Nudności po jedzeniu mają wiele potencjalnych przyczyn. Najbardziej charakterystyczną jest ciąża, jednak dolegliwości mogą wynikać z alergii czy zatrucia pokarmowego, refluksu bądź schorzeń dróg żółciowych. Niejednokrotnie mdłości po posiłku oznaczają także reakcję na sytuacje stresowe. Odbijanie, bóle brzucha czy wzdęcia po jedzeniu, często towarzyszące nudnościom, mogą wskazywać na przejedzenie.
Nudności po jedzeniu – jakie są przyczyny nudności po posiłku?
- Jakie są przyczyny nudności?
- Niedobrze mi po jedzeniu – co to oznacza?
- Mdłości po posiłku i wymioty po jedzeniu w alergii pokarmowej
- Nudności po jedzeniu – zatrucie pokarmowe i wirusowe
- Mdłości w ciąży – poranne mdłości po posiłku
- Nudności, odbijanie i wzdęty brzuch po jedzeniu
- Kiedy udać się do lekarza?
Jakie są przyczyny nudności?
Niedobrze mi po jedzeniu – taki objaw pacjencji często zgłaszają lekarzom pierwszego kontaktu. Nudnościami określamy nieprzyjemne doznania, które można opisać jako uczucie wyrażające potrzebę zwymiotowania. W zależności od nasilenia, mogą stanowić jedynie uciążliwy dyskomfort dający się znieść lub też przybierać postać silnych torsji połączonych ze ślinotokiem, tachykardią i bólami brzucha. Ponieważ do pobudzenia ośrodka odpowiedzialnego za wymioty może dochodzić na każdym poziomie, u podłoża wymiotów może stać szereg bardzo zróżnicowanych czynników.
Długotrwałe, częste wymioty, zwłaszcza wymioty u dziecka, mogą powodować wiele niekorzystnych następstw, przede wszystkim potencjalnie groźne odwodnienie. Stan ten objawia się suchością śluzówek w jamie ustnej, obłożonym językiem, przyspieszonym oddechem i akcją serca. Odwodnienie może być groźne w przypadku dzieci i osób starszych, u których często konieczna jest hospitalizacja i uzupełnianie utraconych płynów drogą dożylną, niezależnie od przyczyn nudności i wymiotów.
Czytaj również: Leki na wymioty – jakie wybrać?
Niedobrze mi po jedzeniu – co to oznacza?
Uczucie nudności, które występuje zaraz po posiłku, jest typowe dla kilku stanów. W wielu przypadkach mamy do czynienia z mdłościami w ciąży, które mogą nasilać się po jedzeniu, zwłaszcza o poranku. Za dolegliwości niejednokrotnie odpowiadają alergie pokarmowe – wówczas po spożyciu posiłku często mamy do czynienia dodatkowo z uczuciem pełności i bólami brzucha czy wrażeniem kłucia w żołądku. Podobne symptomy mogą pojawić się w przypadku zatrucia pokarmowego, w czasie którego typowe są także wymioty po jedzeniu.
O czym jeszcze świadczą mdłości po posiłku? Do innych przyczyn nudności po jedzeniu zalicza się:
- infekcje wirusowe,
- choroba refluksowa przełyku,
- leczenie chemioterapeutykami stosowanymi w onkologii,
- choroby dróg żółciowych, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego,
- zatrucie alkoholem,
- bulimia,
- stres lub reakcja odruchowa na brzydki zapach czy widok.
Mdłości po posiłku i wymioty po jedzeniu w alergii pokarmowej
Niektóre produkty spożywcze, takie jak owoce morza, orzeszki, jajka czy sezam mogą powodować u osób predysponowanych wystąpienie objawów alergii pokarmowej, w tym nudności i wymiotów po jedzeniu. Zwykle po pierwszym epizodzie nieprzyjemnych dolegliwości, osoba podejrzewająca u siebie alergię pokarmową poddaje się stosowanym testom, które potwierdzają chorobę. Czasem jednak nieświadomie zjadają posiłek zawierający alergen, który nawet w małych dawkach może spowodować odpowiedź układu immunologicznego.
Wyrzut histaminy i pozostałych związków biorących udział w reakcji odpornościowej powoduje różnego rodzaju obrzęki, zwykle dotyczące ust i twarzy, przyspieszenie akcji serca, wysypkę oraz właśnie nudności. Nierzadko wystąpienie nasilonych objawów wymaga pilnej pomocy lekarskiej. Najlepszym sposobem na nudności jest w tym przypadku zastosowanie diety eliminacyjnej, wykluczającej uczulający składnik pokarmowy.
Przeczytaj: Wymiotowanie żółcią – co oznacza?
