklin pachwinowych;
- zespajanie tkanek w ginekologii;
- zespolenie powięzi w operacjach przepuklin.
Warto zaznaczyć również, że w określonych przypadkach możliwe jest także zastosowanie klejów do zamykania większych ran, w tym wypadku w połączeniu z klasycznymi szwami.
Klej tkankowy – wady i ograniczenia
Choć klej tkankowy to doskonały sposób na szybkie i w miarę bezbolesne zamknięcie rany, w niektórych przypadkach jego zastosowanie wiąże się ze zbyt dużym ryzykiem. Przede wszystkim kleje chirurgiczne nie sprawdzą się w przypadku ran o skomplikowanym przebiegu czy niejednorodnej powierzchni, takich jak rany urazowe. Ponadto kleje pochodzenia zwierzęcego nie mogą być stosowane u osób ze skłonnościami do alergii, zwiększa to bowiem ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji tkankowych.
Warto również pamiętać, że płynny klej tkankowy zazwyczaj oferowany jest w niewielkich opakowaniach, a co za tym idzie jest w stanie zasklepić maksymalnie średniej wielkości rany. Wybierając konkretny produkt lekarz musi również zwrócić uwagę na to czy wybrany klej tkankowy jest gotowy do natychmiastowego użytku czy też wymaga jeszcze dodatkowego przygotowania, które może wydłużyć czas trwania całego zabiegu.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Anna Kubicz, Marek Szaliński, Marta Misiuk-Hojło, Cyjanoakrylowe kleje tkankowe w leczeniu schorzeń przedniego odcinka gałki ocznej;
- Goczyńska P, Lasocka J, Lachert E. Fibrin glues — the current state of knowledge. J Trans Med 2021; 14 (4): 214–224;
- https://www.medsafe.govt.nz/safety/ews/2013/tissue-adhesives.asp;
- Smeets, R.; Tauer, N.; Vollkommer, T.; Gosau, M.; Henningsen, A.; Hartjen, P.; Früh, L.; Beikler, T.; Stürmer, E.K.; Rutkowski, R.; et al. Tissue Adhesives in Reconstructive and Aesthetic Surgery—Application of Silk Fibroin-Based Biomaterials. Int. J. Mol. Sci. 2022, 23, 7687.
Opublikowano: 19.09.2022;
Oceń:
5.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Natalia Michalak
diagnosta laboratoryjny
Absolwentka kierunku analityka medyczna na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Prywatnie mama wesołej dwójki i pasjonatka zdrowego i aktywnego stylu życia. Dzięki swojemu wykształceniu doskonale wie, jak ważną rolę odgrywa w trosce o zdrowie i dobre samopoczucie odpowiednia profilaktyka, której niezbędnymi elementami są m.in. regularnie wykonywane badania laboratoryjne, odpowiednia dieta i aktywność fizyczna.
12
Komentarze i opinie (0)