Prezerwatywa to najchętniej wybierana metoda antykoncepcji. Jest szeroko dostępna, nie wymaga recepty. Założona na penisa w trakcie erekcji blokuje plemnikom drogę do komórki jajowej. Ponadto jako jedyna chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Dowiedz się, jak działa prezerwatywa, jaka jest jej skuteczność oraz jakie rodzaje tego środka antykoncepcyjnego możemy wyróżnić.
Prezerwatywy – rodzaje, skuteczność, sposób działania. Jak założyć i zdjąć kondom?
Spis treści
- Czym jest prezerwatywa?
- Jakie są rodzaje prezerwatyw?
- Jaki rozmiar prezerwatywy wybrać?
- Jak założyć prezerwatywę?
- Jak zdjąć prezerwatywę?
- Prezerwatywa – skuteczność
- Prezerwatywa a choroby przenoszone drogą płciową – wypowiedź ginekologa
- Prezerwatywy – wady i zalety
- Prezerwatywy dla kobiet
- Co zrobić gdy prezerwatywa pęknie?
Czym jest prezerwatywa?
Prezerwatywa, nazywana potocznie kondomem to jedna z najpopularniejszych metod zabezpieczenia się przed nieplanowaną ciążą i chorobami przenoszonymi drogą płciową. Jest mechaniczną formą antykoncepcji. Tworzy fizyczną barierę, która uniemożliwia dostanie się nasienia do dróg rodnych kobiety.
Ma postać osłony, wykonanej z cienkiej gumy, najczęściej lateksu. Osoby uczulone na lateks mogą wybrać prezerwatywę zrobioną z poliizoprenu lub syntetycznej żywicy AT-10. Obecnie na rynku dostępne są również prezerwatywy dla kobiet.
Jakie są rodzaje prezerwatyw?
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów prezerwatyw. Różnią się między sobą nie tylko rozmiarem, ale również kształtem, smakiem, kolorem czy materiałem, z jakiego zostały wykonane. Prezerwatywy mogą również wydłużać stosunek, dodatkowo nawilżać czy rozgrzewać.
Możemy wyróżnić następujące rodzaje prezerwatyw:
- prezerwatywy lateksowe. Są nieprzepuszczalne i wysoce rozciągliwe. Mogą jednak uczulać i zmniejszać doznania seksualne mężczyzn;
- prezerwatywy nielateksowe. Osoby uczulone na lateks mogą wybrać prezerwatywę zrobioną z poliizoprenu lub syntetycznej żywicy AT-10. To cienki materiał, prawie niewyczuwalny podczas stosunku;
- prezerwatywy nawilżane. Pokryte są zarówno na zewnątrz, jak i od środka specjalnym lubrykantem. To idealne rozwiązanie dla par, w których kobieta cierpi na suchość pochwy;
- prezerwatywy z wypustkami i prążkowane. Nie mają gładkiej powierzchni, co może pozytywnie wpływać na doznania seksualne obu partnerów;
- prezerwatywy ze środkiem plemnikobójczym. Pokryte są dodatkowo środkiem działającym niszcząco na plemniki;
- prezerwatywy wydłużające stosunek. Nasączone są preparatem, który opóźnia wytrysk;
- prezerwatywy smakowe. Przeznaczone przede wszystkim do seksu oralnego.
Jaki rozmiar prezerwatywy wybrać?
Dobranie odpowiedniego rozmiaru prezerwatywy jest niezwykle istotne. Zbyt długi czy za szeroki kondom może zsunąć się w trakcie stosunku, a zbyt wąski lub za mały może pęknąć podczas penetracji. Rozmiar prezerwatywy należy dopasować do obwodu członka. Pomiar wykonujemy na stojąco, gdy penis jest w stanie wzwodu.
Wyróżniamy następujące rozmiary prezerwatyw:
- obwód penisa od 9,5 do 10 cm – rozmiar o średnicy 47 mm;
- obwód penisa od 10 do 11 cm – rozmiar 49 mm;
- obwód penisa od 11 do 11,5 cm – rozmiar 53 mm;
- obwód penisa od 11,5 do 12 cm – rozmiar 56 mm;
- obwód penisa od 12 do 13 cm – rozmiar 60 mm;
- obwód penisa od 13 do 14 cm – rozmiar 64 mm;
- obwód penisa od 14 do 15 cm – rozmiar 69 mm.
Jak założyć prezerwatywę?
By zapewnić pełną skuteczność, należy:
- wyjąć prezerwatywę z opakowania, uważając, aby nie uszkodzić jej biżuterią lub paznokciami – nie otwierać opakowania zębami;
- umieścić prezerwatywę na szczycie członka, który jest we wzwodzie;
- jeśli na końcu prezerwatywy znajduje się zbiorniczek, należy ścisnąć go między kciukiem a palcem wskazującym, aby wypchnąć z niego powietrze;
- delikatnie rozwinąć prezerwatywę ku podstawie członka;
- jeśli prezerwatywa nie chce się rozwinąć, najprawdopodobniej jest błędnie przytrzymywana – w takiej sytuacji najlepiej ją wyrzucić, ponieważ na jej zewnętrznej stronie może już znajdować się nasienie.
Jak zdjąć prezerwatywę?
- Po stosunku należy wycofać członka z pochwy, dopóki jest on nadal wzwiedziony – podczas tej czynności należy przytrzymać prezerwatywę przy podstawie członka.
