Co to jest kinaza kreatynowa (CK)?
Kinaza kreatynowa (CK) to białko będące enzymem, znajdujące się wewnątrz komórek mięśnia sercowego, mięśni szkieletowych i mózgu.
We krwi zdrowego człowieka krążą niewielkie ilości kinazy kreatynowej, która pochodzi głównie z mięśni szkieletowych. W wyniku uszkodzenia komórek CK wydostaje się na zewnątrz i dostaje do krwiobiegu. Dzięki temu jej zwiększone stężenie może być wykryte podczas badania.
Kiedy oznaczamy stężenie CK?
Wartość diagnostyczna kinazy kreatynowej w rozpoznawaniu chorób serca jest w dzisiejszych czasach oznaczanie stężenia troponin
, których czułość i swoistość diagnostyczna jest wysoka już po 6 godzinach od zawału.Technika oraz przygotowanie do badania
Badanie kinazy kreatynowej nie wymaga szczególnego przygotowania, w miarę możliwości pacjent powinien być na czczo około 8 godzin przed badaniem. Należy pobrać od pacjenta próbkę krwi. Materiał pobierany jest zazwyczaj z żył najlepiej widocznych i zlokalizowanych w dole łokciowym.
Otrzymaną próbkę przesyła się do analizy.
W celu jak najlepszego przygotowania do badania należy skonsultować z lekarzem stosowane leki, witaminy, suplementy diety, które mogą mieć wpływ na wynik badania.
Wartości referencyjne
Przedziały wartości prawidłowych stężenia kinazy kreatynowej są zależne od płci i wynoszą:
- u mężczyzn – 24-195 IU/l,
- u kobiet – 24-170 IU/l.
Należy pamiętać, że na wartość stężenia kinazy kreatynowej wpływ mogą mieć różne czynniki, dlatego każdy wynik należy skonsultować z lekarzem.
Interpretacja wyniku
Wzrost stężenia CK u kobiet powyżej 170 IU/l i u mężczyzn powyżej 195 IU/l może sugerować:
- uszkodzenie mięśni szkieletowych:
- uraz,
- wstrzyknięcia domięśniowe,
- zapalenie mięśni,
- duży wysiłek fizyczny,
- drgawki,
- stosowanie leków – m.in. statyny, fibraty, neuroleptyki,
- zatrucie tlenkiem węgla,
- choroby mięśnia sercowego (zawał, zapalenie),
- choroby ośrodkowego układu nerwowego (wylew, zmiany zapalne, nowotworowe, napad padaczkowy),
- inne: np. zator płuc, niedoczynność tarczycy, wstrząs, intensywna radioterapia.
Obniżone stężenie CK tj. u kobiet i mężczyzn poniżej 24 IU/l może sugerować:
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- chorobę alkoholową wątroby.
