Miazga zębowa unerwia i odżywia ząb. W przypadku braku odpowiedniej higieny jamy ustnej dochodzi do rozwoju próchnicy – nieleczona może rozprzestrzeniać się w głąb szkliwa i zębiny, prowadząc do zapalenia zęba (miazgi), a następnie – martwicy. Objawy zgorzeli miazgi to m.in.: silny ból zęba (również przy nagryzaniu), jego przebarwienie oraz zmatowienie szkliwa. Powikłanie to np. ropień czy zapalenie okostnej. Zgorzel zęba leczy się kanałowo.
Zgorzel zęba – objawy, leczenie, antybiotyk, jak sobie poradzić?
Miazga zęba – jakie ma funkcje?
Miazga zębowa to bogato unerwiona i unaczyniona tkanka łączna wypełniająca komorę oraz kanały zęba. Przez otwór w wierzchołku korzenia łączy się z przyzębiem.
Do funkcji miazgi w zębie zalicza się m.in.: odżywianie, prawidłowe utlenienie oraz naprawę zęba, a także rejestrację bólu, który potrafi być silny, jeśli mamy do czynienia z zapaleniem miazgi.
Często, gdy po okresie mocnego bólu zęba zgłaszamy się do dentysty, lekarz stawia diagnozę: zgorzel. Przypadłość ta kwalifikuje się do leczenia kanałowego, ponieważ miazga, która unerwia i odżywia ząb jest już martwa. Od martwicy odróżnia ją to, że bakterie beztlenowe doprowadziły do gnilnego rozpadu naczyń oraz nerwów.
Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?
Zgorzel miazgi (zapalenie zęba) – jakie są przyczyny?
Przy braku higieny jamy ustnej oraz w przypadku diety bogatej w węglowodany dochodzi do procesów próchnicotwórczych – powstaje próchnica zębów. Jeśli zostanie ona zlekceważona i nie zostanie w porę wyleczona, może się szerzyć w głąb szkliwa i zębiny, a ostatecznie – dostanie się do komory zęba, w której znajduje się miazga.
Wówczas bakterie powodują zapalenie zęba (a dokładniej jego miazgi), a następnie martwicę. Wtórnie dochodzi do zakażenia bakteriami beztlenowymi, a te z kolei przekształcają miazgę w masy zgorzelinowe o gnilnym zapachu. Ze zgorzeli wydobywają się: siarkowodór, kwasy organiczne, fenol, skatol i wiele innych toksycznych substancji, które mogą działać uszkadzająco, a także alergizująco na okoliczne, jak i odległe tkanki oraz narządy.
Zgorzel miazgi zęba może być częściowa, obejmować np. jeden kanał w zębie wielokanałowym, albo całkowita – wtedy obejmuje komorę oraz wszystkie kanały zębowe.
Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?
Zgorzel zęba – objawy zapalenia miazgi
Głównym objawem zgorzeli miazgi jest silny ból zęba. Często jednak nie występują żadne dolegliwości.
Wówczas trzeba sobie przypomnieć, czy ból zęba, który ustąpił, występował w przeszłości – to może świadczyć o martwicy miazgi. Innymi objawami może być:
- ból zęba przy nagryzaniu,
- zmatowienie szkliwa,
- ból zęba podczas picia gorących napojów czy jedzenia ciepłych posiłków,
- zniszczona korona zęba (w stopniu znacznym),
- przebarwienie zęba.
Z wyżej wymienionych objawów żaden nie jest charakterystyczny tylko dla zgorzeli. Aby zróżnicować tę jednostkę chorobową od innej, koniecznie należy wykonać badania dodatkowe w gabinecie stomatologicznym.
To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?
Zgorzel zęba – leczenie kanałowe czy ekstrakcja?
Stan zapalny zęba, a tym bardziej zgorzel zębowa, nie jest podatna na działanie leków przeciwbólowych. Dzięki nim można jedynie złagodzić objawy. Przede wszystkim jednak należy jak najprędzej udać się do stomatologa.
W prawidłowej diagnostyce niezbędne jest badanie kliniczne oraz zdjęcie RTG. Po rozpoznaniu zgorzeli w zębie lekarz przystępuje do antyseptycznego leczenia kanałowego w znieczuleniu (jeśli jest konieczne), które może zostać wykonane na jednej lub dwóch wizytach.
Na wstępie lekarz usuwa tkanki zęba objęte procesem próchnicowym, wyłuszcza masy zgorzelinowe przy pomocy pilników endodontycznych, opracowuje kanały, płucze środkami antyseptycznymi, które eliminują drobnoustroje, osusza jamy zęba oraz, w przypadku leczenia dwuetapowego, zakłada wkładkę dezynfekującą na okres 1–3 tygodni i szczelnie wypełnia ubytek wypełnieniem tymczasowym. Po upływie tego czasu ponownie opracowywane są kanały – zostają starannie płukane i osuszane.
Następnie przystępuje się do wypełnienia kanałów i założenia wypełnienia stałego, które odbudowuje utracone tkanki zęba. W przypadku, gdy pacjent zgłosi się na wizytę zbyt późno konieczne jest leczenie chirurgiczne, w tym ekstrakcja (wyrwanie zęba).
Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?
Martwica zęba – powikłania zgorzeli miazgi zęba
Gdy martwica zęba przechodzi w zgorzel dolegliwości bólowe ustępują. Pacjenci, zwłaszcza ci z dentofobią, rezygnują wówczas z wizyty u stomatologa. Warto jednak pamiętać, że nieleczona zgorzel zęba niesie poważne konsekwencje.
Przy zaniechaniu leczenia zapalenia zęba (miazgi) może dojść do powikłań w postaci:
- zapalenia okostnej, zaniku kości,
- złego stanu ogólnego (gorączka, złe samopoczucie),
- ropnia zęba (obrzęk policzka, silny ból, powstanie przetoki),
- chorób serca.
Należy przy tym pamiętać, że im późniejsze rozpoznanie i wdrożone leczenie zgorzeli zęba, tym groźniejsze konsekwencje dla zdrowia i życia.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- https://www.healthline.com/health/pulp-necrosis
- https://abceurodent.ro/index.php/en/faq/87-f-a-q/152-what-is-dental-gangrene
- http://www.australiadental.com.au/health-problems-can-tooth-decay-cause/
Adam Bęben
Lekarz dentysta
Ukończył kierunek lekarsko-dentystyczny w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym na Wydziale Lekarskim. Przez ostatnie dwa lata był Prezesem Gdańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Studentów Stomatologii, z którym związany był od pierwszego roku studiów. Szczególne zainteresowania to protetyka, stomatologia zachowawcza, estetyczna oraz endodoncja. Społecznik, aktywista, organizator. Uczestnik wielu kursów i szkoleń.
Komentarze i opinie (6)
opublikowany 23.11.2018
opublikowany 01.04.2019
opublikowany 18.01.2021
opublikowany 20.01.2021
opublikowany 07.10.2022
opublikowany 21.07.2023