Badanie inhibiny B wykorzystywane jest do oceny płodności u kobiet, analiza wyniku pozwala na zaplanowanie ciąży oraz na pełniejszą diagnostykę problemów z zajściem w ciążę. Inhibina B i hormon AMH to dwa najważniejsze badania służące ocenie płodności u kobiet. Badanie inhibiny B wykonywane jest także u mężczyzn w celu oceny czynności kanalików nasiennych i produkcji nasienia.
Inhibina B – badanie – norma, co oznacza wysoka i niska?
Czym jest Inhibina B?
Inhibina B jest to białkowy hormon stosowany do oceny płodności kobiety oraz kontroli procesu wspomaganego rozrodu. Inhibina B obok hormonu anty-Mullerowskiego (AMH) zaliczany jest do podstawowego panelu diagnostycznego stosowanego u kobiety w celu określenia jej płodności.
Inhibina B jest hormonem produkowanym przez komórki ziarniste zlokalizowane w pęcherzyku jajnikowym. Największa ich produkcja zachodzi w fazie folikularnej cyklu menstruacyjnego kobiety. Stężenie inhibiny B we wczesnej fazie folikularnej stanowi liczbę oraz jakość pęcherzyków jajnikowych.
Inhibina B nie jest wydzielana cały czas w tej samej ilości. Można zaobserwować 2 piki wydzielania tego hormonu – początkowo we wczesnej fazie folikularnej zaraz po wzroście FSH. Następnie do okresu późnej fazy folikularnej jej poziom ulega obniżeniu. Kolejny krótki wzrost inhibiny zauważalny jest zaraz po piku LH w fazie lutealnej (w odstępie 2 dni), następnie występuje szybki spadek inhibiny.
Nie tylko u kobiet inhibina B odgrywa ważną rolę. U mężczyzn jest produkowana przez komórki Sertoliego znajdujące się w jądrach i wpływa na spermatogenezę oraz funkcjonowanie jąder. Dodatkowo inhibina B jest głównym czynnikiem hamującym hormon FSH u mężczyzn.
Jakie są wskazania do badania poziomu inhibiny B?
Oznaczenie poziomu inhibiny B u kobiet stosuje się w celu:
- oceny płodności kobiety,
- zaplanowania ciąży, np. u kobiet odwlekających zajście w ciążę (znając poziom inhibiny B można określić ilość pęcherzyków zdolnych do przekształcenia się w dojrzałą, wartościową komórkę jajową),
- diagnostyki niepowodzeń zajścia w ciążę,
- sprawdzenia czy kobieta w starszym wieku pragnąca mieć dziecko może zajść w ciążę,
- określenia pomyślności symulacji jajników do owulacji w procesach wspomaganego rozrodu.
Oznaczenie poziomu inhibiny B u mężczyzn przeprowadza się w celu:
- określenia sprawności kanalików nasiennych jądra,
- oceny spermatogenezy,
- monitorowania leczenia hipogonadyzmu hipogonadotropowego,
- podjęcia decyzji o biopsji jądra, operacji żylaków powrózka nasiennego.
Jak wygląda badania Inhibiny B?
Przed oznaczeniem poziomu inhibiny B nie jest wymagane szczególne przygotowanie. Jedynym zaleceniem jest zgłoszenie się na badanie fazie folikularnej, najlepiej w 3 dniu cyklu miesiączkowego.
Aby oznaczyć poziom inhibiny B należy pobrać od pacjenta próbkę krwi. Pobranie krwi do oznaczenia wykonuje doświadczona osoba poprzez wprowadzenie cienkiej igły do naczynia żylnego. Jest to najczęściej żyła łokciowa przebiegająca w dole łokciowym. Po ukłuciu pobiera się niewielką ilość krwi do strzykawki lub próżniowej probówki.
Wyniki badania Inhibiny B
Prawidłowy wynik oznaczenia zależny jest przede wszystkim od płci, fazy w której zostało przeprowadzone oznaczenie oraz od wieku pacjentki. Laboratorium wykonujące oznaczenie powinno przedstawić obok wyniki wartości referencyjne odnoszące się do konkretnego przypadku. Szacunkowo przyjmuje się za prawidłowe wartości u kobiet:
- w 1-2 dniu cyklu menstruacyjnego – 15–70 pg / ml (ng/L)
- w 3-5 dniu cyklu menstruacyjnego – 45–120 pg / ml (ng/L)
- w późnej fazie folikularnej – 30–90 pg / ml (ng / L)
- podczas owulacji – 80–200 pg / ml (ng/L)
- w fazie lutealnej <50 pg / ml (ng/L)
- pomenopauzalnie <10 pg / ml (ng / L).
Wynik powyżej 45 pg / ml w 3 dniu cyklu miesiączkowego będzie wskazywał na prawidłową rezerwę jajnikową.
Naturalną rzeczą jest fakt, iż wraz z wiekiem dochodzi do obniżenia poziomu inhibiny B. Będzie to spowodowane zmniejszającą się ilością pęcherzyków jajnikowych w fazie folikularnej. Zadaniem inhibiny B jest również hamowanie zwrotne FSH. W przypadku redukcji pęcherzyków jajnikowych i zmniejszaniu się poziomu inhibiny B, poziom FSH będzie wzrastał u starszych kobiet.
Niska i wysoka inhibina B – interpretacja wyniku
Obniżenie poziomu inhibiny B wskazuje na obniżenie rezerwy jajnikowej. W okresie menopauzy poziom inhibiny jest niski, albo nawet nieoznaczalny. Jeżeli spadek poziomu tego hormonu występuje u młodych kobiet może oznaczać to przedwczesne wygasanie czynności jajników. Oprócz tego może wskazywać na zespół opornego jajnika (tzw. zespół Savege) lub zaburzenia związane z podwzgórzem.
Niskie stężenia inhibiny B będą skutkowały niepowodzeniami w trakcie wspomaganego zapłodnienia.
Podwyższone stężenie inhibiny B występuje w tracie toczącego się procesu nowotworowego jajnika, którego źródłem jest warstwa ziarnista pęcherzyka jajnikowego.
Określa się, że u mężczyzn prawidłowe wyniki powinny znajdować się w przedziale 120–400 ng/L.
Obniżenie poziomu inhibiny B u mężczyzn (poniżej 60 ng/L) może wskazywać na nieprawidłowy rozwój jąder związany z azoospermią np. hipogonadyzm lipotropowy, zespół Kallmanna, zespół Klinefeltera. Przyczyną obniżonego poziomu inhibiny B może być również zatrzymanie rozwoju komórek zarodkowych, zespół komórek Sertoliego, zwłóknienie kanalików, komórki raka zarodkowego.
Kamil Kowal
Lekarz
Absolwent Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W chwili obecnej pracuje jako lekarz stażysta w Wojewódzkim Szpitalu im. Prymasa Kardynała S. Wyszyńskiego w Sieradzu. W zakresie medycyny szczególnie zainteresowany chirurgią oraz ortopedią i traumatologią.
Komentarze i opinie (0)