Jak dbać o stopy z otarciami, pęcherzami i odciskami?

Czym są pęcherze i otarcia na stopie?

Zdarza się, że radość z nowych, pięknych butów po kilku pierwszych godzinach zamienia się w piekący koszmar. Gdy zaczynamy odczuwać dyskomfort, zwykle oznacza to, że zaczyna się dziać coś niedobrego.

W pierwszej kolejności pojawiają się otarcia. Skóra w miejscu, gdzie but jest zbyt ciasny lub wręcz odwrotnie, wyskakuje, ocierając się boleśnie o powierzchnię stopy – pojawi się zarumienienie oraz pieczenie, przypominające silnie odparzoną skórę. Jeśli szybko nie zmienimy obuwia – w miejscu otarcia powstanie pęcherz wypełniony płynem limfatycznym. Pojawia się on w wyniku rozszczepienia warstw naskórka, jak łatwo się domyśleć, w reakcji obronnej organizmu, mającej na celu ochronę otartego miejsca. Występują one najczęściej na piętach oraz na zewnętrznych częściach palców, w zależności od typu obuwia.

W przypadku hitu ostatnich lat, jakim są popularne w dalszym ciągu „japonki”, mogą powstawać również pęcherze między palcami. Pęcherze bardzo często ulegają pęknięciu, zwłaszcza gdy niewygodny but pozostaje na bosej, wilgotnej stopie i tworzą przy tym bardzo bolesne, nierzadko krwawiące rany. W ten sposób nadchodzi moment, kiedy za wszelką cenę pragniemy pozbyć się sprawców naszego cierpienia.

To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?

Reasumując, pęcherze pojawiają się na stopach wskutek:

• nieodpowiednio dobranego obuwia – twardego, ciasnego lub za dużego;
• wad ortopedycznych stóp;
• wad postawy;
• haluksów;
• wzmożonej potliwości;
• przegrzewania stóp;
• uprawiania sportów – między innymi zbyt długiego i intensywnego biegania.

To też może Cię zainteresować: Ból pod stopą – jakie mogą być przyczyny?

Sposoby pielęgnacji pęcherzy na stopie

W momencie, gdy pęcherz pękł i spowodował na stopie piekące zranienie, należy stopy dokładnie wymyć oraz zdezynfekować powstały ubytek gazą jałową, nasączoną wodą utlenioną. Nie będzie to zapewne przyjemne doznanie, jednak uchronimy się w ten sposób przed powstaniem stanów zapalnych.

Nie manewrujmy w tym miejscu i nie próbujmy usunąć palcami naskórka, który się naderwał i częściowo pozostał zaczepiony o naskórek. Najlepszą metodą będzie przyklejenie go tam z powrotem, delikatne zdezynfekowanie i zabezpieczenie plastrem przed czynnikami zewnętrznymi. Możemy zastosować także chłodną kąpiel z dodatkiem szałwii i rumianku. Zioła te posiadają własności odkażające i łagodzące. Możliwe jest także zastosowanie opatrunku w sprayu, który zawiera substancje odkażające i pozostawia na otarciu delikatną błonkę, zapobiegającą przedostawaniu się brudu i bakterii.

Jeśli nie posiadamy tego typu preparatu, po dokładnym oczyszczeniu, osuszeniu i zdezynfekowaniu zranienia nałóżmy plaster. Mamy do wyboru kilka ich rodzajów. Możemy zaopatrzyć się w specjalne, żelowe plastry imitujące skórę. Są one nasączone substancją łagodzącą, wspomagającą proces leczenia i regeneracji. Charakteryzuje je doskonała skuteczność. Po ich aplikacji mijają dolegliwości bólowe i możemy bez obaw założyć buty, nawet te, które spowodowały otarcia. Dodatkową ich zaletą jest pochłanianie wysięków i dyskrecja w noszeniu, pozostają bowiem niemal całkowicie niewidoczne.

W przypadku bardzo rozległych otarć zakłada się opatrunki plastrowe nasączone substancją odkażającą. Chronią one uszkodzone tkanki skórne przed zabrudzeniem i zakażeniem bakteriami. Zakładajmy plastry i opatrunki jedynie w ciągu dnia. Jeśli jest taka możliwość, nocą pozwólmy oddychać i goić się skórze. Pamiętajmy, że dezynfekcja i zabezpieczenie otarć, zwłaszcza na stopach, może uchronić nas przed niebezpiecznymi i uciążliwymi w leczeniu chorobami, chociażby grzybicą. Uszkodzony naskórek stopy jest miejscem, w które z łatwością przenikają mikroorganizmy.

W przypadku pęcherzy, które nie uległy samoistnemu pęknięciu, sprawa na ogół jest znacznie mniej bolesna – przynajmniej do następnego założenia butów. Pojawia się też dylemat – przekłuwać czy nie robić tego? W przypadku maleńkich pęcherzy nie ma powodów, by ryzykować. Wystarczy na oczyszczoną skórę nałożyć odpowiedni plaster – najlepiej wspomnianą „drugą skórę” i zaczekać, aż miejsce się zagoi.

