Manometria odbytu to badanie, które pozwala ocenić funkcję zwieraczy odbytu. Inna nazwa badania to manometria odbytowo-odbytnicza lub manometria anorektalna. Wskazaniem do wykonania tego badania są uporczywe zaparcia, ale także nietrzymanie stolca i choroby zapalne jelita grubego. Badanie wykonuje się w specjalistycznych ośrodkach. Manometria trwa około 30 minut.
Manometria odbytu (manometria anorektalna) – jak wygląda badanie, wskazania i cena
Spis treści
Czym jest manometria odbytu?
W literaturze naukowej badanie to występuje również pod nazwą manometria anorektalna lub manometria odbytowo-odbytnicza. Jest to badanie stosowane w wyspecjalizowanych ośrodkach gastroenterologicznych służące do oceny funkcji zwieraczy odbytu. Wykonanie badania wyspecjalizowanym aparatem pozwala ocenić ciśnienie panujące podczas wydalania cewnika, który spełnia podczas badania funkcję kału.
Dzięki temu oznaczeniu można ocenić jakie ciśnienie panuje na wysokości odbytnicy, zwieracza wewnętrznego i zewnętrznego podczas defekacji – wydalania kału. Badanie to znalazło zastosowanie np. w trakcie kwalifikacji do zabiegu operacyjnego na końcowym odcinku przewodu pokarmowego, w diagnostyce nietrzymania kału, w przypadku uciążliwych zaparć stolca, a także w zespołach bólów odbytu.
Manometria odbytu – wskazania
Manometrię anorektalną zleca się u pacjentów uskarżających się na dolegliwości związane z końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego.
Wskazaniem do wykonania badania są:
- uporczywe zaparcia – badanie wykonuje się w celu diagnostyki przyczyn, a także w celu analizy funkcjonowania aparatu zwieraczowego,
- nietrzymanie stolca,
- wypadanie odbytnicy,
- podejrzenie choroby Hirschsprunga (dzieci i młodzież),
- pacjenci, u których planowany jest zabieg na jelicie grubym celem odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego,
- pacjenci z planowanym zabiegiem rekonstrukcji lub zabiegami w okolicy odbytu,
- pacjenci z chorobą Crohna z przetokami okołoodbytniczymi.
Jak wygląda manometria anorektalna?
Badanie przeprowadza się w ośrodkach referencyjnych, potrzebny jest specjalistyczny sprzęt oraz doświadczona osoba do przeprowadzenia badania oraz analizy wyników.
Przed manometria odbytu należy wykonać dwie lewatywy. Wlewkę doodbytniczą można kupić w aptece. Jeżeli badanie jest w godzinach porannych to pierwszą lewatywę należy wykonać w dniu poprzedzającym badanie, a drugą dwie godziny przed badaniem. Jeśli badanie zaplanowane jest w godzinach popołudniowych to pierwszą lewatywę należy wykonać rano, a drugą dwie godziny przed badaniem. Nie ma konieczności oczyszczania całego jelita przed tym badaniem.
Pacjent kładzie się na lewym boku z podkulonymi nogami (zgięcie w stawach kolanowych i biodrowych). Po odpowiednim ułożeniu lekarz przez odbyt wkłada specjalną sondę - wielokanałowy cewnik, umożliwiający rejestrację ciśnienia na różnych poziomach. W zależności od wieku cewnik wsuwa się na głębokość 10-15 cm. Całe badanie trwa 30-60 minut.
Aby trafnie ocenić ciśnienia zwieracza zewnętrznego i wewnętrznego odbytu, czucia trzewnego, czynności motorycznej odbytu pacjent może zostać poproszony o wykonanie odpowiednich testów diagnostycznych.
Ile trwa manometria odbytu? Całe badanie trwa 30-60 minut. Cena manometrii anorektalnej to około 700 zł.
Manometria odbytu – wynik
W warunkach prawidłowych po umieszczeniu cewnika w odbycie, a następnie podczas próby jego usunięcia ciśnienie w odbytnicy zwiększa się, natomiast napięcie (ciśnienie) zwieraczy zewnętrznego oraz wewnętrznego obniża się.
Manometria odbytowo-odbytnicza jest wykonywana m.in. u pacjentów z nietrzymaniem stolca spowodowanym głównie dysfunkcją mięśni zwieraczy odbytu. Ważnym parametrem, który można określić podczas wykonania tego badania jest określenie wrażliwości odbytnicy na rozciąganie.
Stosuje się trójstopniową skalę:
- podstawowy próg czucia wypełnienia odbytnicy,
- poczucie silnego parcia z potrzebą nagłego oddania stolca,
- objętość powodująca poczucie bólu – maksymalne wypełnienie odbytnicy.
Określenie czy jest prawidłowy poziom wypełnienia odbytnicy czy też nieprawidłowy pozwala wybrać dla pacjenta odpowiednie leczenie. W przypadku kiedy manometria odbytu nie ujawnia uszkodzenia zwieraczy odbytu i zachowane jest prawidłowe czucie w kanale odbytu i odbytnicy można zaproponować pacjentowi leczenie farmakologiczne lub metodę biofeedback.
Natomiast w przypadku uszkodzenia zwieracza odbytu, albo leczenie zachowawcze nie przyniosło oczekiwanego efektu należy zastosować leczenie operacyjne uszkodzeń zwieraczy lub operacje rekonstrukcyjną zwieraczy ewentualnie z etapem wytworzenia sztucznego odbytu w ciężkich przypadkach nietrzymania stolca.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- P.Layer, U. Rosien Gastroenterologia praktyczna, tom 2, red. wyd. pol. Leszek Paradowski.
- M. Gonciarz, Z.Gonciarz, Kompendium gastroenterologiczne, wyd. Termedia, Poznań 2017.
Opublikowano: 26.09.2014;
aktualizacja: 16.03.2015
Oceń:
4.3
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Kamil Kowal
Lekarz
Absolwent Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W chwili obecnej pracuje jako lekarz stażysta w Wojewódzkim Szpitalu im. Prymasa Kardynała S. Wyszyńskiego w Sieradzu. W zakresie medycyny szczególnie zainteresowany chirurgią oraz ortopedią i traumatologią.
434
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 29.05.2022