Plamica Schöenleina-Henocha (HSP, plamica alergiczna) to schorzenie związane z zapaleniem małych naczyń. Jest ono wywołane reakcją immunologiczną na czynnik zakaźny (np. paciorkowiec). Schorzenie to objawia się m.in. zmianami skórnymi (bąble pokrzywkowe, pęcherze, rumienie czy guzki), krwią w stolcu oraz bólami stawów i głowy. Częściej mamy do czynienia z chorobą Schöenleina-Henocha u dzieci. Stosuje się leczenie objawowe.
Plamica alergiczna – przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
Co to jest plamica Schöenleina-Henocha?
Choroba Sch ö enleina-Henocha (plamica Schöenleina-Henocha – HSP) to zapalenie małych naczyń, głównie w obrębie skóry, błon maziowych stawów, nerek i przewodu pokarmowego, zdecydowanie rzadziej płuc i układu nerwowego, wywołane odpowiedzią immunologiczną np. na czynnik zakaźny, którym często jest paciorkowiec.
Schorzenie może pojawić się w każdym wieku, ale najczęściej z chorobą Schöenleina-Henocha mamy do czynienia u dzieci.
W patogenezie dolegliwości dochodzi do tworzenia przeciwciał IgA (na tle zapalno-uczuleniowym), odkładania się ich w naczyniach i rozszczelnienia ścian naczyń, co przekłada się na objawy choroby.
U podłoża reakcji zapalno-uczuleniowej bardzo często leży czynnik infekcyjny (najczęściej zakażenie paciorkowcowe), rzadziej leki, szczepionki, ukąszenie owada, czynniki chemiczne i termiczne, spożycie niektórych pokarmów. Plamica Schöenleina-Henocha stosunkowo często pojawia się po przechorowaniu infekcji paciorkowcowej.
Plamica alergiczna – jakie są objawy?
Wśród objawów plamicy (alergicznego zapalenia naczyń) wyróżnia się m.in. objawy skórne: zmiany krwotoczne zlokalizowane przede wszystkim na wyprostnych powierzchniach kończyn dolnych i pośladkach. Przed wystąpieniem charakterystycznej wysypki krwotocznej zmiany skórne mogą mieć inny charakter – pęcherzy, rumieni, guzków lub bąbli pokrzywkowych.
Pojawiają się także zaburzenia pracy nerek: krwiomocz, objawy kłębuszkowego zapalenia nerek (np. białkomocz), obrzęki. W rzadkich przypadkach pojawiają się symptomy niewydolności nerek.
Plamica alergiczna objawia się także dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego – bólami brzucha czy obecnością krwi w stolcu (krwiste biegunki). Pacjent może odczuwać bóle stawów, skarżyć się na ich obrzęki, a także zaburzenia ruchomości.
Wśród objawów ze strony płuc (dość rzadkich) należy wymienić krwioplucie. Chorobie Schöenleina-Henocha towarzyszą również symptomy ze strony układu nerwowego, takie jak bóle głowy i drgawki.
Choroba Schöenleina-Henocha – badania moczu, krwi, RTG?
W diagnostyce plamicy Schöenleina-Henocha największe znaczenie odgrywa obraz kliniczny, czyli obecność charakterystycznych objawów (koniecznym warunkiem do rozpoznania choroby jest stwierdzenie objawów skórnych, którym towarzyszy m.in. jeden z objawów zajęcia narządów wymienionych wyżej).
Wykonywane jest także badanie ogólne moczu – w celu stwierdzenia ewentualnego krwinkomoczu i białkomoczu. Czasem wykonuje się badanie kału na krew utajoną. Spośród badań laboratoryjnych z krwi charakterystyczne może być podwyższenie stężenia immunoglobulin IgM i IgA, czasem obserwuje się podwyższenie wskaźników stanu zapalnego.
Pacjent z chorobą Schöenleina-Henocha, u którego stwierdza się objawy ze strony nerek czy przewodu pokarmowego, wymaga wykonania USG jamy brzusznej i układu moczowego. W przypadku zajęcia stawów można wykonać badanie ultrasonograficzne stawów.
Podejrzenie zmian płucnych jest wskazaniem do RTG klatki piersiowej. Podejrzenie zmian ze strony OUN wymaga wykonania badań obrazowych mózgu. W bardzo rzadkich przypadkach pobiera się wycinek skóry do oceny histopatologicznej lub wykonuje się biopsję nerek.
Alergiczne zapalenie naczyń (HSP) – leczenie
Choroba Schöenleina-Henocha ma z reguły przebieg łagodny i samoograniczający się, często manifestuje się tylko zmianami skórnymi i stawowymi – bez zajęcia innych narządów. Stosowane jest leczenie objawowe, np. niesteroidowe leki przeciwzapalne i uszczelniające naczynia krwionośne oraz okłady z sody na stawy. Zaleca się reżim łóżkowy.
W przypadku zajęcia przewodu pokarmowego i/lub masywnego zajęcia skóry do leczenia włącza się glikokortykosteroidy. Jeżeli u chorego dodatkowo stwierdza się czynną infekcję bakteryjną, stosowana jest antybiotykoterapia.
Po zakończeniu leczenia konieczne jest okresowe wykonywanie badania ogólnego moczu w celu wykrycia ewentualnego krwinkomoczu, który może pojawić się po pewnym czasie od pierwszej fazy choroby. Zaleca się także wyleczenie próchnicy zębów, która jest siedliskiem bakterii, w tym paciorkowców. Pacjenci po przebytym kłębuszkowym zapaleniu nerek powinni pozostać pod opieką poradni nefrologicznej.
Opublikowano: 05.04.2017;
aktualizacja: 14.04.2017
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
12
Komentarze i opinie (0)