Czym jest moszna?
Moszna (ang. scrotum) to unaczyniony i unerwiony worek skórny, który zawiera jądra wraz z przylegającymi do nich najądrzami oraz nasieniowodami, które tworzą powrózek nasienny. Worek mosznowy znajduje się poza jamą brzuszną, której jest uwypukleniem i mieści się pomiędzy prąciem a odbytem.
Tak jak penis, moszna należy do męskich narządów płciowych zewnętrznych. Skóra moszny charakteryzuje się lekkim pomarszczeniem i nieco ciemniejszym zabarwieniem niż pozostała skóra.
Zobacz też: Łechtaczka – budowa, funkcje
Z czego zbudowana jest moszna?
Ścianę moszny budują dwie warstwy skóry oraz warstwa tkanki łącznej, czyli błona kurczliwa, której włókna mięśniowe umożliwiają kurczenie się moszny w niskich temperaturach. We wnętrzu moszny można wyróżnić dwie komory oraz przegrodę moszny, która jest widoczna na zewnątrz jako szew moszny. Każda komora ma za zadanie chronić jedno jądro, komora prawa – jądro prawe, a komora lewa – jądro lewe.
Pod skórą moszny znajduje się kilka warstw ochronnych, do których należą:
- trzy warstwy powięzi wraz z włóknami mięśnia dźwigacza jądra;
- osłonka pochwowa jądra wraz z płynem, dzięki któremu możliwe jest poruszanie się jąder wewnątrz tkanek.
Moszna jest narządem unaczynionym przez gałęzie mosznowe przednie, tylne oraz tętnicę mięśnia dźwigacza jądra i unerwionym przez nerwy mosznowe przednie oraz tylne. Bogate unaczynienie, czyli waskularyzacja, brak obecności warstwy podskórnej, niewielkie owłosienie oraz obecność gruczołów potowych to mechanizmy ułatwiające utratę ciepła.
Czytaj również: Jak prawidłowo nazywać kobiece narządy płciowe?
Jak wykonać samobadanie jąder przez mosznę?
Mężczyźni raz w miesiącu powinni przeprowadzać palpacyjne samobadanie jąder. To proste, całkowicie bezbolesne badanie profilaktyczne, które pomaga wykryć ewentualne, niepokojące zmiany w obrębie jąder i moszny oraz wdrożyć skuteczne leczenie, które może ocalić życie.
Wykonuje się je po ciepłej kąpieli lub prysznicu, ze względu na to, że ciepło rozluźnia mięśnie moszny. Trzeba po kolei obydwiema dłońmi przebadać jądro prawe i lewe. W tym celu, każde jądro należy powoli obracać pomiędzy kciukami i resztą palców.
Prawidłowe jądra są gładkie, bez żadnych zgrubień ani zmian struktury i kolorytu skóry. W przypadku wykrycia jakichkolwiek odstępstw od normalności, nie należy wpadać w panikę, ponieważ nie każda zmiana oznacza nowotwór. Trzeba jednak zgłosić się do lekarza urologa, w celu ustalenia charakteru zmiany i dalszego postępowania. Wczesne wykrycie raka jądra, znajdującego się w pierwszym stadium, daje niemalże 100% gwarancję wyleczenia!
To też może Cię zainteresować: Jak znaleźć punkt G?
Jakie funkcje pełni moszna?
Moszna pełni dwie istotne funkcje: ochronną, za sprawą której osłania jądra cienką, pozbawioną tkanki tłuszczowej warstwą skóry, oraz termoregulacyjną, zapobiegającą przegrzewaniu się jąder i konsekwencjom z tym związanym.
Czynnikami, które biorą aktywny udział w procesie zapewnienia odpowiedniej temperatury, są:
- mięśniowa błona sprężysta, którą wyłożone jest wnętrze moszny;
- skurcz i rozkurcz mięśnia dźwigacza jądra;
- system przeciwprądowej wymiany ciepła, polegający na wychłodzeniu krwi w tętnicy jądrowej z 39 do 34 stopni Celsjusza przed dotarciem do jąder oraz podgrzewaniu krwi żylnej wypływającej z jąder.
Mechanizmem wykorzystywanym przez mosznę do spełniania funkcji termoregulacyjnej jest zmiana wielkości w zależności od temperatury, poprzez jej powiększanie lub kurczenie. Moszna rozluźnia się w wyniku ciepła, za sprawą rozkurczenia mięśnia dźwigacza jądra, co można zauważyć wtedy, kiedy jądra wraz z moszną luźno zwisają i się kołyszą. Skóra moszny ulega wtedy wygładzeniu. Przy chłodniejszych temperaturach moszna się kurczy, co można zaobserwować, kiedy jądra wraz z moszną przesuwają się bliżej ciała.
Czytaj również: Brak orgazmu u kobiety – czy to problem zdrowotny?
Rola moszny w płodności mężczyzn
Moszna odgrywa istotną rolę w męskiej płodności. Zapobiega zjawisku przegrzewania się jąder, które jest czynnikiem powodującym niepłodność. Warto nadmienić, że prawidłowa temperatura jąder, umożliwiająca produkcję zdrowych plemników, jest niższa o około 3-4 stopnie Celsjusza od temperatury ciała.
Nawet niewielkie, przewlekłe podgrzanie moszny o 1-2 stopnie Celsjusza skutkuje zahamowaniem procesu spermatogenezy, czyli produkcji plemników. Naturalnie nie chodzi o ciepło emitowane w wyniku przeprowadzania samego procesu spermatogenezy, tylko o zewnętrzne czynniki wpływające na wzrost temperatury w mosznie czy choroby.
Sprawdź również: Czy połykanie spermy jest bezpieczne?
Czynniki prowadzące do podwyższenia temperatury moszny
Tryb życia ma istotny wpływ na zaburzenia funkcjonowania organizmu, w tym na podwyższenie temperatury moszny oraz jąder. Do czynników, które sprzyjają wzrostowi temperatury omawianych struktur, należą, m.in.:
- mocno obciskająca bielizna;
- siedzący tryb życia, w tym długotrwałe, nieprzerwane prowadzenie samochodu;
- praca w warunkach stałego narażenia na wysoką temperaturę, np. przy produkcji ceramiki;
- częste korzystanie z sauny lub zażywanie długich, gorących kąpieli;
- nieprawidłowe korzystanie z elektroniki, np. trzymanie laptopa na kolanach, w pobliżu moszny i jąder.
Jakie choroby moszny występują najczęściej?
Jednym z istotnych diagnostycznie badań w kontekście chorób jąder oraz moszny jest przezskórna ultrasonografia (USG) moszny. Pozwala ona wykryć większość chorób, w tym nowotwory złośliwe jąder. Wśród opisywanych w literaturze chorób moszny najczęściej występują:
- zespół ostrej moszny (ASS), będący przykładem stanu nagłego, który wymaga pilnej interwencji lekarskiej i chirurgicznej. Niepokojącymi objawami są: ostry ból jąder, obrzęk i zaczerwienienie moszny. Przyczynami ASS mogą być: urazy, zapalenia jąder i najądrzy, a także idiopatyczny obrzęk czy krwiak moszny;
- urazy moszny, do których może dojść np. w wyniku kopnięcia, kolizji drogowej czy pogryzienia przez psa;
- bakteryjne zapalenia moszny;
- żylaki powrózka nasiennego, będące częstym schorzeniem niepłodnych mężczyzn;
- nowotwory jąder.