USG stawu biodrowego u dorosłych jest łatwo dostępną i nieinwazyjną metodą diagnostyczną, która umożliwia rozpoznanie wielu nieprawidłowości w obrębie stawu biodrowego. Takie badanie będzie przydatne na przykład do: uwidocznienia wysięku i stanu zapalnego, nieprawidłowości w obrębie zarysów kostnych stawu, urazów przeciążeniowych mięśni okolicy stawu biodrowego i pachwiny u sportowców, a także powiększonych węzłów chłonnych. Badanie USG stawu biodrowego nie wymaga specjalnego przygotowania, wymaga jedynie odsłonięcia okolic pachwiny i pośladka. Możliwe jest bez skierowania lub ze skierowaniem od ortopedy. USG stawu biodrowego nie oceni jednak dobrze takich struktur jak: obrąbek stawowy czy chrząstka stawowa – mogą być one dokładnie oceniane jedynie za pomocą rezonansu magnetycznego. Do diagnostyki urazów z kolei bardziej pomocne będzie RTG stawu biodrowego.
USG stawu biodrowego – wskazania, co może wykazać, cena
Wskazania do wykonania USG stawu biodrowego
USG stawu biodrowego to nieinwazyjne badania wykorzystujące fale ultradźwiękowe do tworzenia: obrazów ścięgien, chrząstek, więzadeł i naczyń krwionośnych. Fale wnikają w badane struktury, następnie odbijają się od nich i wracają do głowicy. Odbite ultradźwięki są przetwarzane na obrazy, które widać na monitorze.
USG biodra daje wyraźny obraz tkanek miękkich, których nie byłoby dobrze widać na RTG biodra.
RTG stawu biodrowego z kolei jest badaniem pierwszego rzutu do obrazowania zmian w obrębie kości udowej, np. młodzieńcze złuszczenie kości udowej, choroba Perthesa (1,2). RTG stawu biodrowego będzie również badaniem pierwszego rzutu w podejrzeniu złamania w obrębie biodra i miednicy. Można je także wykonać w przypadku chęci uwidocznienia zmian zwyrodnieniowych w obrębie stawu biodrowego.
Czasami konieczne jest zrobienie rezonansu magnetycznego – w przypadku dyskretnych zmian zwyrodnieniowych – badanie jest drogie i trudno dostępne.
Badanie USG przeprowadzane jest przez lekarza w czasie rzeczywistym, dlatego można wykorzystać je podczas biopsji gruboigłowej lub aspiracji płynu stawowego – w przeciwieństwie do RTG.
USG stawu biodrowego – kiedy warto je wykonać
Na badanie USG stawu biodrowego warto się umówić, gdy odczuwa się ból biodra podczas normalnej lub zwiększonej aktywności. USG stawu biodrowego dobrze jest także wykonać, gdy pojawia się trzeszczenie lub przeskakiwanie w stawie biodrowym oraz ograniczenie ruchomości stawu. Na badanie USG biodra warto zapisać się także, jeśli pojawia się ból pachwiny po wewnętrznej stronie biodra lub pośladka.
USG stawu biodrowego – kto wykonuje badanie i ile ono kosztuje?
Kto wykonuje USG biodra? Zazwyczaj jest to lekarz ortopeda lub radiolog, który robiąc to badanie ultrasonograficzne od razu powie, czy wyszło prawidłowo i czy nie ma konieczności poszerzenia diagnostyki.
Badanie trwa zazwyczaj kilkanaście minut, jest możliwe do wykonania zarówno w ramach kontraktu z NFZ (nie może na nie jednak skierować bezpośrednio lekarz rodzinny, może za to skierować na RTG biodra) lub prywatnie – cena różni się w zależności od miasta czy gabinetu, ale w większości przypadków jest to ok. 200–300 złotych.
Badanie USG stawu biodrowego – przebieg
Przebieg badania USG stawu biodrowego jest następujący: pacjent jest proszony o położenie się na leżance i odsłonięcie pachwiny oraz pośladka. Nie jest konieczne całkowite ściągnięcie bielizny, a jedynie nieznaczne jej opuszczenie. Lekarz wykonujący badanie kładzie na badany obszar żel, który umożliwia przewodzenie ultradźwięków. Podczas badania lekarz przesuwa głowicę urządzenia po skórze, dzięki czemu jest w stanie zobaczyć poszczególne struktury w obrębie biodra.
Co może wykazać USG stawu biodrowego?
Podczas badania USG stawów biodrowych można wykazać wiele istotnych patologii. Poniżej wymieniono większość z nich:
- uszkodzenia i zwapnienia ścięgna głowy prostej mięśnia czworogłowego uda;
- wysięk zapalny w stawie biodrowym,
- przerost błony maziowej stawu,
- zapalenie kaletki biodrowo-lędźwiowej,
- torbiele galaretowate (inaczej gangliony) obrąbka panewki stawu biodrowego,
- urazy mięśni przywodzicieli,
- biodro trzaskające,
- tętniaki rzekome tętnicy udowej,
- zapalenie kaletki krętarza większego,
- uszkodzenie przyczepów ścięgien mięśni znajdujących się w okolicy krętarzy kości udowej –inaczej uszkodzenie stożka rotatorów stawu biodrowego,
- obecność wysięku zapalnego i krwiaka,
- uszkodzenia przyczepów ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych,
- zapalenie kaletki kulszowo-pośladkowej,
- ucisk na nerw kulszowy – USG pomoże znaleźć przyczynę ucisku nerwu (np. napięty mięsień gruszkowaty, fragmenty kostne po urazie biodra),
- ucisk na nerw udowy – USG bioder może pozwolić na określenie przyczyny ucisku nerwu,
- powiększenie pachwinowych węzłów chłonnych (podejrzenie choroby nowotworowej),
- łagodne lub złośliwe zmiany nowotworowe w obrębie stawu biodrowego.
Oprócz patologii, dzięki USG biodra lekarz może opisać prawidłową ilość płynu w zachyłku przednim stawu i prawidłową echogeniczność oraz grubość torebki stawowej.
Podsumowując: w przypadku jakichkolwiek dolegliwości dotyczących stawów biodrowych warto udać się do lekarza ortopedy (potrzebne skierowanie od lekarza rodzinnego), który po zebraniu wywiadu i wykonaniu badania przedmiotowego (staw biodrowy wymaga badania zakresu ruchomości) najpewniej zaleci wykonanie USG biodra. Jest to badanie niebolesne, nieinwazyjne, gdzie wynik będzie dostępny od razu po jego wykonaniu.
Jeśli badanie nie rozwieje wątpliwości, konieczne będzie zlecenie innych badań obrazowych okolicy biodra celem dokładnego umiejscowienia zmian chorobowych, a w niektórych przypadkach także badań laboratoryjnych.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- A. Greenspan, Diagnostyka obrazowa w ortopedii dla lekarza praktyka, Medipage, Warszawa 2011.
- D.T. Schwartz, E.J. Reisdorff, Radiologia wypadkowa, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002.
172
Komentarze i opinie (0)