Kichanie to odruch służący oczyszczeniu dróg oddechowych i nosa. Pojawia się podczas ekspozycji na alergeny takie jak pyłki i kurz. Częste kichanie może być zatem objawem alergii. Kichanie należy również do objawów infekcji górnych dróg oddechowych, wówczas diagnozuje się zapalanie błony śluzowej nosa. Odruchu kichanie nie powinno się powstrzymywać, ponieważ pozwala pozbyć się czynników drażniących.
Co oznacza częste kichanie?
Czy częste kochanie oznacza alergię?
Kichanie jest jednym z najbardziej typowych objawów alergicznego nieżytu nosa. Istotą choroby jest nadmierna odpowiedź na czynniki, które u zdrowego człowieka takich reakcji nie wywołują. Częstymi alergenami wywołującymi nieżyt nosa o podłożu alergicznym (co powszechnie określa się jako katar sienny) są:
- pyłki drzew i trawy,
- roztocza kurzu domowego,
- sierść zwierząt,
- pierze.
Oprócz kichania u chorego występuje:
- katar (wydzielina z nosa jest wodnista),
- świąd nosa (prowokujący częste pocieranie nosa nazywane „salutem alergicznym”),
- uczucie niedrożności nosa,
- osłabienie węchu,
- nieżyt spojówek.
Na pytanie, czy częste kichanie oznacza alergię, pomoże odpowiedzieć wywiad przeprowadzony z pacjentem. Typowe objawy alergii, w tym kichanie, pojawiają się napadowo, po kontakcie z alergenem. Dzieje się tak np. przy zetknięciu z sierścią zwierząt, a w przypadku nadwrażliwości na pyłki, dokuczliwe objawy pojawiają się sezonowo.
Oprócz alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa chory często cierpi na inne choroby alergiczne (np. atopowe zapalenie skóry), ma dodatni atopowy wywiad rodzinny (występowanie alergii w rodzinie).
W badaniu przedmiotowym uwagę lekarza mogą zwrócić: cienie pod oczami oraz tzw. bruzda alergiczna na grzbiecie nosa (spowodowana częstym pocieraniem nosa). Objawy ustępują po podawaniu leków przeciwhistaminowych.
Aby ustalić, jakie alergeny wywołują częste kichanie i inne objawy alergii, wykonuje się testy alergologiczne – u starszych dzieci i dorosłych w pierwszej kolejności wykonywane są punktowe testy skórne.
Po przeprowadzeniu wywiadu, zbadaniu pacjenta i przeanalizowaniu wyników badań lekarz decyduje, jakie leczenie włączyć – czy wystarczą leki doraźne, czy też muszą być one przyjmowane na stałe. Stosowane są leki donosowe (głównie glikokortykosteroidy) oraz leki przeciwshistaminowe podawane doustnie.
Sprawdź również: Katar z krwią – jakie są przyczyny krwi w katarze?
Uciążliwe kichanie to objaw podrażnienia nosa
Kichanie to odruch mający na celu oczyszczanie nosa i dróg oddechowych, jest więc naturalnym zjawiskiem w sytuacji narażenia na czynniki drażniące (organizm sam usiłuje wyrzucić z siebie to, co go podrażnia). Kichanie jest odruchem oczyszczającym drogi oddechowe z czynników drażniących (np. kurzu), wirusów i bakterii, alergenów.
Nawet osoba niebędąca alergikiem kicha. W trakcie przebywania w pomieszczeniach, gdzie znajdują się czynniki drażniące (kurz, chemikalia, pyły) dochodzi do podrażnienia śluzówek nosa. Wówczas nadmierne kichanie staje się odruchem obronnym. Podobnie dzieje się w przypadku gwałtownej zmiany temperatur.
Odruch kichania powodują ostre przyprawy (np. pieprz), a także bardzo intensywne zapachy (zwłaszcza środków chemicznych, perfum). Częste kichanie może też występować w przypadku ekspozycji na dym tytoniowy.
Infekcje i nieżyt nosa
Kichanie może być także objawem infekcji, zwłaszcza łagodnych infekcji wirusowych nazywanych przeziębieniami. Kichaniu towarzyszy:
- katar (często śluzowy lub śluzowo-ropny),
- kaszel,
- stany podgorączkowe lub gorączka (nie muszą występować).
Lekarz diagnozują wówczas nieżyt nosa, czyli katar. Częste kichanie u dziecka jest właśnie objawem przeziębienia. Warto wspomnieć, że u maluchów, które chorują często, nawracające kichanie na tle infekcyjnym bywa mylone z alergią. Czynnikami różnicującymi są m.in. towarzyszące objawy, a także charakter wydzieliny z nosa (w alergicznym nieżycie nosa jest wodnista, w infekcjach śluzowa, śluzowo-ropna lub ropna).
Kichanie sprzyja transmisji wirusów i bakterii – przenoszą się one tzw. drogą kropelkową, dlatego też, kichając, powinno się odwracać i zakrywać usta, a najlepiej jest kichać w chusteczkę.
Suche śluzówki – przyczyna częstego kichania
Do kichania może doprowadzić również wysuszenie śluzówek nosa. Powoduje ono uczucie podrażnienia i dyskomfortu w nosie, „kręcenia w nosie”, co kończy się odruchem kichania.
Częste kichanie może być też efektem przebywania w pomieszczeniach o niedostatecznej wilgotności powietrza. Sposobem na nawilżenie powietrza jest m.in. położenie mokrych ręczników na kaloryferach lub korzystanie z nawilżaczy powietrza.
Podsumowując, kichanie jest odruchem oczyszczającym drogi oddechowe z czynników drażniących (np. kurzu), wirusów i bakterii, alergenów. Odruchu kichania nie powinno się hamować, jednak nie powinno się kichać na inne osoby – w ten sposób dokonuje się bowiem transmisji wirusów i bakterii tzw. drogą kropelkową.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 19.04.2019
opublikowany 25.10.2021