W atopowym zapaleniu skóry objawy różnią się nieco w zależności od wieku pacjenta. Pierwsze objawy AZS u niemowląt to sączące się pęcherzyki na skórze, u dzieci starszych typowe są suche plamy na ciele, natomiast u dorosłych problem stanowi łuszcząca się skóra. Wspólnym symptomem atopii jest silne swędzenie wykwitów pojawiających się na twarzy, dłoniach, tułowiu. Aby złagodzić suchość i świąd skóry atopowej, konieczna jest odpowiednia pielęgnacja.
Jakie są objawy atopowego zapalenia skóry?
Jak wygląda atopowe zapalenie skóry?
Prawidłowo funkcjonujący organizm dzięki aktywności własnego układu odpornościowego radzi sobie z małymi stężeniami alergenów, a wszystko toczy się na poziomie komórkowym i nie daje objawów skórnych. Dodatkowo skóra jest chroniona warstwą lipidową, zwaną sebum. Tworzy ono rodzaj tarczy ochronnej, dlatego w nienaruszonej postaci chroni przed kontaktem z antygenami, dzięki czemu nie dochodzi do reakcji zapalnych.
W przypadku osoby chorującej na atopowe zapalenie skóry (egzemę) dochodzi do genetycznie uwarunkowanej, wzmożonej odpowiedzi układu immunologicznego na kontakt nawet z małymi stężeniami alergenów. Nieprawidłowa odpowiedź określana jest jako atopia.
Objawy atopowego zapalenia skóry pojawiają się w wyniku oddziaływania różnorodnych czynników, choroba jest problemem złożonym. Na powstawanie wyprysków atopowych i łuszczenia się skóry mają wpływ uwarunkowania genetyczne, odpornościowe, a także środowiskowe. Alergeny, czyli substancje drażniące, zaostrzające oznaki choroby, mogą być różnego pochodzenia. W AZS objawy nasilają się w kontakcie z czynnikami alergizującymi, takimi jak: kosmetyki, detergenty, roztocza, sierść, ale również niektóre pokarmy.
To też może Cię zainteresować: Łuszcząca się skóra – czy zawsze oznacza łuszczycę?
Obecnie najczęściej obserwuje się atopowe zapalenie skóry u niemowląt – objawy pojawiają się już w pierwszym roku życia. Z wiekiem ryzyko zachorowania maleje. Po okresie dojrzewania nowe zachorowania są sporadyczne. Zazwyczaj objawy atopowego zapalenia skóry ustępują w ciągu pierwszych lat życia.
Jednorazowe wystąpienie epizodu atopowego zapalenia skóry, predysponuje do nawrotów choroby niezależnie od wieku, nawet po ustąpieniu objawów. Dodatkowo, jeżeli choroba występowała u obydwojga rodziców, ryzyko wystąpienia symptomów u dziecka wynosi 70 proc, w przypadku, gdy choroba dotyczyła tylko jednego z nich – około 30 proc.
To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?
Atopowe zapalenie skóry – objawy atopii
Atopowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą. Najczęstszym i najbardziej dokuczliwym objawem atopowego zapalenia skóry jest uciążliwy świąd. Swędzenie skóry dotyczy miejsc zmienionych zapalenie. Natomiast w zależności od wieku wygląd wykwitów skórnych i ich lokalizacja może się nieco różnić. W związku w powyższym wyróżniamy trzy postaci choroby:
- niemowlęcą,
- dziecięcą,
- młodzieży i dorosłych.
Przesuszona, silnie łuszcząca się skóra wymaga zastosowania preparatów dostosowanych do wieku i indywidualnych potrzeb pacjenta.
To też może Cię zainteresować: Jakie schorzenia wywołują plamy na skórze?
Atopowe zapalenie skóry u niemowląt – objawy
Pierwsze objawy AZS mogą wystąpić już w wieku niemowlęcym. Szacuje się, że u ponad połowy pacjentów początek atopowego zapalenia skóry przypada na okres przed ukończeniem pierwszego roku życia.
- W przypadku AZS u niemowląt charakterystycznym objawem będą pęcherzyki i grudki na skórze oraz zaczerwieniona skóra dookoła nich.
