Piromania – co to? Przyczyny, objawy, leczenie

Piromania – co to jest?

Chorobliwa skłonność do podpalania jest zdaniem wielu psychiatrów objawem zaburzeń popędowych. Wynika z potrzeby agresji i niszczenia. Szacuje się, że w dzieciństwie tendencję do umyślnego podkładania ognia posiada aż 10-15 proc. osób.

Piromania to zaburzenie psychiczne, które przejawia się jako kompulsywna chęć podpalenia lub bycia świadkiem pożaru bez wyraźnego motywu. Podobnie jak w przypadku seksoholizmu, może wynikać z niemożności kontrolowania popędów.

Piroman podpala świadomie i najczęściej odczuwa potrzebę przyznania się do swoich czynów. Osoba przejawiająca skłonność do piromanii podkłada ogień w całej przytomności umysłu oraz z dreszczem emocji. Nie robi tego dla zysków finansowych czy z chęci dokonania zemsty. Najczęściej nie potrafi sobie poradzić ze stresem oraz napięciem, które stopniowo narastają i stają się trudne do opanowania. Piroman to ktoś, kto umyślnie podpala lub obsesyjnie wypatruje pożaru. Widok szalejącego ognia daje piromanowi niesamowitą ulgę i przyjemność.

Piromania – przyczyny

Badania na temat genezy patologicznych podpaleń trwają od połowy XIX wieku. Naukowcy nie są zgodni, co do przyczyny piromanii. Obecnie uznaje się, że to niezwykle rzadkie zaburzenie psychiczne, a nie jak podejrzewano wcześniej – problem natury moralnej.

Większość psychologów twierdzi, że piroman nie radzi sobie z:

• własnymi uczuciami,
• narastającą frustracją,
• obniżeniem nastroju,
• samotnością,
• lękiem.

Najczęściej nie potrafi funkcjonować w społeczeństwie i poszukuje sposobu na rozładowanie trudnych emocji.

Psychiatrzy są zdania, że zjawisko piromanii występuje w niektórych chorobach psychicznych lub w przebiegu padaczki. Często pojawia się na podłożu organicznych zmian w mózgu, prowadzących do otępienia czy niedorozwoju umysłowego. Patologiczne podpalanie jest wyrazem skłonności do niszczenia różnych przedmiotów i obiektów. Wielu lekarzy przypuszcza, że może mieć związek z zaburzeniami poziomu serotoniny oraz noradrenaliny.

Piromania – objawy

Patologicznemu podpaleniu towarzyszą często wyobrażenia dotyczące zabawy z ogniem. Piromania występuje znacznie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Aż 90% przypadków stanowią osoby płci męskiej. Piroman odczuwa fascynację płomieniami i wszystkim, co jest związane z ogniem. Wywoływanie pożarów to dla niego jedyny sposób, by rozładować napięcie.

Piromanowi trzeba udowodnić co najmniej dwa celowe podpalenia. Wzniecanie pożarów jest formą komunikacji z otoczeniem oraz symbolicznym zaznaczeniem swojej obecności.

Jak rozpoznać piromanię?

Oto kilka czynników, które pomagają w diagnozie:

• podpalenie musi być celowym i świadomym działaniem oraz zdarzyć się przynajmniej dwa razy z rzędu;
• przed dokonaniem tego czynu podpalacz odczuwa silne pobudzenie i napięcie;
• widok pożaru daje mu poczucie spełnienia i satysfakcję;
• osoba z takimi zaburzeniami osobowości ma potrzebę rozładowania złości, ale nie kieruje się chęcią zemsty.

Piromania – leczenie

Piromani niezwykle rzadko szukają pomocy i chcą współpracować ze specjalistą. Do psychiatry zgłaszają się najczęściej pod naciskiem organu prawnego lub kogoś z rodziny. Leczenie piromanii polega na podawaniu leków oraz psychoterapii.

Terapeuta próbuje dotrzeć do głęboko ukrytych problemów pacjenta, stanowiących przyczynę nagromadzenia się negatywnych emocji. Im szybciej rozpocznie się psychoterapia, tym lepsze są rokowania. W przypadku dzieci przejawiających skłonności do podpalania leczenie okazuje się bardziej efektywne.

Czym jest piromania seksualna?

Piroman może też doznawać seksualnej satysfakcji w zetknięciu z ogniem. Niszczenie cudzej własności sprawia mu ogromną przyjemność. Niezwykle rzadko spotykana dewiacja określana jest mianem piromanii seksualnej.

To odmiana sadyzmu, która wywołuje u osoby z tym zaburzeniem poczucie górowania nad otoczeniem i wyzwala reakcję seksualną. Szczególne przypadki tzw. pirolagni (pirolagnia to pobudzenie seksualne na widok ognia) mają związek z zaburzonym popędem płciowym oraz silnym pobudzeniem na widok ognia.

Piromania – fascynacja ogniem i skłonność do podpalania

Piroman nie zawsze jest w pełni poczytalny. Niekiedy znajduje się pod wpływem alkoholu i w stanie pomrocznym. Często przyznaje się do tego, co zrobił lub bierze udział w gaszeniu pożaru razem ze strażakami. Odczuwa silną potrzebę przyznania się do popełnionego czynu, ewentualnie informuje anonimowo straż pożarną o miejscu podpalenia.