- Zdjąć prezerwatywę z członka, uważając, aby nie wylać zawartości.
- Prezerwatywę wyrzucić do kosza, nie do toalety.
- Nie dopuszczać do kontaktu członka z okolicą narządów płciowych kobiety.
- Przy następnym stosunku użyć nowej prezerwatywy.
Sprawdź informacje na temat dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych
Prezerwatywa – skuteczność
Skuteczność prezerwatyw, podobnie jak innych metod antykoncepcji, mierzona jest przy pomocy wskaźnika Pearla. Indeks ten przedstawia stosunek liczby niezamierzonych ciąż, do których doszło na skutek regularnej aktywności seksualnej w ciągu roku, u stu par stosujących w tym czasie daną metodę antykoncepcji. W przypadku prezerwatyw wskaźnik ten wynosi 2–15. Oznacza to, że na sto przebadanych pań stosujących tę metodę antykoncepcji, kilka z nich zaszło w nieplanowaną ciążę.
Na obniżenie skuteczności prezerwatywy mogą mieć wpływ:
- nieprawidłowe przechowywanie. Należy unikać noszenia prezerwatywy w portfelu czy kieszeni spodni. Ponadto długotrwała ekspozycja na wilgoć czy promienie słoneczne niszczy lateks;
- niewłaściwe otwieranie opakowania. Niewskazane jest używanie ostrych narzędzi. Długie paznokcie również mogą uszkodzić prezerwatywę;
- stosowanie środków nawilżających zawierających tłuszcze. Wszelkiego rodzaju kremy czy olejki do ciała niszczą lateks. W celu nawilżenia należy sięgać wyłącznie po specjalne lubrykanty na bazie wody, które są szeroko dostępne w aptekach i drogeriach.
Prezerwatywa a choroby przenoszone drogą płciową – wypowiedź ginekologa
Zdaniem eksperta
Zaletą prezerwatyw niewątpliwie jest to, że zmniejszają one prawdopodobieństwo zakażenia się chorobami przenoszonymi drogą płciowa, takimi jak: kiła, rzeżączka, zakażenie wirusem HIV, HBV, czy HCV. Należy jednak pamiętać, że jedynie częściowo zmniejsza ona prawdopodobieństwo zakażenia się wirusem HPV.
Prezerwatywy posiadają wysoką skuteczność w zapobieganiu przenoszenia się wirusa HIV – jest ona szacowana na 80-95% (podczas stosunków heteroseksualnych).
Prezerwatywy – wady i zalety
Zalety prezerwatyw:
- są skuteczną formą antykoncepcji;
- chronią przed chorobami wenerycznymi;
- są dostępne bez recepty;
- mogą pomóc w utrzymaniu lub przedłużeniu erekcji;
- są łatwe w użyciu.
Wady prezerwatyw:
- stosowanie prezerwatyw może osłabić doznania seksualne, a w dłuższej perspektywie zmniejszyć przyjemność płynącą ze stosunku;
- prezerwatywy lateksowe mogą wywoływać reakcje alergiczne;
- podczas stosunku może dojść do zsunięcia się lub pęknięcia prezerwatywy (najczęściej na skutek źle dobranego rozmiaru lub niewłaściwego użycia);
- stosowanie prezerwatyw może negatywnie oddziaływać na spontaniczność kontaktów seksualnych, zaburzać harmonię podczas stosunku.
Prezerwatywy dla kobiet
Obecnie na rynku dostępne są również femidomy, czyli kondomy dla pań. Wyglądem przypominają męską prezerwatywę, jednak posiadają z obu stron pierścienie, umożliwiające umieszczenie w pochwie. Wzbogacone są w środek nawilżający oraz plemnikobójczy.
Standardowa długość femidomu wynosi 17 cm. Prawidłowo założony powinien wystawać z pochwy na około 2 cm. Można go nałożyć nawet na kilka godzin przed stosunkiem płciowym. Warto dodać, że femidomy cechuje niski wskaźnik Pearla (5-21), co oznacza wysoką skuteczność. Zabezpieczają nie tylko przed zajściem w ciążę, ale również chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Co zrobić gdy prezerwatywa pęknie?
Jeśli prezerwatywa pęknie lub zsunie się, można zastosować antykoncepcję awaryjną, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia niechcianej ciąży. Środki te służą wyłącznie do stosowania w sytuacjach wyjątkowych i nie wolno ich traktować jako zwykłej formy antykoncepcji.
W antykoncepcji awaryjnej stosujemy tabletkę 72 h po, czyli taką, którą należy zastosować w okresie do 72 godzin po odbyciu stosunku bez zabezpieczenia. Tabletka awaryjna jest dostępna wyłącznie na receptę.
Opublikowano: 18.05.2021;
aktualizacja: 04.04.2023
Oceń:
4.8
Aneta Kroczyńska
specjalista zdrowia publicznego
Absolwentka Zdrowia Publicznego na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym. Z zamiłowania podróżniczka i poszukiwaczka nowych smaków. Autorka wielu publikacji na temat profilaktyki, edukacji zdrowotnej oraz dietetyki.
625
Komentarze i opinie (4)
opublikowany 24.08.2021
opublikowany 30.09.2022
opublikowany 30.03.2023
opublikowany 22.08.2023