Nerwobóle brzucha związane są z uszkodzeniem nerwów, jednak wśród pacjentów określenie to funkcjonuje często w odniesieniu do bolesnych skurczów żołądka i jelit spowodowanych przez stres. Bólom brzucha na tle nerwowym towarzyszą zwykle inne objawy niestrawności, takie jak biegunki czy wzdęcia. Jak poradzić sobie z napięciem nerwowym wywołującym częste bóle brzucha? Jakie są sposoby na ostry, silny ból brzucha?
Nerwobóle brzucha i bóle brzucha z nerwów – jak rozpoznać i leczyć?
Nerwobóle brzucha – przyczyny neuralgii
Nerwobóle (inaczej neuralgia) to uszkodzenie lub podrażnienie nerwów obwodowych. Odpowiedzialne są one za przenoszenie bodźców zmysłowych (w tym bólu) z narządów do mózgu. Charakter bólu opisywany jest jako napadowy, ostry, szarpiący, kłujący, piekący, palący.
Ból zlokalizowany jest na obszarze unerwianym przez uszkodzoną gałązkę nerwu. Charakterystyczny w nerwobólu jest brak widocznych uszkodzeń tkanek. Dodatkowo towarzyszą mu mrowienie, niedoczulica lub przeczulica skóry oraz drętwienia.
Czytaj również: Ból brzucha i pleców
Częstą przyczyną neuralgii brzucha jest półpasiec. Choroba polega na zaatakowaniu nerwu przez wirus ospy wietrznej. Po przechorowaniu ospy, najczęściej jeszcze w dzieciństwie, wirus pozostaje w organizmie w uśpionej formie. Umiejscawia się w nerwach czuciowych skóry. Kiedy w życiu dorosłym dochodzi do spadku odporności, uaktywnia się i wywołuje objawy półpaśca.
Często pierwszym symptomem jest silna bolesność obszaru skóry, który unerwia zaatakowany nerw. Oprócz silnego bólu nie występują żadne inne objawy. Potem pojawiają się pęcherzyki, krostki, rumień, swędzenie skóry. Ból brzucha, a właściwie jego powłok, często pozostaje przez długi czas, pomimo wyleczenia widocznych zmian skórnych.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
Skurcze jelit i żołądka – ból brzucha z nerwów
Mówiąc o nerwobólach brzucha, pacjenci często mają na myśli bóle brzucha ze stresu. Stres to niekorzystny czynnik wpływający na nasze życie i zdrowie. Długotrwały, powoduje spadek odporności, wzrost ryzyka zawału serca, napięcia mięśniowego.
U niektórych osób nudności, bóle brzucha i biegunka są nieodłącznym objawem stresu. Chyba każdy zna uczucie nieprzyjemnego skurczu żołądka przed ważnym egzaminem, ślubem, pogrzebem lub innym istotnym wydarzeniem w życiu.
Przeczytaj też: Rodzaje leków na nerwicę
Występowanie objawów zależy od naszej umiejętności radzenia sobie ze stresem. Napięcie nerwowe to dla organizmu sygnał, rodzaj alarmu, który daje informacje do mózgu, że ustrój musi się przygotować na negatywne doświadczenia. Mózg wtedy wysyła sygnały do wszystkich komórek ciała, aby były w gotowości.
W nadmiarze wydzielane są takie hormony jak adrenalina, noradrenalina, kortyzol. Jeżeli bodziec stresowy nie trwa długo, może to mieć działanie motywujące – poprawić naszą koncentrację i decyzyjność. Niestety, u osób, które nie potrafią sobie radzić ze stresem i są zmuszone żyć ciągle pod silną presją, taka mobilizacja organizmu może być szkodliwa.
To też może Cię zainteresować: Ból pleców po prawej stronie
Jak rozpoznać niestrawność ze stresu?
Ból brzucha na tle nerwowym może objawiać się jako ból żołądka, zgaga, pieczenie w żołądku. Dolegliwościom ze strony układu pokarmowego towarzyszy często nadmierna potliwość, występowanie rumienia na twarzy (czerwienienie się), drżenie rąk, przyspieszony oddech. Nerwy wpływają na wydzielanie enzymów trawiennych w żołądku i są przyczyną powstania nadkwasoty.
