Morfologia to najczęściej wykonywane badanie krwi, w którym oznaczanych jest wiele parametrów układu czerwonokrwinkowego, białokrwinkowego i płytkowego. Jednym z parametrów dotyczących erytrocytów, czyli czerwonych krwinek jest wskaźnik RDW i jego warianty – RDW CV (współczynnik zmienności) i RDW SD.
RDW-CV wysokie, za niskie RDW – co oznaczają takie wyniki w morfologii?
RDW CV – co to jest?
Erytrocyty to kuliste krwinki, których wielkość wyrażana jest przez wskaźnik MCV, czyli średnią objętość krwinki czerwonej. Prawidłowo wartość MCV powinna wynosić około 80–90 fl. Krwinki fizjologicznie różnią się wielkością, są to jednak różnice nieznaczne, w granicach wyznaczonej normy.
W rozmaitych stanach chorobowych dochodzi natomiast do znacznie większej rozpiętości objętości krwinek czerwonych – to zjawisko określane jest mianem anizocytozy. Wskaźnikiem określającym stopień zmienności w objętości erytrocytów jest RDW. Gdy wynik podawany jest w wartościach bezwzględnych (fl) mówimy o wskaźniku RDW-SD, zaś wskaźnik RDW-CV wyrażany jest w procentach.
Kiedy wykonywana jest morfologia, RDW-CV obliczane jest automatycznie ze wzoru: RDW-CV = (RDW-SD x 100%) / MCV. Stąd wyniki po badaniu krwi podawane są w liczbach całkowitych.
Badanie RDV-CV – wyniki badań krwi
Nie ma bezpośrednich wskazań do oznaczania wyłącznie samego parametru RDW. Morfologia to badanie obejmujące wiele parametrów, które powinny być interpretowane łącznie; sama ocena wartości RDW w morfologii bez znajomości pozostałych wyników nie umożliwia oceny stanu zdrowia pacjenta.
Wskaźnik RDW CV we krwi oznaczany jest najczęściej w celu różnicowania przyczyn niedokrwistości. Morfologię krwi ze wskaźnikiem RDW CV warto zatem oznaczać profilaktycznie raz do roku, a także wtedy, gdy pojawią się objawy anemii:
- osłabienie,
- kołatanie serca,
- bóle i zawroty głowy,
- bladość skóry i błon śluzowych,
- duszność,
- chroniczne zmęczenie.
Jak wygląda badanie RDW CV?
W celu oznaczenia wartości RDW CV wykonywana jest morfologia krwi. Jak się przygotować? Badanie to wykonywane jest na czczo, zatem pacjent powinien wstrzymać się ze spożywaniem posiłku na 12 godzin przed badaniem. W celu wykonania badania RDW CV w morfologii pobierana jest próbka krwi żylnej. Po pobraniu krwi pacjent powinien przez kilka-kilkanaście minut pozostawać na terenie placówki medycznej, uciskając miejsce wkłucia opatrunkiem. Czas oczekiwania na wyniki krwi to 1 dzień. Cena morfologii to około 10 zł.
Jaka jest norma RDW-CV?
Prawidłowe wartości RDW CV to około 11,5–14,5 proc.. Oznacza to fizjologiczny, umiarkowany rozkład wielkości krwinek czerwonych. Jeśli natomiast norma podawana jest jako RDW SD, wtedy wynik prawidłowy to około 36–47 fl.
Co oznacza wysokie RDW-CV i podwyższone?
Podwyższone RDW CV oznacza występowanie anizocytozy, czyli dużej rozpiętości z zakresie objętości krwinek czerwonych. Najczęściej podwyższony wynik towarzyszy anemii makrocytarnej, czyli takiej, która przebiega ze wzrostem objętości krwinek czerwonych. RDW-CV podwyższone świadczyć może zatem o występowaniu:
- anemii megaloblastycznej, której najczęstszą przyczyną jest niedobór kwasu foliowego i witaminy B12;
- anemii z niedoboru żelaza, wynikającej z niewłaściwej diety, a także w przebiegu nasilonych krwawień i zaburzeń wchłaniania;
- anemii hemolitycznej, wynikającej z nadmiernego rozpadu krwinek czerwonych (po stosowaniu niektórych leków, przy powiększeniu śledziony, w przebiegu zatruć czy w na skutek wrodzonych wad erytrocytów)
Wynik RDW CV powyżej normy – interpretacja
Inne przyczyny generujące RDW CV wysoki to przewlekłe stany zapalne, silne krwotoki bądź transfuzje krwi, a także nowotwory. Podwyższone RDW u dziecka najczęściej towarzyszy anemii z niedoboru żelaza (także u niemowlaka), podobnie jest w przypadku wysokiego RDW CV w ciąży (wynik może być 90, 100, 150).
RDW CV podwyższone w ciąży towarzyszy także leczeniu preparatami z witaminą B12 czy kwasem foliowym.
Wyniki badań krwi RDW-CV powinny być zawsze analizowane razem z innymi parametrami, takimi jak MCV – w dwóch badaniach można uzyskać bowiem te same wartości MCV, a wskaźniki RDW będą się znacząco różnić.
RDW CV niskie – co oznacza poniżej normy?
Za niskie wartości RDW CV zazwyczaj nie mają znaczenia klinicznego. Jeżeli jedynym nieprawidłowym wynikiem jest niskie RDW CV, morfologia może być uznana za prawidłową. Obniżone RDW CV świadczy o bardzo jednolitej wielkości krwinek czerwonych.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Chełstowska M., Warzocha K., Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości, Onkologia w praktyce klinicznej, 2006
- Mariańska B., Fabijańska-Mitek J., Windyga J., Badania laboratoryjne w hematologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2003
Justyna Mazur
Analityk medyczny
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Analityki Medycznej Collegium Medicum na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Stale kontynuuje edukację, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Kilkuletnie doświadczenie zawodowe zapewnia jej znajomość realnych wątpliwości i obaw pacjentów związanych z wykonaniem oraz interpretacją badań laboratoryjnych.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 24.09.2019
opublikowany 25.01.2023