- Wypryski atopowe te lokalizują się głównie na policzkach, czole, głowie.
- Zmiany mogą się także pojawiać na tułowiu i wyprostnych stronach kończyn.
- Niemowlęta zazwyczaj intensywnie drapią te miejsca, co może prowadzić dodatkowo do nadkażenia bakteriami.
Atopowe zapalenie skóry u dzieci – objawy
AZS u dzieci starszych wygląda nieco inaczej. Zmianie ulega charakter wykwitów i ich umiejscowienie.
- Od mniej więcej 2. roku życia do końca okresu dojrzewania wygląd i lokalizacja zmian skórnych ulegają modyfikacji – przestają mieć charakter sączący, pojawiają się specyficzne dla przewlekłej postaci choroby grudki i blaszki z lichenizacją, czyli pogrubione, szorstkie, suche plamy na skórze.
- U starszych dzieci można zauważyć objawy atopowego zapalenia skóry na dłoniach, stopach, wokół nadgarstków, kostek oraz w zgięciach podkolanowych i łokciowych.
- Jeżeli pojawią się zmiany atopowe na twarzy, to głównie w okolicy oczu i ust.
- Zmieniona chorobowo skóra może się łuszczyć, a zmiany rumieniowe są suche.
Jak wygląda atopowe zapalenie skóry u dorosłych?
- Po okresie dojrzewania zmiany skórne w AZS mogą występować w fałdach zgięciowych, np. okolica górnej powieki, ale również na twarzy, szyi, górnej części ramion i pleców, na grzbietowych powierzchniach rąk i stóp.
- U atopików skóra się łuszczy, jest sucha, jest zaczerwieniona i dodatkowo występuje świąd tych okolic.
- Zmiany mają charakter rumieniowy, z nadżerkami, strupami, przeczosami powstającymi w wyniku drapania.
- Swędzące zmiany na skórze mogą rozwijać się także w okolicy krocza.
Atopowe zapalenie skóry – zdjęcia
Pielęgnacja skóry atopowej – jak łagodzić objawy AZS?
Przy wystąpieniu skórnych objawów AZS, niezależnie od fazy czy stopnia zaawansowania, najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z lekarzem specjalistą w dziedzinie dermatologii.
Zasadniczo kuracja powinna zmniejszyć świąd, co przyniesie ulgę, a dodatkowo unikniemy drapania zmienionych miejsc, zapobiegając nadkażeniom bakteryjnym i przeczosom. Jest to szczególnie ważne, gdy mamy do czynienia z nasilonymi objawami AZS na twarzy, dłoniach czy innych widocznych miejscach.
Przy atopowym zapaleniu skóry pielęgnacja stanowi jeden z podstawowych elementów leczenia. Kosmetyki do skóry atopowej powinny mieć właściwości hipoalergiczne oraz emolienacyjne. W ich składzie warto szukać substancji działających ochronnie, regeneracyjnie i nawilżająco. Ważne jest, by łagodziły szorstkość i zaczerwienienia. Takie właściwości wykazuje m.in. mocznik, kwas AHA, lipidy, D-pentanol. Do dyspozycji mamy serum przeznaczone do aplikacji punktowej, balsamy do pielęgnacji ciała czy szampony zalecane w przypadku występowania objawów AZS na skórze głowy.
Dalsze postępowanie powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza, który może zalecić kortykosteroidy (miejscowo lub doustnie), leki przeciwhistaminowe, fototerapię, a w bardziej zaawansowanych przypadkach odpowiednie leki immunomodulujące.
Magdalena Pertkiewicz
Lekarz
Ukończyła Warszawski Uniwersytet Medyczny. Dzięki uzyskanym stypendiom miała możliwość studiowania w Madrycie – Universidad Complutense de Madrid (studia w języku hiszpańskim). Odbyła również liczne staże zagraniczne: w Madrycie, Hiszpania – Hospital Gregorio Maranon oraz Hospital Clinico San Carlos; w Messynie, Sycylia, Włochy – Policlinico Universitario G. Martino. Biegle włada językiem angielskim oraz hiszpańskim. Jest doktorantką w Klinice Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i w trakcie specjalizacji z Położnictwa i Ginekologii.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 14.12.2020