Badanie osmolalności surowicy określa ilość substancji rozpuszczonych w surowicy krwi. Decydujący wpływ na osmolalność surowicy ma sód. Jeżeli stwierdza się hiponatremię, a więc obniżone stężenie sodu we krwi, wówczas następuje spadek osmolalności. Wysoka osmolalność z kolei może pojawić się przy dużych stężeniach sodu, przy hiperglkiemii.
Osmolalność surowicy
Co to jest osmolalność surowicy?
Osmolalność surowicy określa ilość substancji rozpuszczonych w surowicy. Znaczny wpływ na osmolalność surowicy ma sód. Odpowiada on (wraz z potasem, jonami chlorkowymi, jonem wodorowęglanowym) za utrzymanie prawidłowej równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.
W przypadku hiponatremii (obniżonego poziomu sodu) następuje spadek osmolalności, natomiast w przypadku hipernatremii obserwuje się wzrost osmolalności.Na molalność osocza ma również wpływ glukoza. Glukoza odpowiada za przemieszczanie się wody między przestrzenią wodną pozakomórkową a wewnątrzkomórkową. Narządem, który aktywnie uczestniczy w regulacji osmolalności surowicy są nerki.
Kiedy oznacza się osmolalność surowicy?
Badanie to wykonuje się w monitorowaniu równowagi wodno-elektrolitowej: ocena zaburzeń gospodarki wodnej w diagnostyce niedoboru sodu, jest pomocne w diagnostyce śpiączki hiperglikemicznej nieketonowej i w monitorowaniu leczenia substancjami aktywnymi osmotycznie np. mannitolem (to lek stosowany w leczeniu obrzęku mózgu).
Badanie można wykonać przy podejrzeniu zatrucia metanolem i glikolem etylenowym, substancje te mają wpływ na osmolalność. Oznaczanie osmolalności osocza ma znaczenie również u chorych nieprzytomnych.
Wyniki badania na osmolalność surowicy
Należy pobrać od pacjenta próbkę krwi. Materiał pobierany jest zazwyczaj z żył najlepiej widocznych i zlokalizowanych w dole łokciowym. Otrzymaną próbkę przesyła się do analizy.
Wartością referencyjną dla określenia osmolalności surowicy jest: 280–300 mOs/kg H2O
Należy pamiętać, że na wartość osmolalności surowicy wpływ mogą mieć różne czynniki, dlatego każdy wynik należy skonsultować z lekarzem.
Wysoka i niska osmolalność surowicy
Wzrost osmolalności surowicy występuje w:
- hiperglikemii (cukrzyca – następuje wówczas znaczny wzrost stężenia glukozy, która ma znaczny wpływ na osmolalność surowicy);
- śpiączce hiperglikemicznej nieketonowej (znaczny wzrost stężenia glukozy);
- hipernatremii (gdy w organizmie jest nadmiar sodu) występującej w takich stanach jak:
- moczówka prosta centralna, moczówka prosta nerkopochodna, biegunka, wymioty, odwodnienie. Występuje tutaj zwiększone wydalanie wody z organizmu,
- w trakcie leczenia mannitolem,
- po spożyciu alkoholu.
Spadek osmolalności surowicy możemy zaobserwować, gdy mamy do czynienia z hiponatremią (niedobór sodu):
występującej w takich stanach jak:
- przewodnienie organizmu;
- niewydolność kory nadnerczy;
- choroby nerek;
- zespół nerczycowy;
- zespół nieadekwatnego wydzielania wazopresyny – SIADH(występuje tutaj nadmierne uwalnianie wazopresyny przez tylny płat przysadki, powoduje on zatrzymywanie wody w organizmie, wydalany mocz jest bardziej stężony).
Komentarze i opinie (0)