Azytromycyna to antybiotyk bakteriostatyczny, który zwany jest przez pacjentów antybiotykiem trzydniowym. Łatwość przyjmowania oraz szeroki zakres stosowania sprawił, że jest on często stosowany w leczeniu zakażeń bakteryjnych w wielu różnych częściach ciała. Ponadto azytromycyna charakteryzuje się dużym profilem bezpieczeństwa w porównaniu do innych makrolidów.
Azytromycyna – dawkowanie, wskazania, w ciąży, skutki uboczne, interakcje
Spis treści
Azytromycyna – działanie i wskazania
Azytromycyna to makrolid o potwierdzonej skuteczności na różne szczepy bakterii: Gram- ujemnych, Gram-dodatnich z grupy tlenowców i beztlenowców. Lek ten, ze względu na mechanizm działania, zaliczany jest do antybiotyków bakteriostatycznych. Działanie to powstaje na skutek hamowania syntezy białka stanowiącego integralną część komórki bakteryjnej. Ten makrolid charakteryzuje się specyficznymi właściwościami, dzięki którym osiąga duże stężenie w tkankach, co umożliwia stosowanie go przez 3 dni. Badania kliniczne pokazują, że azytromycyna jest magazynowana w tkankach od 2 do 4 dni. Dlatego antybiotyk działa, mimo że nie jest już przyjmowany.
Azytromycyna jest skuteczna w leczeniu:
- ostrych zakażeń górnych i dolnych dróg oddechowych,
- zakażeń ucha środkowego,
- zakażeń skóry i tkanek miękkich,
- we wczesnej fazie boreliozy,
- zakażeń cewki moczowej i szyjki macicy wywołanych przez Chlamydia trachomatis.
Azytromycyna – preparaty i dawkowanie
Leki zawierające azytromycynę nie są dostępne bez recepty. Postaci tego antybiotyku to:
- tabletki (nazwa handlowa Abiazyt, Azigen, Azitrin, AzitroLEK, Sumamed) w dawce 250 mg i 500 mg,
- proszek/granulat do sporządzania zawiesiny doustnej (nazwa handlowa Azimycin, Azycyna, AzitroLEK, Sumamed),
- krople do oczu (nazwa handlowa Azyter).
Zazwyczaj w opakowaniu znajdują się 3 tabletki. Azytromycyna może być również podawana w zastrzyku, ale zwykle odbywa się to tylko w szpitalu. Większość preparatów leczniczych jest refundowanych, a ich cena zależy od rodzaju i dawki leku.
Standardowe dawkowanie azytromycyny to 1500 mg, rozłożone na 3 dni po 500 mg na dzień, co odpowiada jednej lub dwóm tabletkom. Substancja dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego, niezależnie od przyjmowania posiłków. Dawki uzależnione są od rodzaju zakażenia i są szczegółowo opisane w ulotce dołączonej do opakowania lub w ChPL (charakterystyce produktu leczniczego). Dawkowanie zawsze dobiera lekarz i należy się stosować ściśle do jego zaleceń.
Dawkowanie u dzieci dobierane jest na podstawie masy ciała. U dzieci o wadze większej niż 45 kg można stosować lek w postaci tabletek, u pozostałych zalecana jest azytromycyna w zawiesinie. Zawiesina dostępna jest w dwóch dawkach 100 mg/5 ml oraz 200 mg/5 ml i stosuje się ją również przez 3 dni.
Na czym polega antybiotykooporność?
Azytromycyna – przeciwwskazania i skutki uboczne
Przeciwwskazaniami do stosowania azytromycyny jest uczulenie na którąkolwiek substancję zawartą w leku, erytromycynę oraz inne makrolidy. Brak jest badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania azytromycyny w ciąży. Istnieją doniesienia o przenikaniu antybiotyku do mleka matki, ale na chwilę obecną brak medycznych dowodów – z tego względu odradza się stosowania leku zarówno w ciąży, jak i w czasie karmienia.
Zażywanie azytromycyny jest związane z występowaniem skutków ubocznych w postaci wymiotów, bólów brzucha oraz nudności. Pacjenci przyjmujący ten lek często skarżą się na bóle głowy. Chorzy powinni mieć świadomość, że wpływa także na wyniki badań diagnostycznych krwi, ponieważ jej działanie powoduje zmniejszenie liczby limfocytów, zwiększenie liczby eozynofilów, obniżenie stężenia wodorowęglanów we krwi, zwiększenie liczby bazofilów, monocytów i neutrofilów. W trakcie terapii antybiotykowej warto sięgnąć po probiotyki.
Azytromycyna – interakcje
Azytromycyna wchodzi w interakcje z lekami zobojętniającymi stosowanymi w leczeniu zgagi i nadkwaśności. W celu wyeliminowania wpływu tych dwóch leków na siebie zaleca się podawanie tego antybiotyku co najmniej 1 godzinę przed lub 2 godziny po przyjęciu leków zobojętniających. Jednoczesne podawanie makrolidu oraz leków przeciwzakrzepowych może doprowadzić do nasilenia działania antykoagulantów, dlatego warto monitorować wskaźnik INR.
Kolejną istotną z klinicznego punktu widzenia interakcją jest połączenie z lekami obniżającymi cholesterol (np. atorwastatyną). Badania pokazały, że takie połączenie nasila proces rabdomiolizy, czyli objawów chorobowych wywołanych masywnym rozpadem tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej. Ze względu na teoretyczną możliwość zatrucia sporyszem nie należy stosować azytromycyny jednocześnie z pochodnymi ergotamin. Azytromycyna nie wpływa na skuteczność tabletek antykoncepcyjnych.
Azytromycyny nie powinno łączyć się z alkoholem. Nawet najmniejsze ilości alkoholu mogą powodować tachykardię i niebezpieczne dla życia skoki ciśnienia krwi.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Korzybski D., Nowiński A., Makrolidy – nie tylko działanie przeciwbakteryjne. Forum Medycyny Rodzinnej, 2013, 7, 5: 271–276.
- Guz. K., Immunomodulacyjne i przeciwzapalne właściwości wybranych antybiotyków i chemioterapeutyków. Postępy Hig. Med. Dośw. (online), 2007, 61: 828–837.
- Alvarez-Elcoro S., Enzler M. J., The macrolides: erythromycin, clarithromycin, and azithromycin. Mayo Clin. Proc., 1999, 74, 6: 613–634.
Opublikowano: 22.05.2019;
Oceń:
4.3
Ewelina Drelich
Farmaceuta
Absolwentka farmacji na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, marketingu i zarządzania na Akademii Leona Koźmińskiego oraz bezpieczeństwa stosowania substancji chemicznych na Wydziale Chemii Uniwersytetu Łódzkiego. Jej pasją jest bezpieczeństwo stosowania produktów leczniczych, co jest tematem pracy doktorskiej na Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autorka licznych tekstów edukacyjnych w pismach do farmaceutów. Współpracuje z wieloma portalami o tematyce farmaceutycznej.
184
Komentarze i opinie (0)