Immunofiksacja białek w moczu

Czym jest immunofiksacja białek w moczu?

Immunofiksacja stosowana jest jako czuła metoda wykrywania oraz identyfikacji białka monoklonalnego. W przebiegu immunofiksacji możliwe jest rozpoznanie typu immunoglobuliny (przeciwciała), która wcześniej została uwidoczniona w elektroforezie jako pojedynczy monoklonalny prążek.

Pierwszym etapem oznaczenia jest przeprowadzenie elektroforezy białek pochodzących z moczu albo z krwi. Umieszczone białka w cienkim żelu agarozowym pod wpływem prądu elektrycznego ulegają przemieszczeniu. Rozmieszczenie poszczególnych białek jest zależne od ich kształtu, wielkości, a także ich ładunku elektrycznego. Aby dokładniej określić położenie białek stosuje się odpowiednie barwniki, które łączą się z białkami. Ten zabieg powoduje powstanie obrazów białek w postaci rozdzielnych pasm. Poszczególne pasma charakteryzują określoną frakcję białek, natomiast szerokość pasma świadczy o ilość białka. Całość oznaczenia zapisuje się w postaci wykresu, a widoczne na nim piki wskazują na ilość danego białka.

W przypadku pojawienia się nieprawidłowych prążków podczas elektroforezy należy przeprowadzić immunofiksację białek. Jest to metoda pozwalająca określić czy te uwidocznione nieprawidłowe prążki w elektroforezie są immunoglobulinami. Immunofiksacja pozwala bliżej określić typ łańcucha ciężkiego – IgG, IgM, IgA oraz łańcucha lekkiego – lambda albo kappa.

Immunofiksacji można poddawać białka, które zostały wyznaczone podczas elektroforezy surowicy, moczu albo płynu mózgowo-rdzeniowego.

Kiedy należy wykonać test immufiksacji białek w moczu?

Oznaczenie białek w moczu zleca się w celu identyfikacji zwiększonego wydalania białek z moczem. Immunofiksacja białek w moczu pozwala określić skąd pochodzą białka obecne w moczu. Ich źródłem mogą być zmiany nowotworowe np. szpiczak mnogi, albo mogą pochodzić z krwi w wyniku uszkodzenia nerek.

W podejrzeniu szpiczaka mnogiego zalecana jest immunofiksacja celem detekcji immunoglobulin monoklonalnych.

Technika badania i wyniki testu immunofiksacji białek w moczu

Aby przeprowadzić elektroforezę, a później immufiksację potrzebna jest próbka moczu od pacjenta. Pacjent po przespanej nocy i po umyciu ujścia cewki moczowej powinien oddać mocz do sterylnego pojemnika. Zaleca się, aby był to strumień środkowy. W tym celu pierwsza porcję moczu należy oddać do toalety, następną do pojemnika, a ostatnią ponownie do toalety. Pobrany mocz jak najszybciej należy dostarczyć do analizy.

Możliwe jest również wykonanie testu z dobowej zbiórki moczu. Po przespanej nocy, pacjent oddaje mocz do toalety. Każdy następny mocz należy oddać do specjalnego pojemnika. Ostatnią porcję moczu należy oddać po kolejnej przespanej nocy. Zawartość pojemnika należy wymieszać i odlać mniejszą ilość moczu do sterylnego pojemniczka o pojemność 50ml. Materiał diagnostyczny należy przekazać do analizy.

U zdrowych osób białka monoklonalne w moczu oznaczane metodą immunofiksacji nie powinny być wykrywane.

Obecność białek monoklonalnych wskazuje na zaburzenia układu immunologicznego. Może występować gammapatia monoklonalna – szpiczak mnogi lub makroglobulinemia Waldenstroma.