Zdarza się jednak, że pęcherz jest ogromny i bolesny lub istnieje ryzyko, że ulegnie on naderwaniu. Wówczas sterylną, cienką igłą możemy go nakłuć, a za pomocą jałowych gazików pomóc wypłynąć wypełniającej go, fizjologicznej substancji. Następnie należy dokładnie zdezynfekować i zabezpieczyć chore miejsce.

Czym są odciski na stopach?

Zdarza się, że stopy z różnych przyczyn są trwale uciskane przez obuwie, np. jeśli są w jakiś sposób zdeformowane lub gdy uprawiamy intensywnie sport. Wówczas nasze stopy nie tylko narażone są niemal na ciągłe otarcia i pęcherze. W miejscach permanentnego ucisku z czasem powstaje zgrubienie warstw skóry, zwane odciskiem. Tworzy się ono nieco inaczej niż pęcherz, który pojawia się bardzo szybko – w niemal natychmiastowej obronnej reakcji skóry na ucisk.

Odciski tworzą się znacznie dłużej, identycznym jest natomiast powód, dla którego się pojawiają, a jest nim sukcesywna reakcja obronna skóry, która wskutek notorycznego ucisku rogowacieje. Początkowo jest to zjawisko obejmujące jedynie powierzchniowe tkanki. Łatwo je odróżnić od zdrowej skóry, ponieważ błyszczą się i zmieniają kolor z różowego na żółtawy. Z czasem odciski stają się grubsze, wewnątrz pojawia się korzeń, który wrasta w skórę, powodując bardzo silne dolegliwości bólowe.

Jeśli już odciski pojawiły się na stopach lub znajdujemy się w grupie osób o bardzo realnym zagrożeniu wystąpienia tej dolegliwości, pamiętajmy przede wszystkim o profilaktyce i właściwej pielęgnacji.

Czytaj również: Wrastający paznokieć – przyczyny, objawy, leczenie, klamra, domowe sposoby

Jak pielęgnować stopy narażone na otarcia i odciski?

Przede wszystkim należy znaleźć przyczynę. Mogą być to kwestie ortopedycznych nieprawidłowości. Czasami do ich powstania przyczynia się otyłość oraz wspomniane już kilkakrotnie niewłaściwie dobrane obuwie. To ostatnie dotyczy głównie pań, ponieważ najbardziej nieodpowiednimi butami są nadal popularne szpilki, często fatalnie wyprofilowane, posiadające zwężane noski.

Najwłaściwiej jest zasięgnąć w tej kwestii fachowej, specjalistycznej porady podologa, który zapewne zaleci nam szereg zmian oraz podpowie, jak właściwie pielęgnować stopy. Jeśli uzna to za konieczne, zastosuje odpowiednie leczenie, najistotniejsze jednak jest to, że uzyskamy wskazówki, jak w przyszłości uchronić się przed tą nieprzyjemną dolegliwością. Jeśli zmiana obuwia nie zda się na wiele, ponieważ przyczyną jest deformacja stóp – zaleca się stosowanie profilaktycznych plastrów, opasek, wkładek profilujących czy ortez. O skórę stóp podatnych na pojawiające się hiperkeratozy należy dbać w szczególny sposób:

• stosować zmiękczające kąpiele. Najskuteczniej jest moczyć stopy naprzemiennie w wodzie z dodatkiem soli morskiej i szałwii. Uzyskamy dodatkową profilaktykę dla nadpotliwości, która często przyczynia się do powstawania otarć i odcisków;
• wykonywać peelingi stóp, które pomogą wygładzić zrogowacenia, usunąć martwy naskórek, a co najważniejsze – skóra nie będzie w tym wypadku produkować warstwy rogowej w sposób nadaktywny;
• stosować kremy i maści z mocznikiem, gliceryną, dobrze sprawdzą się także produkty z alantoiną, jeżeli pojawienie się odcisków ma związek z otarciami;

Bardzo dobrą metodą minimalizowania odcisków jest stosowanie papki z aspiryny i soku cytrynowego oraz plastrów cebuli. Maskę aspirynową wykonuje się, rozgniatając 5-6 tabletek z dodatkiem łyżki stołowej soku cytrynowego. Nakładamy maskę na 15 minut, zawijając dodatkowo folią spożywczą. Po zdjęciu wykonujemy peeling i używamy odpowiedniego kremu. Dobrym sposobem jest też przyłożenie w zrogowaciałe miejsca plastra cebuli, który wcześniej opalamy oraz zawijamy stopę bandażem – najwłaściwiej na noc.

Ponadto zwracajmy uwagę nie tylko na samo obuwie. Miejmy także na uwadze temperaturę, jaka panuje w naszych butach. Pęcherze i odciski powstają szybciej w cieple, zwłaszcza gdy stopa jest wilgotna.

Problemy z otarciami, pęcherzami i odciskami skutecznie utrudniają nam codzienne funkcjonowanie, powodując, że niewiele się poruszamy, rezygnujemy z uprawiania sportu, a nierzadko wstydzimy się swoich stóp. Jeżeli zawodzą domowe metody, mamy prawo podejrzewać, że dolegliwości te są wynikiem poważniejszych zmian – zasięgnijmy więc specjalistycznej konsultacji.