WyleczTo

Wkładka wewnątrzmaciczna – kto może stosować?

27 lipca 2021
(pierwsza publikacja: 24 czerwca 2013)
Maciej Szwed
Maciej Szwed
Maciej Szwed

Wkładka wewnątrzmaciczna (spirala) jest jedną z najczęściej stosowanych form antykoncepcji. Większość kobiet może ją stosować. Głównym przeciwwskazaniem jest niewyleczona infekcja narządów miednicy mniejszej. Powikłania związane ze stosowaniem wkładki wewnątrzmacicznej występują rzadko. Większość z nich pojawia się w okresie pierwszego roku jej noszenia. Może być stosowana po porodzie

Wkładka wewnątrzmaciczna – kto może stosować?
Fotolia

Stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej

Większość kobiet może stosować wkładkę wewnątrzmaciczną. Jest to jedna z najbardziej popularnych i najczęściej stosowanych metod antykoncepcji. Większość lekarzy twierdzi, że spiralę mogą stosować wyłącznie panie, które już rodziły. wynika to z niewystarczającego rozwarcia szyjki macicy. Ewentualne ryzyko stosowania wkładki wewnątrzmacicznej najczęściej związane jest możliwością pojawienia się infekcji. Ostateczna decyzja zawsze należy do pacjentki i lekarza. Poprzedza ją zebranie wywiadu, a także badanie ginekologiczne.

Nie należy stosować wkładki wewnątrzmacicznej w przypadku niewyleczonych infekcji narządów miednicy mniejszej, w niektórych schorzeniach macicy lub szyjki macicy, a także w przypadku pojawiających się krwawień niewiadomego pochodzenia (np. pomiędzy okresami lub po stosunku). Kobiety, u których wystąpiła ciąża pozamaciczna oraz osoby z wszczepioną sztuczną zastawką serca, muszą skonsultować się z lekarzem przed założeniem wkładki. Nie należy zakładać wkładki, jeśli kobieta jest w ciąży.

Spirala jest niewielkim urządzeniem wykonanym z plastiku i miedzi. Kształtem przypomina literę „T”. Zadaniem miedzi jest:

  • zmiana konsystencji śluzu w szyjce macicy i błonie śluzowej macicy,
  • zmniejszenie ruchliwości plemników,
  • zmniejszenie żywotności plemników,
  • uniemożliwienie zagnieżdżenia się zapłodnionego jaja w macicy.

To sposób antykoncepcji długoterminowej, gdzie pacjenta decyduje się na umieszczenie spirali na wiele miesięcy, a nawet lat. Jest to bardzo popularny, wygodny i bezpieczny sposób antykoncepcji.

Wkładka wewnątrzmaciczna po porodzie

Wkładkę można zwykle założyć w okresie czterech do sześciu tygodni po porodzie (naturalnym lub przez cesarskie cięcie). Niezbędne jest stosowanie alternatywnej metody antykoncepcji od upływu 21 dni (trzech tygodni) po porodzie do chwili założenia wkładki. W niektórych przypadkach, wkładkę można założyć w ciągu 48 godzin od porodu. Można ją bezpiecznie stosować podczas karmienia piersią. Nie wpływa ona na produkcję mleka.

Wkładka wewnątrzmaciczna po poronieniu

Wkładkę można założyć natychmiast lub po upływie 48 godzin od poronienia, jeśli ciąża trwała nie dłużej niż 24 tygodnie. W przypadku ciąży trwającej ponad 24 tygodnie, konieczne być może odczekanie kilku tygodni przed jej założeniem. Spiralę zawsze zakłada doświadczony lekarz.

Wkładka wewnątrzmaciczna – zalety i wady

Zalety

Zalety wkładki wewnątrzmacicznej:

  • większość kobiet może stosować wkładkę wewnątrzmaciczną, włącznie z kobietami, które nigdy nie były w ciąży (zależnie od stanu zdrowia, rodzaju wkładki),
  • po założeniu wkładki, spełnia ona swoją rolę od razu, a jej działanie utrzymuje się przez okres do 10 lat lub do momentu jej wyjęcia,
  • nie koliduje ze stosunkiem płciowym,
  • może być bezpiecznie stosowana podczas karmienia piersią,
  • normalna płodność powraca natychmiast po usunięciu wkładki,
  • nie wchodzi w interakcje z innymi lekami.

Nie ma dowodów na to, że stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej wiąże się z wyższym ryzykiem raka szyki macicy, nowotworu endometrium lub raka jajnika. Niektóre kobiety doświadczają zmian nastrojów i obniżenia libido, lecz zmiany te są niewielkie. Nie ma dowodów na to, aby wkładka wpływała na masę ciała.

Wady

Wśród wad wkładki wewnątrzmacicznej należy wymienić:

  • sytuacje, w których miesiączki mogą stać się obfitsze, dłuższe i bardziej bolesne, choć sytuacja ta może się poprawić po kilku miesiącach,
  • brak ochrony przed zarażeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową, więc w tym celu należy dodatkowo stosować prezerwatywę; w razie zarażenia chorobą weneryczną podczas noszenia wkładki, brak odpowiedniego leczenia może doprowadzić do zakażenia narządów miednicy mniejszej,
  • krwawienie z pochwy i ból.

Kto nie powinien stosować spirali?

Pomimo tego, że wkładka domaciczna jest bezpiecznym sposobem antykoncepcji hormonalnej, istnieje pewna grupa pacjentek, którym lekarze odradzają stosowanie tej formy antykoncepcji. Stany, w których przeciwwskazane jest stosowanie spirali to:

  • stany zapalne narządów rodnych,
  • mięśniaki macicy,
  • krwawienia o nieznanej etiologii,
  • ciąża,
  • częste poronienia w wywiadzie,
  • wady anatomiczne narządów płciowych,
  • anemia.

Powikłania związane ze stosowaniem wkładki wewnątrzmacicznej występują rzadko. Większość z nich pojawia się w okresie pierwszego roku jej noszenia. W mniej niż 1 na 1000 przypadków wkładka podczas jej wprowadzania, może dokonać perforacji (przebicia) macicy lub szyjki macicy. Może się to wiązać z bólem w obrębie podbrzusza, lecz zwykle nie jest to związane z innymi objawami. Jeśli wkładkę zakłada doświadczony lekarz, ryzyko perforacji jest bardzo niskie. Jeżeli dojdzie do perforacji, konieczne może być przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego w celu usunięcia wkładki. Jeśli po jej założeniu pojawia się ból, należy zgłosić to lekarzowi, gdyż konieczne jest wdrożenie natychmiastowego leczenia.

Istnieje także ryzyko powstania infekcji, choć jest ono bardzo niskie. Infekcje narządów miednicy mniejszej mogą wystąpić w ciągu pierwszych 20 dni od założenia wkładki. Czasami wkładka bywa odrzucona (wypchnięta) z macicy lub może zmienić położenie. Jest to bardziej prawdopodobne w krótkim czasie po założeniu, lecz nie zdarza się często. Lekarze najczęściej instruują swoje pacjentki, w jaki sposób kontrolować ułożenie wkładki wewnątrz macicy.

Opublikowano: 24 czerwca 2013
Aktualizacja: 27 lipca 2021

Więcej na ten temat