Kortyzol osłabia barierę błony śluzowej żołądka poprzez zahamowanie możliwości regeneracyjnych komórek. Dodatkowo zwiększa zawartość kwasu solnego w soku żołądkowym.
Częste sytuacje stresowe mogą utrwalić dolegliwości. Dochodzi wtedy do zapalenia błony śluzowej żołądka, pojawienia się nadżerek na żołądku, choroby refluksowej, wrzodowej. Pod wpływem bardzo silnych emocji może dojść do powstania tzw. wrzodu stresowego. Dzieje się tak po przeżyciu wypadku, katastrofy itp. W ciągu kilku godzin nadmiar kwasu żołądkowego uszkadza błonę śluzową żołądka i powoduje utworzenie się wrzodu.
Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu
Nerwy wpływają na cały układ pokarmowy. Hormony wydzielane podczas sytuacji stresowych hamują perystaltykę jelit. Dlatego u niektórych obserwuje się wzdęcia i zaparcia ze stresu. Długotrwałe zdenerwowanie to również przyczyna bólu brzucha i biegunek. Podwzgórze podczas sytuacji stresowej wydziela substancje, które zwiększają czynność wydzielniczą i ruchową żołądka i jelit. Może być to powodem bólu jelit, skurczu i rozwolnienia, które pojawia się kiedy jesteśmy zdenerwowani.
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Częste bóle brzucha – nerwica jelit i nerwica żołądka
Stres to jedna z przyczyn jelita drażliwego, określanego jako nerwica jelit. Choroba ta manifestuje się częstymi bólami brzucha, wzdęciami, przelewaniami w jelitach, biegunkami lub zaparciami. Strach i silne emocje wpływają również na apetyt.
Część osób odczuwa wtedy wzmożone łaknienie, tzw. zajadanie stresu. Prawdopodobnie przyczyną tego jest nadkwasota w żołądku. Przyjmowane pokarmy nieco neutralizują kwaśność i zmniejszają dolegliwości bólowe.
Przeczytaj też: Nerwica lękowa – przyczyny, objawy, leczenie
Inni podczas sytuacji stresowych nie mają ochoty na jedzenie. Najprawdopodobniej przyczyniają się do tego odczuwane nudności oraz skurcz żołądka i jelit. Nerwica, jako zaburzenie na tle psychicznym, również daje objawy ze strony układu pokarmowego. Wiele chorób, którym towarzyszy rozstrojenie nerwowe wiąże się z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi. Stąd potoczne określenie – nerwica żołądka.
Co na ból żołądka i jelit? Jakie są sposoby?
Najlepszym sposobem na ból brzucha ze stresu jest unikanie sytuacji wyzwalających napięcie nerwowe, jednak dynamiczne tempo życia z pewnością nie ułatwia tego zadania. Należy zatem opanować techniki radzenia sobie ze stresem.
- Dbajmy o wygospodarowanie sobie czasu na odpoczynek i sen. Odpowiednia ilość snu dobrze działa w walce ze stresem.
- Nauczmy się odreagowywać negatywne emocje poprzez odpowiednie ćwiczenia, zajęcia dodatkowe, sport. Odprężająco działa np. joga.
- Na walkę ze stresem dobry jest również masaż, ciepła kąpiel, muzyka, spotkanie z przyjaciółmi.
- W razie poważnych problemów pomocna jest rozmowa z psychoterapeutą.
- Niektóre środki farmaceutyczne pomagają się uspokoić. W aptekach jest wiele leków dostępnych bez recepty, np. ziołowe tabletki na uspokojenie.
- Dbajmy o odpowiednią dietę. Szybki, stresujący styl życia wymaga jedzenia w pośpiechu, jednak nie jest to korzystne dla naszego żołądka i jelit. Unikajmy nadmiernego picia kawy i napojów gazowanych. Zdrowa, zbilansowana dieta pomoże w walce z bólami brzucha.
Należy pamiętać, że ostry ból brzucha to często objaw poważnej choroby. Gdy ból podbrzusza jest bardzo nasilony lub dolegliwości się przewlekają, koniecznie trzeba skonsultować się z lekarzem. Pamiętajmy, że bólów brzucha nie wolno bagatelizować.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 30.09.2019