Probiotyki to szczepy bakterii lub drożdży działające korzystnie na organizm. Niekiedy dochodzi do zaburzeń mikroflory jelit, np. w wyniku biegunki (potocznie grypy jelitowej) czy antybiotykoterapii. W jej odbudowie pomoże stosowanie probiotyków na jelita w postaci tabletek, kapsułek czy proszku. Najlepsze z nich zawierają kilka oznaczonych szczepów bakterii probiotycznych. Jak wybrać dobry probiotyk na odbudowę flory bakteryjnej jelit?
Probiotyk na jelita – jak wybrać dobry probiotyk na florę bakteryjną jelit?
Probiotyk a synbiotyk – czym się różnią?
Probiotyki to wg definicji WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich dawkach przynoszą korzyść organizmowi gospodarza. Mogą być to szczepy niektórych gatunków bakterii lub grzybów.
Prebiotyki to natomiast substancje wspomagające wzrost bakterii probiotycznych. Jest to np. inulina czy błonnik pokarmowy. Synbiotyk zaś zawiera zarówno probiotyk, jak i prebiotyk.
Bakterie probiotyczne i ich szczepy w probiotykach
Warto pamiętać, że właściwości probiotyczne mają konkretne szczepy bakterii, a nie ich całe gatunki. Ważne jest więc, aby za nazwą każdego z gatunków (złożoną z 2 wyrazów) znajdowało się oznaczenie szczepu występującego w preparacie (np. numer czy oznaczenie literowe).
Kolejną rzeczą wartą zapamiętania jest fakt, że w poszczególnych zastosowaniach skuteczne będą inne szczepy bakterii probiotycznych – nie istnieje probiotyk uniwersalny.
Probiotyk dla dzieci – w tabletkach, proszku, kapsułkach?
W aptekach dostępne są: probiotyki w tabletkach, kapsułkach, kroplach, ampułkach, (ich zawartość, po otwarciu, podaje się doustnie), a także w postaci proszku, z którego przyrządza się zawiesinę (np. w saszetkach).
Probiotyk dla dzieci poniżej 6 lat powinien mieć postać kropli lub proszku do sporządzania zawiesiny ze względu na ryzyko zadławienia się tabletką lub kapsułką. Niekiedy można również wysypać zawartość kapsułki i wymieszać ją, np. z: wodą, mlekiem czy jogurtem. Część preparatów probiotycznych musi być przechowywana w lodówce.
Dobry probiotyk na jelita – jaki wybrać?
Do probiotyków mających korzystny wpływ na jelita należą m.in.: szczepy z rodzaju Lactobacillus: L. rhamnosus GG, L. acidophilus La-5 oraz Bifidobacterium: B. bifidum W23, B. lactis W51, a także drożdże Saccharomyces boulardii CNCM I-745. Wchodzą one w skład probiotyków na biegunkę (potocznie grypę jelitową) stosowanych zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Należy stosować także probiotyki przy antybiotykach, ponieważ niszczą one nie tylko bakterie chorobotwórcze, ale i florę bakteryjną jelit. Odbudowa ich środowiska jest możliwa tylko wtedy, gdy probiotyk jest stosowany jeszcze przez kilka dni po zakończeniu antybiotykoterapii. Zaniechanie przyjmowania preparatu zwiększa ryzyko zakażeń w przewodzie pokarmowym, co skutkuje biegunkami.
Najlepszy probiotyk na florę bakteryjną jelit
Najlepszy probiotyk zawiera kilka oznaczonych szczepów bakterii probiotycznych, może również zawierać oznaczony szczep Saccharomyces boulardii.
Bakterie probiotyczne mogą być również zawarte w produktach spożywczych. Są to najczęściej jogurty i kefiry. Należy jednak pamiętać, że taki probiotyk naturalny również musi mieć podany na opakowaniu szczep bakterii, który został w nim zastosowany. Jeśli podana jest tylko dwuwyrazowa nazwa, wówczas producent stosuje bakterie kwasu mlekowego, które nie muszą mieć właściwości probiotycznych.
Probiotyki mogą także stosowane w chorobach jelit, np. w zespole jelita drażliwego. Najlepiej przebadany w tym wskazaniu jest szczep Lactobacillus plantarum 299V.
Czytaj również: Immunosupresja – co to jest? Jakie leki wywołują immunosupresję?
Probiotyki dopochwowe na infekcje intymne
Poza korzystnym wpływem na mikroflorę jelit, pewne szczepy probiotyczne mają również zastosowanie w chorobach innych narządów. Badania naukowe wykazały, że stosowany doustnie szczep Streptococcus salivarius K12 jest skuteczny w zmniejszaniu częstotliwości nawracających infekcji gardła, nosa lub ucha. Zastosowany natomiast na początku infekcji, skraca jej czas. Nie powinien być jednak stosowany w trakcie antybiotykoterapii. Preparat zawierający ten szczep jest dostępny bez recepty.
Istnieją także probiotyki na infekcje intymne wyorzystywane zarówno w ich leczeniu, jak i profilaktyce zakażeń. Takie wskazania mają m.in.: szczepy Lactobacillus gasseri DSM 14869, Lactobacillus rhamnosus DSM 14870, Lactobacillus rhamnosus 573, Lactobacillus fermentum 57A, Lactobacillus plantarum 57B, Lactobacillus gasseri 57C. Najczęściej stosowane są dopochwowo, w postaci tabletek lub kapsułek.
Preparaty te są dostępne bez recepty, jednak w przypadku podejrzenia infekcji intymnej, powinno się udać do ginekologa, który na podstawie diagnostyki wybierze odpowiedni lek. W profilaktyce zakażeń powinno się natomiast zacząć aplikować probiotyk w dzień po zakończeniu miesiączki i kontynuować jego stosowanie przez czas określony w ulotce danego preparatu. Większość probiotyków dopochwowych musi być przechowywana w lodówce. Bakterie występują w nich w formie żywej lub liofilizowanej.
Adrianna Gumienna
Farmaceuta
Komentarze i opinie (4)
opublikowany 18.02.2019
opublikowany 09.02.2020
opublikowany 26.03.2020
opublikowany 30.04.2020