Nudności po jedzeniu – zatrucie pokarmowe i wirusowe
Produkty spożywcze nieprawidłowo przechowywane lub przeterminowane mogą zawierać bakterie, wirusy, oraz substancje drażniące, które wywołują niemal natychmiastowe pogorszenie samopoczucia. Typowo w ciągu kilku godzin po jedzeniu pojawiają się nudności, wymioty, biegunka oraz bóle brzucha. Czasem do infekcji wirusowej dochodzi poprzez kontakt z osobą chorą. Często tego typu schorzenia określane są potocznie jako grypa żołądkowa, choć z grypą nie mają nic wspólnego.
Atak wirusów częściej wywołuje wymioty i mdłości u dzieci, osób starszych z osłabioną odpornością. Na szczęście są to samo ograniczające się stany, po kilku dniach zarówno nudności jak i biegunka ustępują. Aby przetrwać ten czas, należy dbać o prawidłowe nawadnianie organizmu, najlepiej przy pomocy specjalnych płynów nawadniających dostępnych w aptekach. Stopniowo można wracać do jedzenia, począwszy od diety lekkostrawnej. W razie nasilonych nudności lekarz może zlecić środki hamujące odruch wymiotny, dostępne m.in. w postaci czopków.
Mdłości w ciąży – poranne mdłości po posiłku
To powszechnie znana przyczyna nudności i wymiotów po jedzeniu. U kobiety ciężarnej za dolegliwości odpowiadają zmiany w gospodarce hormonalnej, szczególnie w pierwszych tygodniach ciąży, zanim organizm zdąży przyzwyczaić się do nowej równowagi hormonalnej. Na szczęście pozytywny wynik testu ciążowego powoduje, że większość kobiet dzielnie znosi te nieprzyjemne objawy, nie ma potrzeby przeprowadzania dodatkowej diagnostyki. Zwykle nudności ustępują w 2 trymestrze, a kobieta może w pełni cieszyć się wizją zbliżającego się macierzyństwa.
Nudności i wymioty w ciąży nie są groźne same w sobie, ale w przypadkach nasilonych mogą powodować odwodnienie i niedobory pokarmowe. Z tego względu warto skonsultować taki stan z ginekologiem.
Nudności, odbijanie i wzdęty brzuch po jedzeniu
Odpowiedź organizmu na stres może objawiać się biegunką, siwieniem włosów, kołataniem serca, ale także zaburzeniami trawienia, w tym skurczem żołądka. Niemal każdy odczuwał w swoim życiu napięcie związane np. z egzaminem, w czasie którego doskwierały mu mdłości i brak apetytu lub nudności po posiłku. U osób o słabej odporności na sytuacje stresowe, takie reakcje mogą się utrwalać. Może to prowadzić do wyniszczenia organizmu, dlatego ważna jest psychoterapia i nauka konstruktywnego radzenia sobie z napięciem emocjonalnym.
Innym czynnikiem mogącym powodować nudności, odbijanie i wzdęcia brzucha jest przejadanie się. Spożycie bardzo dużej ilości jedzenia na raz powoduje nagłe rozciąganie ścian żołądka, który może odruchowo kurczyć się i powodować wędrowanie jego zawartości wstecz, czyli do przełyku. Takie przeciążenie przewodu pokarmowego powoduje, że nie nadąża on przyjmować kolejnych porcji jedzenia i po prostu – odrzuca je. Co na wymioty i nudności? Aby uniknąć nudności po jedzeniu wystarczy zmiana kilku nawyków: należy jeść mniejsze posiłki, a częściej, powoli i wystrzegać się mówienia podczas jedzenia. Jeśli jakieś produkty zaszkodziły nam w przeszłości, zwłaszcza dania z barów czy restauracji, lepiej nie dawać im drugiej szansy. Zrezygnujmy z potraw pikantnych i bardzo gorących, nie kładźmy się po jedzeniu i nie pijmy dużo płynów razem z posiłkiem, ale raczej między nimi.
Kiedy udać się do lekarza?
Jeśli nudnościom po posiłku towarzyszą nasilone wymioty, a także, jeśli nudności trwają kilka dni lub dłużej – koniecznie należy skonsultować się lekarzem. Ponadto, konsultacja ze specjalistą konieczna jest jeśli występuje:
- nudności po jedzeniu i wysoka gorączka,
- nudności po jedzeniu i ból brzucha,
- nudności po jedzeniu i pieczenie za mostkiem,
- nudności po jedzeniu i wymioty z krwią,
- nudności po jedzeniu i krwista biegunka.
Do lekarza należy zgłosić się także, gdy obserwujemy mdłości i brak apetytu, a także znaczne osłabienie organizmu.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Sylwia Jastrzębowska
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Miłośniczka turystyki górskiej i sportów outdoorowych.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 02.07.2021
opublikowany 11.09.2022