Asfaltówka – co to właściwie jest i jak się objawia?
Mianem asfaltówki lub inaczej stopy pielgrzymów lub choroby pielgrzymów określa się dokuczliwą wysypkę, pojawiającą się głównie na kończynach dolnych osób, które odbywają długie, piesze podróże, (np. pielgrzymów – stąd nazwa schorzenia). Najczęściej występuje ona w okresie wysokich temperatur, w miejscach na skórze, które stykają się z ubraniem (skarpetkami, spodniami, spódnicą), czyli na stopach, łydkach czy udach.
Objawia się jako rozległe, czerwone plamy, przypominające nieco pokrzywkę.
To co charakterystyczne właśnie dla asfaltówki, to silne swędzenie i pieczenie wysypki. Towarzyszy temu przejmujący ból, utrudniający dalsze chodzenie. W nielicznych przypadkach może pojawić się również opuchlizna.
Jakie są przyczyny choroby pielgrzymów?
Czerwone plamy pojawiające się w przebiegu asfaltówki mają charakter kontaktowy i są niczym innym jak reakcją alergiczną skóry na różne czynniki alergizujące, takie jak:
niedokładnie wypłukane detergenty piorące, takie jak proszki czy płyny do płukania ubrań;
kosmetyki myjące, takie jak żele czy mydła, niedokładnie spłukane z powierzchni naskórka;
niektóre sztuczne tkaniny, które w połączeniu z potem i wysoką temperaturą prowadzą do występowania podrażnień.
W wyniku pocenia się skóry dochodzi do ich rozpuszczania i wnikania w jej głębsze warstwy, co prowadzi do reakcji alergicznej ze strony organizmu.
Niektórzy wiążą występowanie zmian skórnych w przebiegu choroby pielgrzymów z oparami asfaltu, które mogą być emitowane z jego powierzchni w okresie, gdy panują wysokie temperatury powietrza. Oczywiście mogą one działać drażniąco na skórę, jednak w tym przypadku rzadko są bezpośrednią przyczyną tego rodzaju dokuczliwego uczulenia.
Co mogą zawierać ciepłe opary asfaltu? Stanowią one mieszaninę różnych substancji organicznych i nieorganicznych, w tym: asfaltenów, węglowodorów, siarki, żywicy, azotu, niklu, żelaza i innych.
Czy asfaltówka występuje u każdego? Jeżeli tylko dana osoba ma skłonność do alergii lub przejawia nadwrażliwość na różne substancje, ryzyko jej pojawienia się jest spore. Z asfaltówką niejednokrotnie borykają się nie tylko doświadczeni pielgrzymi, ale również osoby trenujące i biorące udział w zawodach biegowych czy w maratonach.
Przeczytaj również:
Alergia na słońce – jakie są objawy uczulenia na słońce i jak wygląda leczenie?
Asfaltówka czyli choroba pielgrzyma – jak ją leczyć?
Gdy pojawi się charakterystyczna dla choroby pielgrzyma wysypka, dobrym rozwiązaniem jest wypicie wapna musującego. Jeżeli to okaże się niewystarczające, można sięgnąć po doustne leki antyhistaminowe (przeciwalergiczne) oraz maści i kremy z glikokortykosteroidami, które łagodzą uciążliwe swędzenie i pieczenie. Jeżeli jesteś uczestnikiem wycieczki – takie środki powinna mieć na wyposażeniu służba medyczna zabezpieczająca pielgrzymkę. W skrajnych przypadkach, jeżeli oprócz wysypki pojawi się obrzęk limfatyczny, konieczna może być interwencja lekarska, zastosowanie silniejszych leków przeciwzapalnych oraz odciążenie nogi.
Oprócz farmakoterapii istotne jest, aby ograniczyć kontakt skóry z czynnikiem alergizującym, a więc zrezygnować np. z chodzenia w długich spodniach, a jeżeli nie jest to możliwe, zadbać o dokładne wypłukanie ich, a także pozostałych elementów z resztek detergentów.
Przy przestrzeganiu odpowiednich zaleceń zmiany skórne w przypadku stopy pielgrzyma powinny ustąpić po maksymalnie kilku dniach.
Jak uniknąć asfaltówki?
Jak w przypadku każdego schorzenia, tak i w przypadku choroby pielgrzymów, lepiej zapobiegać niż leczyć. Z tego względu – jeżeli planujemy podróżowanie w upalne dni – warto zadbać o przewiewny, luźny ubiór, w miarę możliwości pozostawiając stopy i nogi odsłonięte. Dobrze sprawdzą się tu np. lniane spodnie i wygodne, skórzane sandały. Jeżeli jednak taki strój nie jest możliwy, pamiętajmy by wszystkie ubrania przed podróżą dokładnie wypłukać z resztek detergentów (w pralkach często standardowe płukanie w trakcie cyklu prania nie jest wystarczające, dlatego warto uruchomić dodatkowe płukanie). Warto zrezygnować również z korzystania ze środków zmiękczających i płynów do płukania, a jeżeli jest to niezbędne – sięgać po produkty hipoalergiczne.
Osobom ze skłonnością do alergii i występowania asfaltówki zaleca się również zrezygnowanie z płynnych kosmetyków myjących – najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest klasyczne, szare mydło.
